Çin eskiden sessiz ve derinden Orta Doğu’ya girerken, artık bunu açıktan yapıyor. Böylelikle Çin’in bir süre sonra Orta Doğu’da etkili bir güç ve egemenlik alanlarını genişleten bir ülke olması işten bile değil.
ABD- Çin mücadelesinde ilginç çıkışlar ya da manevralara tanık oluyoruz. Çin, geçen yıllarda Orta Doğu’daki birçok ülkede yatırım yaptı, liman kiraladı, İran’la 400 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladı. Ama Çin, son dönemdeki bir adımla herkesi şaşırttı. Ezeli rakip Suudi Arabistan ile İran arasında diplomatik ilişkilerin yeniden tesisi konusunda arabuluculuk yaptı. Başarılı sonuçlanan bu arabuluculuk girişimi dünya kamuoyunda şaşkınlığa yol açtı. Çin ABD’nin yerini mi alıyordu? Yoksa Çin enerji ihtiyacı için ilişkilerini geliştirerek önümüzdeki dönem için önlem mi alıyordu?
ÇİN’İN ASKERİ KAPASİTESİ GİDEREK ARTIYOR
Çin dış politikada son yıllara kadar askeri gücünü bir unsur olarak kullanmaktan kaçınan bir ülkeydi. Ancak Çin ordusu, özellikle Tayvan krizi ile deniz ve havadaki gövde gösterilerini yoğunlaştırdı. Ardından Çin Denizi’ndeki haklar daha fazla gündeme gelmeye başladı. Bugün rakamlara bakildiğinda Çin’in kapasitesinin giderek arttığı görülüyor:
-Çin askeri güç sıralamasında ABD ve Rusya’nın ardından üçüncü sırada yer alıyor.
-Çin dünyada asker sayısı bakımından birinci sırada yer alıyor. Çin’in ardından Hindistan ve ABD geliyor.
-Çin deniz gücü açısından dünyada birinci, hava gücü sıralamasında üçüncü sırada yer alıyor.
-Çin savunmaya ayırdığı bütçe, ABD’nin ardından ikinci sırada geliyor.
Geride bıraktığımız 30 yıl boyunca Çin, dünya ekonomisi ve siyasetinde etkili bir konuma geldi. ABD ile Çin arasındaki ekonomik siyasi, askeri, teknolojik yarış hızlandı. Çin giderek bir dünya gücü haline geldi. Bugün bakıldığında Afrika’dan Asya’ya oradan Avrupa’ya birçok yatırım söz konusu. Özellikle ticari açıdan avantaj sağlamak için birçok ülkeyle uzun süreli anlaşmalar yapıyor. Çin, Afrika’da madenleri işletiyor, Ortadoğu’da boy gösteriyor. En çok merak edilen konuyu ise Çin’in bu yaklaşımını askeri bir vizyonla devam ettirip ettirmeyeceği oluşturuyor.
(Devam edecek)