Skolyoz nedir, belirtileri nelerdir? Skolyoz nasıl tedavi edilir?

Omurga eğriliği, sırt ya da bel bölgesinin sağa, sola doğru eğilmesi ve / veya omurların kendi ekseni etrafında dönmesi olarak tanımlanabilir. Omurgada deformiteye bağlı olarak gelişen eğrilik tek başına olabileceği gibi eğriliğe, öne doğru eğilme ile karakterize olan kifoz (kamburluk) da eşlik edebilir.

Tüm yaş gruplarında, omurganın çeşitli bölgelerinde oluşabilen omurga eğriliği, genellikle 10 ila 15 yaş aralığındaki kişilerde, büyüme atağının hemen öncesinde görülür. Toplumda görülme sıklığı yüzde 2 ila yüzde 4 oranında olan skolyoz vakalarının büyük bölümünü düşük dereceli eğrilikler oluşturur.

Farklı bir deyişle, omurga eğriliklerinin yalnızca yüzde 10'u tedavi gerektirecek boyuttadır. Özellikle 30 dereceyi geçen eğriliklerin kızlarda görülme olasılığı erkeklere kıyasla yaklaşık 10 kat fazladır. Skolyoz, yapısal ya da farklı bir deyişle omurganın kendisinden kaynaklanan sorunlara bağlı oluşabileceği gibi tepkisel olarak yani omurgayı ilgilendiren farklı nedenlere bağlı olarak da gelişebilir.

Doğumsal ya da kas ve sinir hastalıklarına bağlı olarak gelişebileceği gibi bazı kişilerde nedeni anlaşılamayan şekilde de omurga eğriliği oluşabilir. Omurga eğriliğinin sınıflandırılması da rahatsızlığın nedenine bağlı olarak yapılır.

SKOLYOZUN TÜRLERİ NELERDİR?

Konjenital Skolyoz: Doğumsal omurga eğriliği olarak da bilinen konjenital skolyoz, anne karnındayken gelişir. Sıklıkla doğumdan sonraki ilk yıllarda hızlı bir ilerleme gösterir. Anne karnındaki gelişim kusuruna bağlı olarak oluşan omurga eğrilikleri, genellikle birbirine kaynamış kaburgalar şeklinde görülür. Omurga anormalliklerine bağlı olarak gelişen konjenital skolyozun tedavisi cerrahidir.

İdiopatik Skolyoz: Sebebi tam olarak anlaşılamayan skolyoz olarak da bilinen idiopatik omurga eğriliği türünde omurgadaki eğrilik, "S" ya da "C" harfi şeklinde olabilir. Yana doğru eğilmenin yanı sıra kişinin omurları kendi ekseni etrafında da dönebilir. Omurların kendi ekseni etrafında dönmeye bağlı olarak kişinin sırt ve bel bölgesinde asimetrik çıkıntılar oluşur. Sağlıklı bir omurganın nedeni bilinmeyen bir şekilde eğilmesiyle karakterize olan idiopatik skolyoz, başladığı döneme göre farklı isimlerle tanımlanır. Diğer bir deyişle, 0-3 yaş arasında görülen omurga eğrilikleri, infantil başlangıçlı, 4-9 yaş arasında oluşan türü juvenil başlangıçlı, 10-18 yaş arasında oluşan omurga eğrilikleri ise adolesan başlangıçlı idiopatik skolyoz olarak tanımlanır. En sık görülen omurga eğriliği türüdür.

Nöromusküler Skolyoz: İkinci en sık görülen skolyoz tipi olan nöromusküler skolyozun temel sebepleri arasında kas ve / veya sinir hastalıkları gelir. Çoğunlukla çocukluk dönemi ve sonrasında görülen kas hastalıklarının yanı sıra, beyin ve omurilik kaynaklı sinir hastalıklarından dolayı da gelişebilir. Nöromusküler skolyoz hastalarında solunum sıkıntısına ve duyu kusurlarına daha sık rastlanır.

SKOLYOZ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Omurganın yana doğru eğriliği

Omurganın yan ve öne doğru eğriliği

Bir omuzun (sağ-sol) öne ilerlemesi

Omuz ve kalçaların simetrik durmaması

Birinci eğriliği karşılayıcı ikinci bir eğri varlığı

Sırt ve/veya bel ağrısı

Nefes darlığı, yorgunluk

SKOLYOZ TEDAVİSİ

Cerrahi olmayan tedavi: Eğriliği 20 derecenin (40°) üzerinde olduğu hastalarda cerrahi en uygun tedavi yöntemidir. Cerrahi tedavi de sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar yardımıyla omurgada düzletme yapılmaktadır. Günümüzde cerrahi tekniklerde ki gelişmeler ve cerrahi sırasında uygulanan omurilik fonksiyonlarının görüntülenmesi (nöromonitorizasyon) gibi yardımcı yöntemler, cerrahi sırasında hastada meydana gelebilecek sorunları azaltmakta oldukça faydalı olup cerrahinin başarısını artırmaktadır.

Korse tedavisi: 25 derecenin ütünde olduğu ve büyümenin devam ettiği çocuklarda yapılır. Korsenin etkisi 40 derecenin üzerindeki eğriliklerde ve büyümesini tamamlayanlarda etkin değildir.

Cerrahi tedavi: Büyümenin devam ettiği ve eğriliğin 40 derecenin (>40°) üzerinde olduğu hastalarda cerrahi en uygun tedavi yöntemidir. Bu eğriliklerde komplikasyonları önlemek ve kozmetik sonuçlar açısından cerrahi tedavi yapılmaktadır.

Konjenitel skolyoz tedavisi daha küçük yaşlarda ve derecelerde yapılabilmektedir. Cerrahi tedavi de sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar yardımıyla omurgada düzeltme yapılmaktadır.

VİDEO: SKOLYOZ NEDİR? (ARŞİV)