Tüm dünyanın başına dert olan hizmet enflasyonu katılığı Türkiye'nin de başına bela adeta. İç tarafta sıkı para politikasına rağmen istenen seviyede gerilemeyen bir tüketim talebi söz konusu. Nitekim Tüketici Güven Endeksi verisi de 16 ayın zirvesinde geldi. Endeksteki bu yükselişin en önemli nedeni artan tüketim.
Peki tüketim neden artıyor? İlk sıraya enflasyon ataletini koyabiliriz. Ürünlerin daha da pahalanacağı düşüncesi vatandaşın aklında kalmaya devam ediyor. Bu da talebi öne çekiyor. Diğer yandan Ocak ayında maaş zammı alacağını bilen vatandaş, tüketim talebini şimdiden öne çekiyor.
EYLÜL ENFLASYONU FAİZ HESAPLARINI BOZDU
Türkiye'de ekonomi yönetimi sıkı para politikasını kararlılıkla uygulamaya devam ediyor. Aslında birkaç ay önceki projeksiyonlarda yılın sonuna doğru faiz indirimi bekleniyordu. Fakat beklentilerin üzerinde gelen ve moralleri bozan Eylül enflasyonu bu ihtimali oldukça zayıflattı. Ekim enflasyonununda moralleri bozması muhtemel.
Hem ısınma maliyetleri hem mevsim etkisinden kaynaklı gıda fiyat artışı enflasyonu tehdit ediyor. Zaten tarihsel bazda Ekim enflasyonları yılın en yüksek seviyesi oluyor. O yüzden enflasyona dair yıl sonu yüzde 38-42 bandı beklentileri de rafakalkacak gibi.
KASIM İNDİRİMLERİ TÜKETİMİ ARTIRABİLİR
Bir diğer yandan kasım kampanyaları dönemine de gireceğiz. Dolayısıyla geçen yıllara göre daha fazla tüketim bekleniyor. Sektör temsilcileri 500 milyar TL ciro bekliyor. Buradak itüketim de enflasyon hedeflerine zarar verebilir.
Enflasyonda yılı yüzde 42 seviyesinde tamamlamak istiyorsak gelecek 3 ayda yüzde 1,5 oranında bir aylık enflasyon gelmeli. Yüzde 2 oranında aylık enflasyon gelirse yıllık enflasyon yüzde 44,2 oluyor. Dolayısıyla bu yılı yüzde 44-45 aralığında bir enflasyonla kapatacak olmamız muhtemel.
ASGARİ ÜCRET ENFLASYONU NE KADAR ETKİLER?
Piyasalarda IMF'nin asgari ücrete dair açıklamasını izledik. Türkiye Masası Başkanı Jim Walsh, "Geçen seneki gibi enflasyonu yükselten bir artıştan kaçınmak gerekiyor." dedi.
Geçen seneyi hatırlayacak olurak yüzde 50'lik bir asgari ücret artışı yapıldı. Bu oranın Merkez Bankası tahminlerindeki enflasyon patikasına etkisi ise 4 puan oldu.
Yani TCMB'nin beklediğinden 4 puan daha fazla enflasyon gerçekleşti. (Geçişkenlik konusu hariç)
Bu yıl için ise beklentiler yüzde 25 seviyesinde bir asgari ücret artışı. Bu artış oranı enflasyon tahminlerinde bir değişiklik doğurmayabilir. Fakat bu seviyenin refah açısından ne kadar yeterli olduğu ise tartışma konusu.