Müsilajı önceden haber veriyor: Liselilerin projesine ABD'den ödül

Müsilajı önceden haber veriyor. Liseli öğrencilerin geliştirdiği uyarı cihazı, ABD'deki bilim ve mühendislik yarışmasında ödüle layık görüldü.

Proje, İzmir Fen Lisesi'ne ait. 12. sınıf öğrencileri Nisa İltekin, Eray Akın ve Murat Leylekoğlu, denizlerdeki müsilaja karşı "Güneş Enerjili Duba" geliştirdi. Bu sayede suda klorofil, bulanıklık ve sıcaklık ölçümü yapılıyor. Bunlarda beklenmedik değişimler olduğunda erkenden fark ediliyor. Böylece kirlilik oluşmadan önce önlem alınabiliyor.

Dubanın amacının erken tespit olduğunu vurgulayan öğrencilerden Nisa İltekin, Bunu yapan cihazlar da var ama 10 bin dolardan başlıyor fiyatları. Ne Türkiye ne de başka bir ülke bu kadar pahalı cihazları bir anda denizlere salabilir. Biz de dedik ki öyle bir sistem geliştirelim ki hem bize ait olsun hem herkes kullanabilsin, ucuz olsun. Bu dubalardan ne kadar üretip kullanırsak sular hakkında o kadar fazla veri elde ederiz. Dubamız periyodik bir şekilde denizden ölçüm alıyor ve biz hiçbir şey yapmasak da bizim sunucumuza otomatik geliyor bu veriler." dedi.

Uyarı cihazı, İzmir Körfezi ve sulak alanlarda yapılan testlerden başarıyla geçti. Liseli gençler, projeyle ABD'de düzenlenen Uluslararası Regeneron ISEF Bilim ve Mühendislik Yarışması'na katıldı. Güneş enerjili duba, 85 ülkeden bin 360 proje arasında ikinci seçildi.

Geliştirdikleri üründe seri üretime geçmeyi amaçladıklarını dile getiren İltekin, sözlerini şöyle tamamladı:

"Rakip sistemler hiçbir şekilde kaynaklarını paylaşmazken bizim dubamız tamamen açık kaynaklı. Amacımız herkesin bu dubadan yapmasını sağlamak, olabildiğince veri toplamak. Kirliliğin önlenebilmesi için önce nerede bir şey oluyor, onu tespit etmeniz lazım. Sonuçta kocaman denizlerimiz var. Nerede başlıyor bu oluşum, nereden çıkıyor? Eğer bunu bilemezsek hiçbir şey yapamayız. Nerede olduğunu tespit edelim. Herkes bunlardan yapsın, olabildiğince veri olsun elimizde. Mesela bir yerde alg miktarı çok artmış veya kirlilik artmış. O zaman hemen haber verilir belediyelerimize onlar da önlem alırlar, amacımız bu."