Uzayda yaşam sağlığı uzun vadeli etkilemiyor

Uzayda yaklaşık bir yıl geçiren Amerikan astronot Scott Kelly ile dünyada kalan ikiz kardeşi Mark Kelly üzerinde yapılan bir araştırma uzayda uzun süre geçirmenin, astronotların sağlığı ve fiziksel durumu üzerinde uzun vadeli etkileri olmadığını ortaya koydu.

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) verdiği bilgilere göre, ikizler arasında ortaya çıkan farklılıkların büyük bölümü, uzay misyonunun tamamlanmasından bir süre sonra ortadan kayboldu.

Araştırmanın sonuçları Amerikan bilim dergisi Science'da yayımlandı. Araştırmanın verileri 12 farklı üniversiteden 80 araştırmacının oluşturduğu 10 farklı ekip tarafından değerlendirildi.

UZAYDA YAKLAŞIK BİR YIL GEÇİRDİ

Astronot Scott Kelly Mart 2015 ve Şubat 2016 arasında Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) görev yaptı. Emekliye ayrılan Scott Kelly, görev aldığı misyonla ilgili araştırmada çalışmaya ise devam ediyor.

Araştırmacılar Scott Kelly ve onun gibi astronot olan ikiz kardeşi Mark Kelly üzerinde yapılan araştırmadan çıkan sonuçların gelecekte planlanan insanlı Mars misyonu için önemli bilgiler sağlayacağını düşünüyor.

Söz konusu araştırmanın bir benzeri daha bulunmuyor. Şimdiye kadar 550'den fazla insan uzaya gitti. Bunlardan sadece sekizi uzayda 300 günden fazla zaman geçirdi. Scott Kelly uzayda 340 gün kalmıştı. Scott ve Mark kardeşler şimdiye kadarki her ikisi de astronot olan tek, tek yumurta ikizi olma özelliğine de sahip. İki kardeş üzerinde misyon öncesinde, sırasında ve sonrasında birçok inceleme yapıldı.

YAŞADIKLARINI KİTAPTA ANLATTI

Uzayda insanları en olumsuz etkileyen etkenlerin başında yerçekimsiz ortam ve radyasyon geliyor. Scott Kelly geçen yıl yayımlanan "Uzayda Bir Yıl Bir Ömür Boyu Keşif: Endurance" adlı kitabında uzayda geçirdiği bir yılı ve döndükten sonraki deneyimlerini anlatıyor. Kelly kitabında uzaydan döndükten sonra kendisini yaşlı bir adam gibi hissettiğini yazıyor. Scott Kelly kitapta şişen bacaklarının korkunç şekilde ağrıdığı, cildinin yanıp acıdığı ve midesinin bulandığı bilgilerine yer veriyor.

Araştırmaya göre Scott Kelly uzaydayken genetik aktivitesi, dünyadaki ikizinden değişiklik gösterdi. Araştırmada bu durumdan özellikle bağışıklık sistemiyle ilgili genlerin etkilendiği bilgisine yer veriliyor. Değişikliklerin tırmanma ve dalış gibi vücudu stres altına sokan aktivitelerle benzerlikler gösterdiği kaydedildi. Genlerin yapısının ise değişmediği, değişen gen aktivitesinin de altı ay içinde yüzde 90'dan fazla oranda misyon öncesi eski haline döndüğü bildirildi.

Ancak araştırmacılar Scott Kelly'deki DNA sarmallarının ucunda bulunan ve kromozomları koruyan parçalar olan telomerlerin uzadığını tespit etti. Telomerlerin uzunluğundaki değişikliklerin yaşlanma süreciyle ve hastalıklarla bağlantısı olduğu düşünülüyor. Burada da uzaydan döndükten bir süre sonra değişikliklerin büyük bölümü eski haline dönerken, Kelly'nin bazı telomerlerinin öncekinden daha kısa bir hale geldiği kaydedildi.