Bilim insanları "Starship" patlamasının atmosferde delik açtığını söyledi

Yeni bir araştırmaya göre SpaceX'in Starship roketi patladığında atmosferde geçici bir delik açtığı kaydedildi.

SpaceX'in Boca Chica, Teksas'taki tesisinden fırlatıldıktan dört dakika sonra Starship'in süper ağır güçlendiricisi ikinci kademesinden ayrıldıktan sonra yaklaşık 90 km yükseklikte patlamıştı.

Bunu dakikalar sonra uzay gemisinin hayatta kalan kısmı 150 km yüksekliğe ulaştığında ve ardından kendi kendine yandığında bir başka patlama takip etmişti.

GEÇİCİ BİR DELİK YARATTI 

Geophysical Research Letters dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada, bu olayların bir araya gelerek üst atmosferde iyonosfer adı verilen ve güneş radyasyonu tarafından elektronlarından arındırılan yüklü parçacıkların Dünya ile uzay boşluğu arasındaki son sınırı oluşturduğu bir bölgede geçici bir delik yarattığı ortaya koyuldu.

İyonosfer, Dünya yüzeyinin yaklaşık 80 ila 650 km yukarısına kadar uzanır.

Araştırmacılara göre, ses hızından daha hızlı hareket eden Starship'in hızı, bu bölgeye koni benzeri akustik şok dalgaları gönderdiği kaydedildi.

Rusya'nın Güneş-Dünya Fiziği Enstitüsü'nde atmosfer fizikçisi olan çalışmanın başyazarı Yury Yasyukevich, Rus devlet haber ajansı TASS'a verdiği demeçte, "Genellikle uzay araçları fırlatıldığında, dalgaların güneye doğru yayıldığı gözlemlenir. Ardından patlamalar gerçekleştiğinde, ortaya çıkan ses dalgaları elektronların yok olmasına neden olarak yakındaki atomların yükünü nötralize etmiş ve böylece 2000 kilometreye kadar uzanan iyonosferik deliği oluşturmuştur." diye konuştu.

Yasyukevic, "genellikle bu tür delikler, motor yakıtıyla etkileşim nedeniyle iyonosferdeki kimyasal süreçlerin bir sonucu olarak oluşur" dedi.

İNSAN YAPIMI BİR PATLAMANIN SONUCU BELGELENMİŞ İLK TESPİT 

Bu nedenle araştırmacılar, bunun iyonosferde insan yapımı bir patlamanın sonucu olarak oluşan kimyasal olmayan bir deliğin belgelenmiş ilk tespiti olduğunu söylüyorlar.

Bilim insanları, bu deliğin 30 ila 40 dakika sonra az çok kapandığını söyledi.

Bu olayın arkasındaki koşullar benzersiz olsa da, roket fırlatmalarından kaynaklanan egzoz iyonize atomların yeniden birleşmesine ve yüklerini kaybetmesine neden olabileceğinden, bunlar nispeten yaygın olaylardır.

Volkanik patlamalar gibi doğal olaylar da iyonosferik bozulmalar yaratabilir.