Gelen yeni modellerle kullanıcılar için çeşitliliği artan elektrikli otomobillerin trafikteki yoğunluğu da artıyor. İçten yanmalı bir otomobilden elektrikli modele geçeceklerin aklındaki ilk soru menzil ve şarj oluyor. Menziller kullanıma ve araçların batarya kapasitelerine göre değişiklik gösteriyor. Bu yazımda daha çok değineceğimiz konu elektrikli otomobillerin şarj seçenekleri ve maliyetleri olacak.
ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞARJ SEÇENEKLERİ
Elektrikli araçlar genellikle özel bir şarj kablosu ve özel bir prizden güç akarak şarj olur. Bunun içinde 3 seçenek bulunuyor. Bunlardan ilki ev veya işyerinden yapacağınız ve maliyet olarak en uygulana gelecek olan şehir elektriğine bağlamak. Bu en basit ve en uygun maliyetli yöntem. Aracın şarj kablosunu normal bir elektrik prizine takarak şarj edilebilirsiniz. Tabi gelen güç çok düşük olacağı için şarj süreleri de oldukça uzun olacaktır. Batarya kapasitesine ve gelen güce göre bu süre 20 saate kadar çıkabiliyor.
İkinci seçenek aracınızı aldığınız firma veya başka bir yerden kurdurabileceğiniz wallbox sistemi. Ev veya işyerine kuracağınız bu mini istasyonla şarj süreleri normal elektriğe göre oldukça kısalıyor. Bu sistemler genellikle 11 kWh’ye kadar güç verebilseler de bu gelen elektrik akımı ve kurduğunuz üniteye göre değişebiliyor. Bu seçenekte de yine duruma bağlı olarak şarj süresi 7 saate kadar düşebiliyor.
Son seçeneğimiz ise en maliyetli ama en hızlı yöntem olan halka açık şarj istasyonları. Burada da AC ve DC seçenekleri yani hızlı ve yavaş şarj olarak ikiye ayrılıyor.
Önceden üyelik yapacağınız bir firmanın AC şarj istasyonunda 22 kW’a kadar bir güçle aracınızı şarj edebilirsiniz. Bu da 60 kWh’lik bir araç bataryasının 3 saatte dolacağı anlamına gelir. Tabi bu istasyonlardan her zaman verilen en yüksek güç alınamıyor yani bu süreler istasyona göre uzayabilir.
Son dönemde en çok tercih edilen ve yaygınlaşan DC şarj istasyonlarında ise maliyet artarken şarj süreleri kısalıyor. 2023 Ekim ayı itibarıyla 4.221 adet şarj istasyonu bulunuyor. Bu şarj istasyonlarının toplamda 8.861 adet sokete sahip. Bunların 6.633 adedi AC şarj, 2.228 adedi ise DC yani hızlı şarj özelliği taşıyor. DC şarj istasyonları 50 kW’den başlayıp 400 kW’ye kadar çıkabiliyor. DC şarj cihazları doğru akımı yüksek hızlarda aktarabilmek için özel kablo ve şarj üniteleri kullanır. Aracın özelliğine, bataryasına ve gelen güce göre şarj süreleri 30 dk ile 1 buçuk saat arasında değişiyor. Bu süre bazı araç modellerinde 15-20 dakikalara kadar düşebiliyor.
MALİYETİ NEDİR? BİR DEPO KAÇA DOLUYOR?
Elektrikli arabaların şarj etmenin maliyeti; marka, model, batarya tipi, batarya kapasitesi, şarj cihazı ve gücü gibi birçok faktöre bağlı olarak değişir.
Pillerde depolanan enerji kilowatt saat (kWh) cinsinden ifade edilir. Şarj maliyetleri aracınızın bataryası ve elektrik maliyetine göre değişiyor.
Batarya kapasitesi x elektrik maliyeti = Elektrikli araç full şarj maliyeti.
Ev elektriğinden yapılan şarjlarda kW için 2.6 TL ödeniyor.
AC ve DC şarj istasyonlarında ise markaya ve şarj istasyonuna göre kW başına ödenen rakam 10 TL’ye kadar çıkabiliyor.
Örnek rakamlar;
Trugo - 7,99 TL
Eşarj AC için - 7,48 TL, DC için - 60 kW’ye kadar 8,98 TL, diğer soketler için 9,48 TL alıyor.
ZES AC - 6,29 TL, ZES DC 60 kW - 7,49 TL, 120 kW ve üstü için 7,99 TL ücret alıyor.
Sharz.net’te AC soketler 5,9 TL, DC soketler ise 6,75 ve 7,5 TL
Tesla - 8,66 TL
Örneğin, batarya kapasitesi 52,4 kWh olan 314 kilometre kısa menzilli Togg'un şarj maliyeti Trugo istasyonlarında 418.6 lira olurken kilometre başına harcadığı enerji de 1,33 lira olacak.
88,5 kWs batarya kapasitesi bulunan 523 kilometre uzun menzilli Togg'un da şarj maliyeti 707.1 lira olacak ve kilometre başına harcadığı enerji de 1,35 lira olarak gerçekleşecek.
Hemen tüm şarj istasyonlarında aracınızın şarj işlemi bitmesine rağmen hala istasyona bağlı durumdaysa ekstra bir ücret alınır.