Yapay kemik dokusunu lületaşı ve yumurta kabuğundan üretti

TED Ankara Koleji Vakfı Özel Lisesi Bilim İnsanı Yetiştirme Programı 11’inci sınıf öğrencisi Tan Elçin, üç boyutlu biyoyazıcıda ‘Lületaşı, Yumurta Kabuğu, Jelatin Biyokompoziti ve Kök Hücreler ile Yapay Kemik Dokusu Üretimi’ projesini geliştirdi.

Proje ile 50’nci TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’na katılarak biyoloji dalında Türkiye birincisi olan Tan Elçin, TÜBİTAK’ın ‘Yılın Genç Araştırmacısı’ ödülüne layık görüldü. Tıpta ağır kemik hasarlarını iyileştirmede yapay organ kullanımı konusunda farkındalık yaratacak proje, Türkiye’yi uluslararası yarışmalarda da temsil edecek.

“YUMURTA KABUĞU VE LÜLETAŞI ÜÇ BOYUTLU BASIMDA İLK DEFA KULLANILIYOR”

Tan Elçin, projesinin üç boyutlu biyoyazıcıda lületaşı, yumurta kabuğu, kök hücreler ve jelatin biyokompoziti kullanarak yapay kemik dokusu üretimi olduğunu söyledi. Kullandığı üç boyutlu biyobasımın daha yeni bir teknoloji olarak hücreli bir basım imkânı sağladığını kaydeden Elçin şöyle konuştu:

“Bir nevi yapay doku, yapay organla çeşitli yapıların basılmasını mümkün kılıyor. Benim de ilgim olan bir alandı ve bu konuda çalışmak istedim. Özellikle yumurta kabuğu ve lületaşı üç boyutlu basımda ilk defa kullanılıyor. Bu sebeple tercih ettim. Diğer tercih sebebim ise, atıkların değerlendirilmesi konusuydu. Yumurta kabuğu değerlendirilmesi açısından çok kısıtlı bir kullanıma sahiptir. Lületaşı ise, günümüzde süs eşyası için kullanılsa da, özellikle küçük parçalarının tozlarının süs eşyası dışında endüstriyel kullanımı yokken böylece başka bir katma değer eklenmiş oluyor. Ben basımlarımı yaptıktan ve yapay kemik dokusunu ürettikten sonra olumlu sonuçlar aldım. Bu konu üzerinde daha fazla çalışmaya devam edeceğim.”

“PROJEM BÖYLE BİR SONUCA ULAŞTIĞI İÇİN ÇOK SEVİNDİM”

Başka projeler üzerine de çalışmalar yürüttüğünü belirten Tan Elçin, önceliğinin yaptığı projeyi devam ettirmek olduğunu söyleyerek, “Projemin üzerinde daha fazla çalışmak istiyorum. Bunun insan üzerinde denenmesi için ciddi uzun bir protokolden geçmesi gerekiyor. Bunun için ayrı bir çaba sarf edeceğim. Ama başka proje fikirleri de aklımda var. Projem böyle bir sonuca ulaştığı için çok sevindim. Bana yardımcı olan başta ailem olmak üzere rehber öğretmenime, laborantlara teşekkür ediyorum. Pozitif bilim üzerine çaba sarf etmemiz lazım. Özellikle ortaokul ve lise çağlarında bu tip alanlara yönelmek ilerideki inovatif çalışmalara bizim de bir katkımızın olması açısından 21’inci yüzyıl jenerasyonu için önem taşıyor” dedi.

VİDEO: KEMİK UZATAN TÜRK İCADI (KEMİK BOYUNU 4 CM UZATTI)