Erzincan'ın İliç ilçesindeki altın madeninde 9 işçinin toprak altında kalarak yaşamını yitirdiği heyelana ilişkin 5'i tutuklu 43 sanığın, "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak" ve "Çevreyi taksirle kirletmek" suçlarından yargılanmasına ikinci gün devam edildi.
Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle, bazı tutuksuz sanıklar ile taraf avukatları ve müşteki yakınları katıldı.
Tutuklu sanıklar Shaun Keady Swartz, Ali Rıza Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ise duruşmaya bağlı bulundukları cezaevinden Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemleri (SEGBİS) üzerinden katıldı.
Duruşmaya, firari sanıklar, John H, Kenan Ö, Luis Q, Vınh Luu D L, Kevin James G, Kevin Joseph R. ve William Keith M. ise katılmadı.
"JEORADAR CİHAZI YETERLİ DEĞİLDİ"
Şirketin eski kıdemli jeoteknik mühendisi Ali Rıza Kalender, ihmalleri sıraladı. Kalender, "Olması gereken iki radar cihazı sonradan getirtildi. Mevcutta olan cihaz yeterli değildi." dedi.
Yığın liçiyle ilgili görevi olmadığını söyleyen Kalender, şirkette zincirin son halkası olduğunu ifade etti. Kazanın proje tasarımlarından ve uygulama hatalarından kaynaklandığını da sözlerine ekledi.
Jeoradar cihazının heyelan alanına yönelik tespitte bulunmadığını, olması gereken iki radar cihazının ise sonradan maden sahasına götürüldüğünü söyledi. Kalender, "Jeoradar cihazları önceden alınsaydı, erken önlemler alınsaydı, bu kişiler hayatını kaybetmeyecekti." dedi.
Ayrıca olay günü uyarı yaptığını, uyarı yapmasaydı, sahada bulunan 50 kişinin hayatını kaybedebileceğini belirtti. Sahadaki gözlemlerinde çatlakları gördüğünü ve önlem alınması yönünde uyarı yaptığını da dile getirdi. Heyelanla ilgili şirketi suçlayan Kandemir, tahliyesini talep etti.
"İSG EKİBİNİN BU DÜZEY TEKNİK DEĞERLENDİRME YAPMASI MÜMKÜN DEĞİL"
Maden şirketinin iş sağlığı güvenliği (İSG) müdürü tutuklu sanık Selçuk Çiftlik, savunmasında, "Benim ve İSG (iş sağlığı ve güvenliği) biriminin bu derece ileri düzey mühendislik bilgisi gerektiren her bir operasyonun teknik değerlendirmesini yapması beklenemez." dedi.
"BÜTÜN PROJELERİ BEN YAPIYORMUŞUM GİBİ BENİ ASLİ KUSURLU BULDULAR"
INR firmasının proje koordinatörü tutuklu sanık Ömer Ardıç ise savunmasında, hayatını kaybeden 9 işçiye rahmet, acılı ailelerine başsağlığı diledi.
Yaklaşık 30 yıllık inşaat mühendisi olduğunu, yurt içi ve yurt dışında eğitimlere katılarak bilgi ve birikim sahibi olduğunu ifade eden Ardıç, "Bilirkişi raporu bilimsellikten ve hukuktan uzak. 276 sayfalık raporda INR firması bir yerde geçiyor. Sonuç kısmına baktığımızda bizi kusurlu bulmuş. Proje koordinatörlüğü unvanımdan dolayı bütün projeleri ben yapıyormuşum, denetlenmesi ve onaylanmasını ben yapıyormuşum gibi beni asli kusurlu buldular." şeklinde konuştu.
Teknik olarak yığın liç alanından bilgi veren Ardıç, şunları kaydetti:
"Kazadan dolayı ölümler ile tasarım arasında bir illiyet bağı yoktur. Buraların statik hesaplarını yapmak ve denetlemek sorumluluk alanımızda yoktur. Deprem gibi aniden olmamış, ben geliyorum demiştir. Çatlaklar alarm seviyesini geçmiş. Bu durum fark edilip 9 kişi kurtarılabilirdi. İhmal olduğu için 9 kişi ölmüştür. Saat farkı olduğu deniliyor ama bizim şirketimizi kimse aramadı. 43 gün önce çatlak fark edilmiş, bırakın ölümü, kazanın bile önüne geçilecek bir zaman vardı. Anagold zamanında aksiyon almış olsaydı böyle olmazdı. Projemde bir hata olduğunu kesinlikle kabul etmiyorum. Vicdani olarak hiçbir sorumluluğumun olmadığını düşünüyorum."
Tutuklu 5 sanığın savunmalarının tamamlandığı duruşmaya bugün saat 09.30'da devam edilecek.
15 YILA KADAR HAPİS TALEBİ
İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca, Çöpler köyündeki maden sahasında 13 Şubat 2024'te Adnan Keklik, Kenan Öz, Ramazan Çimen, Uğur Yıldız, Abdurrahman Şahin, Fahrettin Keklik, Mehmet Kazar, Şaban Yılmaz ve Hüseyin Kara'nın toprak altında kalarak hayatını kaybettiği, İsa Taşdelen ve İshak Demir'in yaralandığı toprak kaymasına ilişkin tutuklu sanıklar Iaın Ronald Guılle, Shaun Keady Swartz, Ali Rıza Kalender, Selçuk Çiftlik ve Ömer Ardıç ile 38 tutuksuz sanığın yer aldığı 69 sayfalık iddianame hazırlandı.
Toprak kaymasının meydana geldiği gün olay öncesi, olay anı ve sonrasında yaşanan gelişmeler, bu kazalar konusunda uzman ve literatüre hakim bilirkişilerden oluşan heyetin 23 Mayıs ve 7 Haziran tarihlerinde bilirkişi raporlarını sundukları ve bu raporlar incelendiğinde 43 sanığa kusur verildiği, sanıklardan 12'sinin asli, 31'inin tali kusurlu oldukları belirtiliyor.
İddianamede, tüm sanıkların "Taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak" suçundan 2 yıldan 15'er yıla kadar hapis ve altın madenini o dönem işleten şirketin Kanadalı yöneticisi tutuklu sanık Iaın Ronald Guılle ile tutuksuz sanık Cengiz D. ile Kenan Ö. hakkında ayrıca "Çevreyi taksirle kirletmek" suçlarından adli para ya da toprak, su veya havada kalıcı etki bırakması halinde 2 aydan 1 yıla kadar hapisle cezalandırılması talep ediliyor.