'iMac'ler ABD'de üretiliyor'

Apple, dünya genelindeki yüz milyonlarca müşterisine ürün yetiştirirken maliyetten kısmak için Çin’deki Foxconn fabrikalarında binlerce işçiden yararlanıyor, vergiden kısmak için mümkün olan tüm yasal hamleleri yapıyor.

ABD’li elektronik devinin tasarruf takıntısı, geçmişte ‘neden kendi ülkesinde üretim yapmıyor’ sorusuna en kısa cevabı oluşturmuştu. Ancak piyasaya yeni sürülen iMac’lerde sadece çok az kişinin fark ettiği bir detay var: Bazı iMac’lerin arkasında, “California’da Apple tarafından tasarlandı, ABD’de üretildi” ifadesi yer alıyor. Oysa herkesin alıştığı cümle, “Assembled in China”, yani ‘Çin’de üretildi.’

ABD basınında hızla yayılan bu detay, Apple ürünlerini piyasaya sürülür sürülmez satın alıp en ufak parçasına kadar ayıran iFixit şirketi tarafından da doğrulandı. Şirketin yetkililerinden Miroslav Djuric, ABC News sitesine yaptığı açıklamada, “İlk kez, ‘ABD’de üretildi’ ifadesini içeren Apple ürünlerine rastlıyoruz” dedi.

SAYILARI AZ DEĞİL
Önceden rastlanılmamış bu durumu kontrol etmek isteyen 9to5Mac sitesi, iMac satın alan kullanıcılarla temasa geçerek ürünlerinin arkasında ne yazdığını sordu. Tüketicilerin bazıları, iMac’lerinin ‘ABD’de üretilmiş olduğunu’ ifade etti.

Apple, konu hakkında açıklama yapmayı reddetti.

9to5Mac ve Fortune siteleri, ABD üretimi iMac’lerin aslında ilk kez yaşanmış bir durum olmayabileceğine dikkat çekti. Kaynaklar, 2006’dan bu yana internetten özellikleri seçilerek alınan iMac’lerin bazılarında da ABD’de üretildiğine dair ibare yer aldığını belirtti.

9to5Mac editörü Seth Weintraub, buna rağmen yeni iMac’lerde müşteriye özel bir durum söz konusu olmadığını ifade etti. Weintraub, “Standart, raftan alınan iMac’lerde bu durumu görmek ilginç... Apple, ABD Menkul Kıymetler Borsası’na sunduğu standart 10K raporunda böyle bir durumdan bahsetmedi” dedi.

ABD’nin düzenleyici kurumlarından Federal Ticaret Komisyonu ise “üretim yeri” bilgisinin geçerli olması gerektiğini belirtiyor. Kurumun şartları gereğince, “yabancı malzemelerden ABD’de üretilen ürünlere, ‘ABD yapımı’ ibaresi konmuyor.

“FABRİKAYA İŞÇİ ALINIYOR”
9to5Mac, bu bilgilerden yola çıkarak Apple’ın California eyaletinde üretime geçtiğini öne sürdü. Üretim yapılan yer ise Elk Grove kentindeki fabrika. Site, fabrikaya son bir yıl içinde işçi alındığını belirtti.

Apple, işçilerin son derece olumsuz çalışma şartları ve düşük ücretle çalıştırıldığı Foxconn fabrikalarında üretim yaptığı için geçmişte çok ağır eleştiriler almıştı. Şirketin itibarını sarsan Foxconn ilişkisi nedeniyle, Apple’ın CEO’su Tim Cook, ‘ürünlerini yerel olarak üretmeye yönelebileceklerini’ ifade etmişti.

Çin merkezli bilgisayar şirketi Lenovo, kısa bir süre önce ThinkPad dizüstü ve masa üstü bilgisayarlarını ABD’de üretmeye başlayacağını açıkladı. Şirket, 2013’ün başında Kuzey Carolina, Whitsett’te üretime geçeceğini belirtti.