Vaskülit nedir, belirtileri nelerdir? Vaskülit tedavisi nasıl yapılır?

VASKÜLİT NEDİR?

Vaskülit, kan damarlarının iltihaplanmasına neden olan çeşitli durumlar için kullanılan genel bir tıbbi terimdir. Anjiyit veya arterit olarak da isimlendirilir.

Kan damarı duvarında, kalınlaşma, zayıflama, daralma ve yara izi gibi değişiklikler meydana gelir ve bu değişiklikler kan akışını kısıtlayarak organ ve doku hasarına sebebiyet verir. 

Birçok vaskülit türü olmasına karşın bazılarına çok nadir olarak rastlanılır. Vaskülit sadece bir organı veya birkaçını etkileyebilir. Durum kısa süreli ise akut vaskülit, uzun süreli devam ediyorsa kronik vaskülit adını alır.

Vaskülit herkesin başına gelebilir fakat bazı türler belli gruplar arasında daha yaygın seyretmektedir. Bazı vaskülit türleri, tedaviye gereksinim duymadan iyileşmektedir. Bazı şiddetli türler ise ilaç tedavisine ihtiyaç duymaktadır.

VASKÜLİT NEDEN OLUR?

Vaskülitler, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kan damarlarına saldırması sonucu geliştiği için otoimmün hastalıklar olarak da değerlendirilir. Bazı vaskülit çeşitleri bakteri, virüs ya da mantar enfeksiyonları sonucu oluşabilirken, diğer vaskülit türleri belirli ilaçlara ya da toksinlere alerjik reaksiyon olarak meydana gelebilir.

Uzmanlar, genetik ve çevresel faktörlerin de vaskülitlerin oluşumunda rol oynadığını belirtmiştir. Ancak yapılan bilimsel araştırmalar, vaskülitin tam olarak neden kaynaklandığı konusunda henüz kapsamlı bir sonuca ulaşamamıştır.

VASKÜLİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Vaskülitin belirtileri kişiden kişiye, durumdan duruma değişiklik gösterir. Genellikle vücuttaki kan akışının azalmasıyla ilgilidir. Semptomlar erken ve hızlı gerçekleşebildiği gibi bazen hastalığın ileri aşamalarında da gelişebilir. 

Vaskülitin Genel Belirtileri;
-Ateş
-Baş ağrısı
-Yorgunluk
-Kilo kaybı
-Genel ağrı ve acılar
-Gece terlemeleri
-Döküntü
-Uyuşma veya halsizlik gibi sinir problemleri.

Bazı vaskülit türleri hızla kötüleşebilir, o yüzden erken teşhis ve tedavi çok mühimdir.

VASKÜLİT TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Tedavi yöntemleri esas olarak, iltihabı ilaçlar ile kontrol altına almaya ve vaskülitinizi tetikleyen hastalıkları çözmeye odaklanır. Vaskülit tedavisi 2 aşamalıdır. İlk aşama iltihabı durdurmak, ikinci aşama nüks etmesini önlemektir.

Her iki aşama da reçeteli ilaçlar vasıtasıyla ilerler. Hangi ilacı ne kadar süre almanız gerektiği de, vaskülitin türüne, etkilenen organlara ve durumun ciddiyetine bağlı olarak şekillenir. Çoğu vakada tedavi başarıya ulaşır ama daha sonra nüks etme riski mevcuttur. Bazı vakalarda vaskülitin tamamen iyileştiğini göremez ve devam eden bir tedaviye ihtiyaç duyar.

Vaskülit bazı vakalarda, damar duvarında balon benzeri çıkıntılar oluşmasına neden olur. Bu şişliğe cerrahi operasyon gerekebilir. Tıkalı arterler ayrıca ameliyata ihtiyaç duyabilmektedir.

Vaskülit kontrol altına alındığında, doktor ilaçları keser. Tedavinin uzun vadeli yan etkilerini, vaskülit alevlenmelerini ve komplikasyonları izlemek için düzenli kontroller gerekecektir.