Türkiye’de gebelik diyabeti giderek artıyor

Tüm dünyada diyabet sıklığının endişe verici hızla arttığı biliniyor. Ancak hem anne hem de bebekte yaratabileceği riskler açısından son derece önemli olan gebelik diyabeti konusundaki veriler çok sınırlı. Bu açığı giderebilmek amacıyla bir araştırma yaptıklarını belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, 18-45 yaş arası ve gebeliğinin 24-28 haftasında bulunan 2643 kadına şeker yükleme testi yaparak sonuçlara ulaşıldığını söylüyor.

“SONUÇLAR ÖNGÖRÜLERİN DE ÜZERİNDE”

Çalışma sonuçlarını değerlendiren Aydın, “Bizim araştırmamızda da gebelik diyabeti görülme sıklığının yüzde 16,2 olduğu yani başka bir ifade ile her 7 gebe kadından birinde gebelik diyabeti görüldüğünü tespit ettik” diyor. Ancak çalışmaya göre, beden kitle indeksi yüksek, ileri yaşta olan ya da ailesinde diyabet hikâyesi bulunanların dışında hiçbir risk faktörüne sahip olmayan kadınlarda da yüzde 4,5 oranında gebelik diyabeti tespit edildiğine dikkat çekiyor:   

BİLİNEN RİSKLERDE ORANLAR YÜKSEK

“TÜİK verilerine göre ülkemizde 2017’de 1 milyon 2902 bin gebelik oluşmuş. Bunların yüzde 16,2’sinin gebelik diyabeti olduğunu varsayarsak bu bize yaklaşık 290 bin 150 gebelik diyabetli kadın olduğunu gösterir. Gebelik diyabetinde yaş, en önemli kriterlerden birini oluşturur. Yapılan araştırma da bu bilgiyi doğruluyor. Gebelik diyabeti görülme oranları:

25 yaş altında yüzde 6,9.
26-35 yaş arasında yüzde 15,2.
35 yaş üzerinde yüzde 32,7.
İLK 6 AYDA 8 KG KRİTİK DEĞER!

Bu sonuçlara göre, yaş arttıkça gebelik diyabeti görülme sıklığı artıyor. 35 yaşın üstünde her 3 kadından birinde hastalık ortaya çıkıyor. Bununla birlikte gebelik süresince alınan kilo da diyabet gelişiminde etkili oluyor. İlk 6 ayda 8 ve üzerinde kilo alınması durumunda diyabet gelişme riski iki kat artırıyor.”

HİÇBİR RİSK FAKTÖRÜ OLMAYANLAR DA RİSK ALTINDA!

Vücut kitle indeksinin yüksek olması, ailede Tip 2 diyabet öyküsünün bulunması, kadının daha önceki gebeliklerinde diyabet yaşaması diğer faktörler arasında yer alıyor. Ancak bu nedenlerden hiçbirinin bulunmamasının da hastalıkla karşılaşmayı engellemediğini belirten Prof. Aydın, “Hiç risk taşımayan, yani 25 yaş altı, beden kitle indeksi normal sınırlarda olan ve ailesinde diyabet hikâyesi bulunmayan her 20 gebeden birinde de gebelik diyabeti görüldüğünü tespit ettik. Bu son derece önemli bir veridir. Çünkü Kuzey Avrupa ülkelerinde riskli grup içinde gebelik diyabet görülme oranı yaklaşık yüzde 2-3 iken, bizde hiç risk taşımayan kadınlardaki oran dahi neredeyse bu rakamın iki katı bulundu. Bu da bize kilo ve beslenme alışkanlıklarının ne derece önemli olduğunu gösteriyor” diye konuşuyor.

“YAPILMASI GEREKEN ÇOK ŞEY VAR”

Gebelik diyabeti, hem annenin hem bebeğin sağlığını etkiliyor. Ayrıca ileri yaşlarda diyabet gelişme riskini artırıyor. Bu çalışma verilerinin diyabetle mücadelede yol haritası çıkarmak adına önemli sonuçları olduğuna işaret eden Aydın, bundan sonra yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:

- Risk olmayan 20 kadından birinde sorun ortaya çıktığına göre, tartışmasız olarak her gebelik taranmalı.
- Gebe kadınların komplikasyonlara açık olduğunu düşünürsek bütün kadınlar istisnasız yakın takipte olmalı.
- Gebelik diyabeti açısından uyanık olunmalı ve tanı konduktan sonra gebelik boyunca takibi iyi yapılmalı.
- Doğum sonrasında bu kadınlar takip edilmeli. Tip 2 diyabet gelişme riski gözlenmeli.