Yumurta dondurma yöntemi hakkında merak edilenler

Günümüzde birçok kadın, aile kurmak ve anne olmak için 35 yaşından sonrasını bekliyor. Yapılan çalışmalar, son 15 yılda 35-39 yaş grubundaki kadınlarda canlı doğum sayısının yüzde 150 gibi oldukça yüksek bir oranda arttığını ortaya gösteriyor.

Ancak anne olma hedefi ertelenirken biyolojik saat de bir yandan çalışmaya devam ediyor ve yıllar geçtikte doğurganlık kapasitesi hızla azalıyor.  Bu nedenle, tüm dünyada ve ülkemizde birçok kadın anne olma şansını garanti altına almak için ‘yumurta dondurma’ yöntemine başvuruyor.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Cihan Kaya, son yıllarda 'vitrifikasyon' (camlaştırarak dondurma) adı verilen yeni bir dondurma tekniğinin gelişmesi sayesinde, yumurta dondurma yönteminden oldukça başarılı sonuçlar elde edildiğini söyledi.

Doç. Dr. Kaya, özellikle deneyimli merkezlerde uygun tedavi protokolleri uygulanması durumunda, 35 yaşından önce yumurta dondurma işleminin yapılmasının daha çok sayı da ve iyi kalite de yumurta elde edilmesini sağlayarak işlem başarısını artırdığına dikkat çekti.

Doç. Dr. Kaya, yumurta dondurma yöntemi hakkında en çok merak edilen 8 soruyu yanıtladı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.

YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ NASIL YAPILIR?

"Yumurta dondurma işleminde uygulanan yumurta geliştirici hormon tedavileri sayesinde yumurtaların bir ya da birden fazla olacak şekilde çoğaltılmaları amaçlanır. Ortalama 10-14 günlük bir tedavi sonrasında olgunlaşan yumurtalar,  hafif doz anestezi altında toplanarak mikroskop altında incelenir. Uygun olanlar dondurma işlemine tabi tutularak sıvı nitrojen tankları içinde saklanır. Yumurta toplama işlemi kısa sürer ve hastalar genellikle 2-4 saat içinde günlük işlerine dönebilir. Hamilelik istendiğinde bu yumurtalar çözülerek uygun spermle birleştirilir ve embriyo elde edilebilir."

KİMLER YUMURTA DONDURMA İŞLEMİ YAPTIRABİLİR?

"Ülkemizdeki yasal mevzuatlara göre, yumurta dondurma işlemi, kanser nedeniyle tedavi alacak olan ve yumurtalık fonksiyonlarını kaybetme riski bulunan hastalarda tedavi öncesi önerilir. Öte yandan, halk arasında çikolata kisti olarak bilinen endometriozis hastalığı nedeniyle yumurtalık kisti ameliyatı geçirecek olan ve yumurta sayısının düşmesi beklenen hastalara da ameliyat öncesi tavsiye edilir. Henüz doğum yapmamış olan ve ailesinde erken menopoz öyküsü olan hastalar, doğurganlığın korunması amacıyla yumurta dondurma işleminden faydalanabilir."

YÖNTEM İÇİN İDEAL YAŞ ARALIĞI VAR MI?

"Yumurta dondurma işleminde yaş önemli bir faktör. Özellikle yumurta dondurmak isteyen kadınların, bu işlemi 35 yaşından önce yaptırmaları hem yumurta sayısı hem de yumurta kalitesi açısından önemli. Yaş ilerledikçe elde edilen yumurta sayısı azalır ve buna bağlı olarak hamilelik şansı düşer. Özellikle 42 yaş ve üzeri hastalarda bu işlemin yararıyla ilgili bilgiler tartışılıyor.”

DONDURULAN YUMURTALAR KAÇ YIL SAKLANABİLİR?

"Ülkemiz, mevzuatlarına göre, hasta onayıyla yumurtalar beş yıla kadar saklanabilir. Bu yöntemde yumurtaların beş yıl ve üzerinde saklanmaları teknik olarak mümkün olsa da beş yıldan sonraki süreç için Sağlık Bakanlığı’nın onayı gerekir."

DONDURMA İŞLEMİ YUMURTALARA ZARAR VERİR Mİ?

"Yumurta dondurma işleminin, yumurtalıklarda bilinen bir zararı yoktur ve hastalar bu işlem nedeniyle erken menopoza girmez. Günümüzde ileri dondurma teknikleri sayesinde yumurtaların 10 yıl üzerinde saklanabileceği bilinir."

YUMURTA DONDURMA İŞLEMİYLE SAĞLANAN HAMİLELİKLERDE BEBEKLER SAĞLIKLI OLUR MU?

"Yumurta dondurma işlemiyle elde edilen hamileliklerle ilgili yapılan çalışmalarda, normal gebeliklere kıyasla artmış bir doğumsal anomali riskinin söz konusu olmadığı ortaya konmuş. Ancak tüp bebek işlemlerinde genel bir erken doğum ve dış gebelik riski olduğu belirtilir."

YUMURTA DONDURMA YÖNTEMİNİN EMBRİYO DONDURMADAN FARKI NEDİR?

"Yumurta dondurma yönteminde, embriyo dondurma işlemine benzer şekilde yumurtaların olgunlaştırılmaları amacıyla hormon ilaçları verilir, yumurta takibi yapılır ve yeterli büyüklüğe ulaşan yumurtalar toplanır. Embriyo dondurma işleminden farklı olarak, bu yumurtalar spermle birleştirilir. Oluşan embriyolar dondurulur. Çiftlerin ve rahmin uygun olduğu bir dönemde embriyo transferi yapılır."

YUMURTA DONDURMA İŞLEMİNİN BAŞARI ORANI NEDİR?

"Yapılan büyük ölçekli çalışma sonuçlarına göre, dondurma ve çözdürme işlemlerinden sonra yumurtaların hayatta kalma oranının yüzde 90-97, spermle birleştikten sonra embriyo oluşma oranının yüzde 71-79 ve embriyonun rahme tutunma oranının yüzde 17-41 olduğu tahmin edilir. Daha önce dondurulmuş ve çözülmüş yumurta başına hamilelik oranı, yüzde 4,5-12 arasında değişir."