Sigara satışları yüzde 15 düştü

Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Dönem Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, kapalı alanlarda sigara yasağının uygulanmaya başlamasından sonra sigara satışında yüzde 15'lik bir düşüş olduğunu, buna rağmen devletin vergi gelirlerinin çok yüksek oranda arttığını söyledi.

Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi, sigara fiyatları, vergiler ve kaçakçılık ilişkisi konusunda bilgi vermek amacıyla, Çin ve Hindistan'dan uzmanların da katılımıyla bir basın toplantısı yaptı.

Toplantıda konuşan Prof. Dr. Elif Dağlı, sigara kaçakçılığının, ucuz sigara temini ve gençlerin, yoksulların ve çocukların sigaraya ulaşımını kolaylaştıran bir yöntem olduğunu ifade ederek, ''Kaçakçılığı sağlığa aykırı buluyor ve önlenmesi gerektiğini düşünüyoruz'' dedi.

Prof. Dr. Dağlı, sigara fiyatlarının düşük olduğu gelişmekte olan ülkelerde, kaçakçılık oranı ve vergi kayıplarının daha yüksek olduğuna dikkati çekti. Türkiye'nin bir kaçakçılık cenneti olmadığını, ülkede yasa dışı ticaretin yüzde 6.8 oranında seyrettiğini belirten Dağlı, sigara kaçakçılığının bireyler tarafından yapılmasının mümkün olmadığına işaret etti. Dağlı, kaçakçılığın sigara fiyatları ile ilişkisi bulunmadığını savunarak, ''Bu, sadece, sigara fiyatlarının yükseltilmesini istemeyen endüstrinin hükümetleri korkutmak için izlediği bir yöntemdir'' dedi.
         
MALİYE BAKANI DAHA FAZLA HAYAT KURTARIR         
Hükümete seslenmek istediğini ifade eden Prof. Dr. Dağlı, ''Maliye bakanı, sağlık bakanından daha fazla hayat kurtarır. İnsan hayatı kurtarmanın bir başka yolu da sigara fiyatlarını yüksek tutmaktır. Böylece hem ülkenin vergi gelirinin artırırsınız hem de sağlığı korursunuz. Kapalı mekanlarda sigara tüketimini yasaklayan yasadan sonra, sigara satışında yüzde 15'lik bir düşüş oldu. Ocak-Şubatta, sigara satışlarında yüzde 20 gibi çok ciddi bir düşüş var. Buna rağmen devletin vergi gelirleri çok yüksek oranda arttı'' dedi.

Sigara firmalarının ''sigara fiyatları yükseldi, kaçakçılık arttı, vergiler düştü'' diyerek fiyatları aşağı çekme çabası içerisinde olduklarını öne süren Dağlı, vergi gelirlerindeki durumun dönemsel olduğunu, Hazirandan sonra değişeceğini ifade etti.

Elif Dağlı, sivil toplum kuruluşları olarak, vergisi ödenmemiş sigaraların Türkiye'ye nasıl girdiğine dair belgeler ortadayken sigara endüstrisinin samimiyetine inanmadıklarını ve hiçbir projelerinin yanında yer almadıklarını söyledi. ''A sigarasına ait bandrolün B paketi üzerine yapıştırıldığını'' savunan Dağlı, pahalı sigaraların üzerinde düşük fiyatlı sigara bandrolünün yapıştırılmasıyla ilgili takiplerin sürdüğünü anlattı. Prof. Dr. Dağlı, mücadelelerini, sigara fiyatı, Kuzey Avrupa ülkelerinde uygulanan 5-8 avro civarına yükselinceye kadar sürdüreceklerini belirtti.
         
