Yemen'deki tarihi miras yok oluyor

Sana'daki 2 bin 500 yıllık tarihe sahip ve dünyanın ilk gökdelenleri olarak bilinen eski Sana evlerinin de yer aldığı Bab'ül Yemen kenti, operasyonlarda tek tek tahrip oluyor.

UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan binlerce yıllık binalardan dördü son operasyonlarda bombalanması sonucunda tamamen yıkıldı. Tarihi kentte Husi militanlarının siyasi yapılanmalarının yer aldığını belirten koalisyon ülkeleri, kentin operasyonlardan nasibini almasını ''kaçınılmaz'' olarak nitelendiriyor.

TARİHİ KENTİN SAKİNLERİ ENDİŞELİ

İçerisinde yaklaşık 10 bin kişilik bir nüfusun yaşadığı tarihi evlerin sakinleri operasyonlardan dolayı endişeli. Husilerin bu kenti hareketin karargahı gibi kullanmasına karşı çıkan mahalleliler operasyonlarda hedef olmaktan korkuyor.

Suud jetlerinin bombaladığı kentteki dört binanın yıkılıp bir çoğunun da tahrip olması endişeleri daha da arttırıyor.

"Kararlılık Fırtınası" adı ile başlayan, daha sonra ikinci merhalesine geçilen ve Umuda Dönüş ismi ile anılan operasyonlarda daha önce Marib bölgesindeki bir sit alanı da isabet almıştı.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun 26 Mart'ta başlattığı "Kararlılık Fırtınası" adı verilen hava harekatında ise tarihi Marib bölgesindeki eserler büyük oranda zarar görmüştü.

Bu saldırılarda, Marib Barajı'nın duvarları üzerindeki el yazma eserleri zarara uğradı. Zomar Milli Müzesi ise silahlı saldırılarda tamamen yok oldu.

DÜNYANIN İLK GÖKDELENLERİ

Hazreti Nuh’un oğlu Sam tarafından kurulan Sana şehri, şu an surlar içindeki Bab’ül Yemen (Yemen kapısı) adı verilen bölgeden oluşuyor.

Tarihi şehir bir "site şehri" görünümü andırırken, şehri çevreleyen surlar Sultan 2. Abdülhamid tarafından restore edildiği şekli ile varlığını koruyor. Surlar içindeki "Zamanın gökdelenleri" görünümündeki 8-9 katlı binalar, tamamen kerpiçten yapılmış olmalarıyla dikkati çekiyor.

Klasik Yemen mimarisinin temelini oluşturan "kerpiç gökdelenler", 400 yıllık Osmanlı hakimiyeti sırasında, üzerindeki Osmanlı eklemeleri ile orjinal bir görünüme sahip.

Yemen mimarisinin olmazsa olmazı "kameriyelerle" süslü küçük pencereli eserler, Osmanlı mimarisindeki cumba ve ahşap pencere pervazları ile modern mimarinin içinde adeta zamanın durduğu izlenimini veriyor.