Kripto paralarda yatırımcı sayısı günden güne artıyor. Küresel çapta hacim 2 trilyon dolara yaklaştı. Ancak ülkelerin kripto paralara bakış açısı ise değişkenlik gösteriyor.
Örnek olarak; Çin'de kripto para madenciliği ve alım-satımı tamamen yasakken; El Salvador'da Bitcoin, yasal para birimi olarak kullanılıyor.
Kripto paralara yönelik artan ilgiyle birlikte ülkelerin regülasyon çalışmaları hızlandı. Kripto paraların kara para aklama, terörizmin finansmanı gibi güvenlik konularında öne çıkması ülkeleri regülasyon adımlarını daha da hızlandırmaya itiyor.
KRİPTO REGÜLASYONU OCAK'TA MECLİS'TE
Türkiye de bu noktada regülasyon çalışmalarına hız verdi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, regülasyon yasasının Ocak ayında Meclis'e geleceğini duyurdu.
Türkiye ilk olarak 2021 yılının Nisan ayında kripto varlıklara dair bir tanımlama yapmıştı, ancak bu tanımlama ile birlikte bazı yasaklar da yer aldı. Bu yasakların başında, ödemelerde doğrudan ya da dolaylı şekilde kripto paraların kullanılması geldi.
REGÜLASYON KRİPTO ŞİRKETLERİNİ DÖNÜŞTÜRECEK
Regülasyon ile birlikte kripto para alım satımına aracı olan kurumları bir dizi kurallar seti bekliyor. Türkiye yapacağı düzenlemeler ile 2021 yılında FATF (Mali Eylem Görev Gücü) tarafından alındığı "Gri Liste"den çıkmayı değerlendiriyor.
Sektör temsilcilerinin regülasyon beklentisine göre:
• Elden para almak yasaklanacak
• Risk Bildirim Formu doldurulması zorunlu olacak
• Şirketlerden sermaye yeterliliği istenecek
• Uygulama altyapıları şeffaf olacak
Olası regülasyonların kripto parası piyasalarına etkisine dair uzmanlar farklı görüşlere sahip. Bir kesim güven sağlayacağını ve uzun vadede kriptoların kullanım alanının artacağı görüşünde. Bir kısım uzman ise kısa vadeli talepte azalma bekliyor.
Regülasyonla birlikte kripto zemininde güvenin tesis edileceğini vurgulayan Finansal danışman Egemen Kaya, "Kripto paralar ile ödeme imkanlarının genişlemesi ve hatta merkez bankalarının dahi bu piyasalara dahil olabileceği, rezervlerine katabileceği fikri ile olası bir regülasyonun etkisi halihazırda kripto piyasalarda yatırım yapanlarda çok heyecan uyandırıyor" dedi.
KRİPTO PARA GELİRLERİNE VERGİ GELEBİLİR
Kripto para regülasyonu ile birlikte alım satımdan elde edilecek gelir üzerinden vergi kesintisi yapılması da beklentiler içinde yer alıyor. Türkiye'de henüz vergilendirmenin nasıl yapılacağı belirsiz. Dünya geneline baktığımızda İzlanda ve Belçika bu noktada vergi uygulayan ülkeler arasında.
Kripto para piyasaları uzmanı Helin Çelik, düşük vergi oranlarının işlemleri artırdığına vurgu yaparak "Türkiye düzenlenmiş bir piyasa içerisinde kullanıcıya güvenli bir alan sunma çabasında. Vergi oranlarının belirlenmesi de atılacak adımlar arasında. Yüksek vergi oranı uygulanan ülkelerde kullanıcı ve geliştirici farklı yöntemlere başvuruyor. Bu sebeple, vergi oranının hem kullanıcı hem de sektör üzerinde önemli ölçüde etki yaratacağını söylememiz mümkün" diyor.
VERGİ VE REGÜLASYON FİYATLAMALARI ETKİLEYECEK
Alım-satımdan elde edilen gelirlere yönelik vergiler, olası sektör regülasyonları hem global hem yurt içerisinde fiyatlamaları etkileyebilir. Vergi, tüm piyasalar için talebi negatif yönde etkileyen en önemli etkenlerden biri.
Finans uzmanı Emre İşlek, "vergilendirme, zararlara bakmadan sadece kârlar ya da çekilen nakit paralar üzerinden olursa bu vergilendirmenin talep azaltıcı etkisi çok daha yüksek olur." diyor.