Mate çayı faydaları nelerdir? Mate çayı neye iyi gelir, nasıl tüketilir?

MATE ÇAYI NEDİR?

Arjantin, Brezilya ve Paraguay’da yetişen mate bitkisi, Güney Amerikalıların geleneksel içeceğidir. Mate bitkisi, içerdiği yüksek orandaki vitamin ve mineraller sayesinde sağlığa çok yararlıdır. 

Ilex paraguariensis bitkisinin dallarından ve yapraklarından elde edilen mate, yüksek oranda kafein barındırıyor ve çay olarak tüketiliyor.

Yaprakları genellikle ateşte kurutuluyor ve bu yapraklar çay yapmak için sıcak suya batırılıyor. Yaygın tüketilen ülkelerde, geleneksel bir kaptan birden fazla kişiyle içilen mate çayının arkadaşlığı ve bağlılığı simgelediğine dair bir inanış da mevcut. Aktarlarda ve marketlerde satılan mate bitkisi, kafein içeriğiyle uyarıcı ve termojenik özellik gösteriyor.

MATE BİTKİSİNİN FAYDALARI

- Potasyum, magnezyum ve manganezden zengin olan mate, kötü kolesterolü düşmesine yardımcı oluyor.
- Mate yaprağı, çok sayıda aktif fitokimyasal içermesi sayesinde kalp damar hastalıklarını önlemede yardımcı oluyor.
- Doğal hücre yenileyici özellik göstererek cildi tazeleyici ve canlandırıcı özelliklere sahip. Yaşlanma belirtilerini yavaşlatabilir.
- Diüretik özelliği bulunan mate yaprağı, vitamin ve mineral yapısı açısından da güçlü bir fiziksel performans sağlıyor. Bu vitamin ve mineraller vücuttaki yağ parçalayıcı enzimlerin aktivitesini engelleyerek yağ emilimini azaltıyor.
- Özellikle spor yapan ve ağır bedensel aktivite gösteren kişiler için oldukça iyi bir enerji kaynağı olan bitki, vücudun ve zihnin erken yorulmasını engelliyor, zihinsel aktivitenin artmasına da katkıda bulunuyor.
- Mate bitkisi, sindirim kolaylaştırıcı ve bağırsak çalıştırıcı etkiye sahiptir.
- Bitki kafeinin emilimini geciktirerek kafeine bağlı uyarıcı etkinin daha dengeli ve uzun süreli olmasını sağlıyor. Ancak kafein içeriği nedeniyle hamilelik ve emzirme döneminde kullanılması önerilmiyor.
- Bakteri, parazit ve mantardan koruyarak enfeksiyonu önlemeden etkili olabiliyor.
- Kan şekerini düşürmeye, diyabetin yaratabileceği komplikasyonların önüne geçilmesini sağlayabilir.
- Stres ve uykusuzluğun azaltılmasına yardımcı olur.
- İştahınızı keserek sindirim sistemini rahatlatır.
- Linosis Üniversitesi tarafından yapılan araştırmalar, mate bitkisinin kanser hücrelerini yavaşlatıcı etkisi ve orofaringeal, özofagus, gırtlak ve mesane kanserlerinin yavaşlatılması ile arasında bir ilişki olduğunu ortaya koyuyor. Mate bitkisinin anti-kanser olduğunu belirten bazı çalışmalar da mevcut.

Mate yaprağı bünyesinde; A, C, E, B1, B2, B3 ve B5 vitaminleri ile klorofil, kalsiyum, manganez, demir, selenyum, potasyum, magnezyum, fosfor ve protein yapı taşı olan 15 farklı aminoasit türü barındırıyor.

Yeşil çaydan daha kuvvetli antioksidan içeriğine sahip bitki, bu sayede bağışıklık sistemini güçlendirirken birçok kronik dejeneratif hastalığa, romatizmaya, kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu özellik gösteriyor.

MATE ÇAYI ZAYIFLATIR MI?
 
Merkezi sinir sistemini uyarıcı etkisi nedeniyle dokularda yağ ve glikozun hareketini ve hızlı yakılmasını sağlıyor. Açlık duygusu ve aşırı iştahın önüne geçmeye yardım ediyor.

Ödem giderici etkisi ile de özellikle karbonhidrat kısıtlı zayıflama diyetlerine olumlu katkı sağlıyor. Mate bitkisinin içeriğinde kafein, teobromin, kafeik asit türevleri ve flavanoidler başta olmak üzere saponinler ve nitrit glikozitleri de bulunur. Bileşimindeki kafein ve klorojonik asit nedeniyle uyarıcı bir etkisi vardır. Aynı zamanda iştahı baskılar ve sindirimi kolaylaştırır.

MATE ÇAYI NASIL DEMLENİR?
 
Kurutulmuş ve kıyılmış mate bitkisi, sıcak su içerisinde bekletilerek çay olarak tüketilir. Yeşil çay tadını andıracak şekilde acımsı bir tadı vardır. Demliğin 3’te biri kadar mate bitkisi koyulur ve üzerine kaynar olmayan sıcak su dökülür. Bir iki dakika demlenmeye bırakılır. Hatta bu dem birkaç defa kullanılabilir. French press yardımıyla da demleyebilirsiniz. Genellikle sade ve sıcak olarak içilir. Farklı lezzetler elde etmek için süt veya limon ekleyebilirsiniz. Yazın ise soğuk çay olarak da tüketilebilir.

MATE ÇAYI NE ZAMAN İÇİLMELİ?

Mate çayının içerdiği yüksek miktardaki kafein nedeniyle gün içinde içilmesi tavsiye edilirken, akşam alınması önerilmez. Uyarıcı özelliği olmasından ötürü uykusuzluk yaratabilir.