BİR AKCİĞER KANSERİNİN MALİYETİ 200 BİN TL         
Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi Başkan Yardımcısı Dr. Nejat Özgül de kanserin önlenebilir bir hastalık olduğunu belirterek, hastalığın en temel faktörün tütün olduğunu söyledi. Dünya Sağlık Örgütünün kanserle mücadeleye yönelik önlemlere ilişkin önerilerinin hepsine uyulsa bile tütün kullanıldığında mutlaka bir gün kansere yakalanılacağını belirten Özgül, ''Yılda 150 bin kanser vakasının 90 bininin direkt tütünle ilişkisi var. Bu rakam tedbir alınmazsa 450-500 bine ulaşacak'' dedi.

Kapalı alanlarda sigara yasağının delinmemesi için herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini belirten Özgül, ''Bu yasa siyasi bir yasa değildir. Tamamen bilim desteğiyle yapılmış bir yasadır. Gelecekte umuyorum ki sigara, bütün dünyada illegal ilan edilecektir'' görüşünü dile getirdi. Sigaranın devlete maliyeti hakkında bir soru üzerine Özgül, ''Sigarayla mücadeleyi başarabilirsek, 10 yıl içinde sigaraya bağlı hastalıklarda en az yüzde 2 azalma olacaktır. 2010-2030 arasındaki 20 yılda, yaklaşık 1 buçuk milyar kişi yeni kanser vakasından kurtulacak. Sadece bir akciğer kanseri tedavisinin Sağlık Bakanlığına maliyeti 200 bin Türk lirasıdır'' şeklinde konuştu.
         
SİGARA HER YIL 5 MİLYON İNSANI ÖLDÜRÜYOR         
Hong Kong Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Direktörü Profesör Lam Tai-Hing, üç yüz milyon sigara içicisi olan Çin hakkında bilgi verdi.

Dünya Sağlık Örgütünün, tütün kontrolü politikalarından en önemlisinin tütün vergilerinin artırılması olduğunu söyleyen Tai-Hing, verginin perakende fiyatının en azından yüzde 75'ini oluşturması gerektiğini dile getirdi. Tai-Hing şöyle konuştu:

''Yetişkinler sigara içmeye devam ederse gençler de içecektir. 2020 yılında yetişkin sigara içicilerin yüzde 50'si bırakırsa 180 milyon ölüm engellenecektir. Gençlerin sigaraya başlaması yüzde 50 azaltılırsa, bu 20 milyon ölümü engelleyecektir. Tütün endüstrisi, önlemlerin faydalarını çok iyi bilir ve buna karşı savaşır. Derler ki 'Vergi yükseltirseniz kaçakçılığı yükseltirsiniz'. Fakat tütün endüstrisinin kendisi kaçakçılıkla ilişkilidir. Siz vergiyi yükseltmeseniz bile kaçakçılık devam edecektir. Gümrük idaresine yeterli kaynak verilip kaçakçılıkla mücadele edilmelidir. Genç insanların sigara içmesini yetişkinleri bıraktırarak, vergileri artırarak önleyeceğiz.''
         
DÜNYADA YÜZDE 30 KAÇAK VAR         
Healis-Sekhsaria Enstitüsü Halk Sağlığı Araştırmaları Direktörü Dr. Prakash Gupta da 130 milyon sigara içicisi olan Hindistan'ın, tütün üretiminde iki veya üç, tütün tüketiminde ise ikinci büyük ülke olduğunu söyledi. Dünya genelinde verilere bakıldığında, ithal edilen sigara ile ihraç edilen sigaranın eşit olmadığına dikkati çeken Gupta, arada yüzde 30'luk bir fark olduğunu, ihraç edilen sigaraların yüzde 30'unun kaçakçılığa yönlendirildiğini belirtti.

Vergilerini geçmişte önemli ölçüde yükselten Kanada'nın dünyada en az sigara içilen ülkelerden olduğunu söyleyen Gupta, sigara kullanıcılarının çoğunun bırakmak istediğini, fiyatları yükseltmenin de tütün tüketimini azaltmanın en kolay yöntemi olduğunu söyledi.