En uzak gökada kümesi

Kaliforniya Üniversitesi’nden fizik ve astronomi profesörü Bahram Mobasher’ın  da içinde bulunduğu uluslararası bir ekip, bilinen en uzak gökada kümesini keşfetti. Gelişmekte olan küme, aralarında Spitzer, Chandra, Subaru ve Hubble’ın da yer aldığı çoklu-dalgaboyu teleskoplarıyla keşfedildi ve COSMOS-AzTEC3 olarak adlandırıldı.

Mobasher yeni keşfin, halen oluşum sürecinde bulunan 12 milyar yıllık bir ilkin-küme olduğunu belirtiyor, “Büyük Patlama’dan yaklaşık bir milyar yıl sonra gökadalar biraraya gelerek, sonrasında gitgide büyüyecek olan bu yeni kümeyi oluşturmaya başlamışlar. Bu tip yapıların incelenmesi, gökadaların daha büyük olanları meydana getirmek üzere nasıl biraraya geldiklerinin anlaşılmasını sağlıyor.”

Proje süresince Mobasher, kümeye ait olan gökadaların tanımlanması, hızları ve uzaklıkları üzerinde çalışmış. Bununla birlikte ilkin-kümenin oluşum zamanını hesaplayan da bizzat kendisi.

Yaklaşık 12,6 milyar ışıkyılı uzaklığıyla, bilinen en uzak gökada kümesi olmasının yanında COSMOS-AzTEC3, en genç olanlardan da bir tanesi. Daha önceleri bu gökadadan çok daha yaşlı olanları yaklaşık 10 milyar ışık yılı uzaklıkta tespit edilmişlerdi.

Gökada kümesinin büyük bir yıldız oluşum sürecine ev sahipliği yaptığı ve oldukça büyük bir karadeliği beslediği de ekibin keşifleri arasında. Kümenin tohumunu oluşturan bu yapılar muhtemelen devasa bir merkez gökadaya dönüşerek tüm kümenin baskını durumuna geçecek ki bu da modern gökada kümelerinin bilinen bir karakteri.

Özgün bilimsel makaleye ulaşmak için tıklayın.