Balkanlarda kutlanan kötü ruhları kovma, bolluk ve bereket isteme ritüeli Bojik ve Kuker etkinliklerini andıran Bocuk Gecesi'nde kötü huylu, beyaz çarşaf giymiş yaşlı kötü ruhun sırtına bindiği kişi ya da hayvanın bereketini aldığına inanılıyor.
Balkan kültürü içinde ortaya çıkan Bocuk Gecesi kışın en sert gecesinde kutlanır. Bu genellikle ocak ayının ortalarına denk gelmekte.
Yılın en soğuk gününde, kabak pişirilerek festival havasında kutlanan gecede, kişiler yüzlerini boyuyor, kabak tatlısı yiyor, ürkütücü makyaj ve kıyafetlerle kapısını çaldığı komşularını korkutuyor.
Türk kültürünün önemli somut olmayan kültür miraslarından birisi olan Bocukla ilgili son yıllarda özellikle ABD ve Avrupa'da yapılan Cadılar Bayramıyla ilişki kurulmaya çalışılıyor.
KÖKENİ ORTA ÇAĞ'A KADAR DAYANIYOR
1868 doğumlu Sırp halkbilimci Tihomir Dordevic, Balkanlardaki Türklerin Bocuk Gecesi kutladığını ve balkabağı yediklerini araştırmalarında kaleme almış.
Orta Çağ’dan kalma olduğu iddia edilen geleneğe göre halk, kışın en soğuk gecesinde soğuktan ve kötülüklerden korkmamak adına, çarşaflara bürünerek komşularını "Bocuk geliyor" şeklinde korkutuyor.
GECE SUYA TAHTA ATMA RİTÜELİ
Efsaneye göre "Bocuk" denen varlığın eve gelmemesi ve kötülük yapmaması için evlerde kabak da pişiriliyor. "Bocuğun" beyazlar içinde ve insan görünümünde gezdiğine ve kabak pişen eve gelip kötülük yapmayacağına inanılıyor.
Bu geceye özel bir başka ritüel ise gece suya tahta atma... Atılan tahtanın sabah suyun üzerinde donmuş olarak bulunması durumunda, evdeki kişilerin o yıl boyunca sağlıklı güçlü olacağına inanılıyor.
Geleneklerin sürdürülmemesi hâlinde doğal dengenin bozulacağı, tavukların yumurtlamayacağı, ağaçların meyve vermeyeceği düşünülüyor.
HER EVDE KABAK PİŞER
Bocuk gecesi, her evde kabak pişirilir ve o evdeki herkes mutlaka bir lokma dahi olsa yer aksi halde o gece Bocuğun gelip kabak yemeyenlerin sırtına bineceğine inanılır.
Bocuk gecesinde; gece yarısına doğru çeşitli kıyafetlere girilerek komşular korkutulur.
EDİRNE'DE ETKİNLİKLERLE KUTLANIYOR
Edirne'nin Keşan ilçesine bağlı Çamlıca köyünde bu gelenek halen sürdürülüyor.
Bocuk kutlaması için çevre illerden ilçelerden binlerce kişi akşam saatlerinde Çamlıca köyüne geliyor ve ritüelleri gerçekleştiriyor.