İran'da protestocu genç kadın Ahu Derya, uygun başörtüsü takmadığı için üniversite güvenliği tarafından taciz edildikten sonra görülmemiş bir eyleme başvurdu.
Sosyal medyada paylaşılan bir videoda, iç çamaşırlarıyla merdivenlerde oturan kadın, daha sonra Tahran'daki İslami Azad Üniversitesi'nin kampüsünde dolaşıyor. Yaklaşık 15 dakikalık video, daha sonra kadının yetkililer tarafından zorla bir arabaya bindirilerek gözaltına alındığını gösteriyor.
Bazı tanıklar genç kadının, başörtüsü zorunluluğu nedeniyle İranlı yetkililerle girdiği bir tartışmanın ardından soyunduğunu söyledi.
Iran International'a konuşan uluslararası insan hakları avukatı Gissou Nia, kadın üniversite öğrencisinin, kadın bedeninin polis tarafından denetlendiği uzun bir listede yer alan bir başka örnek olduğunu ifade etti.
Mahsa Amini'nin 2022 yılında gözaltında ölümünün ardından İran'ın Birleşmiş Milletler Kadının Statüsü Komisyonu'ndan çıkarılması için kampanya yürüten Nia, İran'la ilgili tartışmaların nihayet jeopolitikten insan haklarına kaydığını belirtti.
Nia, “İslam Cumhuriyeti etrafındaki tartışmalar daha çok İsrail ve Lübnan'daki eylemlerine odaklandıkça ve daha çok jeopolitik konularla ilgili hale geldikçe Kadın, Yaşam, Özgürlük hareketi sırasında aranan şeyin hala devam eden bir süreç olduğunu küresel medyada çok fazla göremedik” dedi.
İranlı bir bakana göre kadın şu anda ruh sağlığı sorunları olduğu iddiasıyla tedavi görüyor. Bu, Tahran yönetiminin, muhalifleri ve protestocuları akıl hastalığı ile suçlamaya çalıştığı ilk olay değil.
Iran International'a konuşan insan hakları aktivisti Nazanin Afshin-Jam, “Baskıcı kurallarına muhalefet eden herkesin deli olduğunu ima etmeleriyle ünlüler. Gerçek şu ki, İran'da kadınların, kadın düşmanı kurallara karşı uzun bir direniş tarihi var” dedi.
Afshin-Jam'ın işaret ettiği nokta, İran'da yaygın bir uygulama. Örneğin, Masha Amini protestolarının en yoğun olduğu dönemde İranlı yetkililer, devrilmiş bir çöp bidonunun üzerine çıkıp başörtüsünü sallayarak ünlenen protestocu Nika Shahkarami'nin intihar ettiğini iddia etti.
CNN'in yaptığı bir araştırma, Sahkarami'nin o gece İran güvenlik güçleri tarafından kovalandığına ve gözaltına alındığına dair çok sayıda video ve görgü tanığı ifadesini ortaya çıkardı.
Üniversite öğrencisinin olayına neyin yol açtığına dair çok fazla ayrıntı yok. Sosyal medyada insanlar genç kadının adını Ahu Derya olarak duyurdu.
İranlılar, onun adını üniversitelerdeki banyo aynalarına yazıyor ve dünyanın dört bir yanındaki insanlar duvarlara onu resmediyor.