Covid-19'un yeni türü BA.2.86 hakkında merak edilenler: Yeni varyant hangi ülkelerde görüldü, aşılara karşı etkisiz mi, ölümcül mü?

BA.2.86 HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLDÜ VE KAÇ VAKA VAR?

ABD, Avrupa ve Asya'da Covid-19 enfeksiyonları ve hastaneye yatışlar artıyor. Son aylarda Kasım 2021'de ortaya çıkan Omicron soyundan gelen EG.5 "eris" alt varyantın ile ilişkili daha fazla vaka görüldü. 

Bununla birlikte Temmuz ayından bu yana dört ülkede altı BA.2.86 vakası tespit edildi. Geçtiğimiz birkaç gün içinde halk sağlığı yetkilileri ABD, Birleşik Krallık ve İsrail'de birer BA.2.86 vakası ve Danimarka'da üç vaka tespit etti.

BİLİM İNSANLARI BA.2.86 HAKKINDA NE DİYOR?

ABD’de yer alan Houston Methodist Hastanesi'nde tanısal mikrobiyoloji tıbbi direktörü olan Dr. S. Wesley Long, BA.2.86'nın corona virüsün "daha önceki bir varyantından" kaynaklandığını, bu nedenle mevcut aşıların hedeflediği varyanttan farklı olduğunu açıkladı.

Long, BA.2.86'nın virüsün diğer türleriyle rekabet edip edemeyeceğinin ya da önceki enfeksiyon veya aşılamadan kaynaklanan bağışıklık tepkilerinden kaçma konusunda herhangi bir avantaja sahip olup olmayacağının henüz belli olmadığını söyledi.

Ancak birçok ülke hastaların test edilmesini ve yeni Covid-19 vakalarına neden olan virüslerin genomlarını analiz etme çabalarını büyük ölçüde azalttı. 

California Scripps Araştırma Enstitüsü Direktörü  Dr. Eric Topol, “ Bu durumda, yeni vakaların tespit edilme hızı göz önüne alındığında, BA.2.86'nın gidişatı şu anda iyi görünmüyor. Birçok mutasyonun BA.2.86'yı önceki varyantlara kıyasla yapısında radikal bir şekilde farklı kılıyor.” diye konuştu. Topol, asıl sorunun BA.2.86'nın yüksek oranda bulaşıcı olup olmayacağı olduğunu da sözlerine ekledi.

YENİ VARYANTLAR İNSANLARI DAHA FAZLA MI HASTA EDİYOR?

CDC’nin internet sitesindekiverilere göre, Covid-19 için ABD acil servis ziyaretleri ve hastaneye yatışlar, Temmuz başından bu yana artıyor. Ancak şu ana kadar doktorlar, Eris varyantı yayılırken son haftalarda görülen hastaların, pandeminin önceki dalgaları sırasında tedavi ettikleri hastalar kadar ağır olmadığını bildiriyor. Ancak Topol, BA.2.86'nın daha geniş bir alana yayılmasının savunmasız nüfuslarda daha fazla hastalığa ve ölüme neden olabileceğini söyledi.

Bir CDC sözcüsü, "Mevcut kanıtlara dayanarak, BA.2.86'nın şu anda dolaşımda olan diğer soylarda görülenlerin ötesinde halkın sağlığı için ne gibi riskler oluşturabileceğini henüz bilmiyoruz." dedi.

AŞILAR YENİ VARYANTLARA KARŞI KORUMA SAĞLIYOR MU?

Pandeminin azalması nedeniyle, birçok insanın daha önce enfekte olmasının ya da Covid-19'a karşı aşılanmasının üzerinden bir yıl ya da daha fazla zaman geçti. Long, "Aşı, hastalık ve ölüme karşı size hala büyük bir savunma sağlayacaktır" dedi.

Diğer taraftan, şu anda geliştirilmekte olan güncellenmiş Covid-19  takviye aşıları, Omicron’un alt varyantı XBB.1.5'i hedef alacak şekilde tasarlandı.

Moderna, ön deneme verilerinin, aşının en son versiyonunun Eris’evkarşı umut vaat ettiğini gösterdiğini belirtti. BionTech/Pfizer ise  güncellenmiş Covid-19 aşısının fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, Eris alt varyantına karşı nötralize edici aktivite gösterdiğini açıkladı. Fakat aşıların BA.2.86 üzerindeki etkisi belirsizliğini koruyor.