Melatonin nedir, etkileri nelerdir? (Melatoninin faydaları nelerdir?)

İnsan vücudunda doğal olarak bulunan ve uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen bir hormon olan melatonin beynin hemen altında bulunan pineal bez ya da diğer adıyla epifiz bezi tarafından salınır.

Melatonin, uyku-uyanma zamanlamasınında ve kan basıncının düzenlenmesinde önemli etkisi vardır.

Melatonin yaygın olarak hap formunda üretiliyor, ancak yanak içine veya dilin altına yerleştirilebilen formları da mevcut.

Temmuz ayında melatonin ürünlerini onaylama yetkisi Tarım ve Orman Bakanlığı'na geçti. Melatonin ürünleri artmasının ardından marketlerde dahi satılmaya başlandı. Eczacılar, bilinçsiz kullanımda yan etkilere karşı uyarıyor.

MELATONİN NE İŞE YARAR?

Melatonin biyolojik ritimlerin senkronizörü rolüne sahiptir. Jet lag ve gece çalışmasına bağlı uyku bozuklukları için faydalı olan melatonin, sabahları uygulandığında, biyolojik ritimlerde faz gecikmesine neden olurken, akşamları uygulandığında aynı biyolojik ritimlerde bir faz ilerlemesine neden olur.

MELATONİNİN FAYDALARI NELERDİR?

Vücut sıcaklığı, kan basıncı ve kortizol hormonu seviyesinin düzenlenmesinde katkı sağlar.

Uyku ve uyanıklık döngülerini düzenler.

Sirkadiyen ritmini düzenler.

Uyku süresinden bağımsız olarak uyku kalitesini arttırır.

Antioksidan aktivitesi sayesinde hücre hasarını engeller ve bağışıklık sistemini güçlendirir.

Vücuttaki iltihaplanmayı azaltır.

Tümör büyümesini engeller.

MELATONİNİN YAN ETKİLERİ VAR MI?

Melatonin takviye olarak alındığında, düşük dozlarda kullanılırsa yan etkilerinin daha az olduğu görülüyor.

Bu yan etkiler arasında şunlar bulunur: 

Ağız kuruluğu

Ağız ülseri

Anksiyete

Anormal karaciğer fonksiyon testleri

Asteni (halsizlik)

Mide bulantısı

Dermatit (cilt iltihabı)

Döküntü

Hipertansiyon yani yüksek tansiyon

Karın ağrısı

Migren

Sinirlilik

Uyku hali

Uykusuzluk

Uyuşukluk

Yorgunluk

Ayrıca hamilelik veya emzirme döneminde ya da karaciğer problemi olan bireylerin melatonin takviyesi kullanılması önerilmez.

MELATONİN HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?

Vücudun biyolojik saatini koruyan sadece gece uykusu sırasındaki karanlık ortamda salgılanabilen melatonin hormonu kişiyi çeşitli hastalıklardan koruyabilmektedir. Melatonin hormonunun düşük düzeydeki artışının dahi sağlık açısında olumlu sonuçlar sağladığı iddia edilmektedir.

Özellikle insan yaşlandıkça melatonin salgısı azalmaya başlıyor. Hal böyle olunca melatoninin doğal kaynaklardan da alınması büyük önem teşkil etmektedir. Melatonin açısından zengin içeriklerin tüketilmesi uyku problemi olanlara yardımcı olabilir.

Melatonin açısından en zengin meyve olan vişne bu özelliğiyle uyku sorunundan şikayetçi olan kişilere önerilir. Kirazda bulunan melatonin içeriği de uykusuzluk problemine de iyi gelmektedir. Fındık ve ceviz de doğal melatonin kaynağı olarak öne çıkarken içerdikleri uyku hormonu melatonini olan triptofan sayesinde uyku problemi olanlara yardımcı olabilmektedir.