Kayak kazalarını ciddiye alın

Basit önlemlerle kazalarda yaralanmadan kayağın keyfini çıkarmanın mümkün olduğunu belirten Ortopedi Uzmanı Doç. Dr. Turhan Özler, bu önlemler ve kaza durumlarında uygulanabilecek hayati öneme sahip ilk yardım müdahaleleri hakkında bilgi verdi.

DOĞRU EKİPMAN DOĞRU HAREKET ANLAMINA GELİR

Kış sporlarında doğru ekipman kullanmanın ilk ve en önemli unsur olduğunu belirten Özler, kış sporu yapacakların öncelikle kolay ıslanmayan, termal özellikli pantolon ve mont giymelerini, kayak tipi eldiven kullanmalarını önerdi. Hava koşulları aniden değişebileceği için, soğuğa bağlı hareket zorlukları hatta donmaların görülebileceği uyarısında bulundu. Snowboard ve kayağın, eğitim almadan kesinlikle yapılmaması gereken sporlar olduğuna vurgu yapan Dr. Özler, vücudu kayağa hazırlamak gerektiğini belirterek şöyle konuştu:

KAYAK ÖNCESİ KAS GÜÇLENDİRME EGZERSİZLER YAPILMALI

“Gün boyu büro, okul, mağaza gibi ortamlarda çalışıyorken aniden ağır bir bedensel aktivite ve yüklenme gerektiren bu sporları yapan kişilerde ciddi yorgunluk, kas güçsüzlükleri ve buna bağlı kas hasarları, hatta solunum ve dolaşım güçlükleri görülebilmektedir. Kış sporları öncesi mutlaka kas güçlendirme egzersizleri ve spor yapılarak vücudu hazırlamak gerekir.

DİZ KASLARINI GÜÇLENDİREN EGZERSİZLER ÖNEMLİ

Kayak ve snowboard özellikle diz eklemine çok yük bindirdiğinden diz çevresindeki kaslara yönelik güçlendirme egzersizlerini mutlaka yapmak gerekir. (Düz bacak kaldırma ve diz altındaki bir havluya dizi bastırıp bir süre kasılı olarak bekleyip gevşetme gibi) Ayrıca ani bacak açılmaları veya düşmeler sırasında kas yırtıklarını engellemek için kasların boyunu uzatan germe egzersizlerinin de yapılması şarttır.”

KAZA DURUMUNDA İLK YARDIM HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR

Kayak sırasında havanın soğuk oluşu, kayağa karşı olan heves ve olayın heyecanı ile düşme sonrası vücutta oluşan hasarların çoğunlukla ilk anda anlaşılamadığını kaydeden Özler, “Bazen yaralanma sonrası kritik bir hasar gelişir ve kısa sürede müdahale edilmezse uzun süreli tedaviler gerektirebilir. Özellikle boyun, sırt ve bel omurlarındaki kırıklar ilk anda fark edilemeyebilir ve kalıcı sakatlıklara yol açabilir. Eğer düşme şiddetli ise bir süre düşülen yerde kalıp bir hasar kontrolü yapmak gerekir” dedi.

DÜŞME SONRASI İLK MÜDAHALE NASIL YAPILMALI?

Yaralanmalarda ilk yardımın önemine dikkat çeken Dr. Özlerin işaret ettiği önemli durumlardan biri kafa travması. Özlerin, kayak kazaları ve yaralanmalarda yapılacaklar konusundaki öneri ve uyarıları ise şu şekilde:

“Öncelikle yaralanan kişi sözlü uyarılara yanıt vermiyor ve bilinci kapalı ise bir kafa travması geçirmiş olabileceği akla gelmeli ve ilk önce nefes alıp almadığı kontrol edilmelidir. Yaralı nefes almıyorsa dili geriye doğru kaymış olabileceğinden ağzının açılarak dilinin öne doğru çekilmesi bazen hayat kurtarıcı olabilir. Şiddetli düşmelerde yardım gelene kadar omurga yaralanması riskine karşın yaralı ayağa kaldırılmaya çalışılmamalıdır. Diz yaralanması veya kemiklerde kırık gelişmiş ise kırılan bölge kayak sopaları kullanılarak veya var ise ağaç dalları ve kaşkol yardımıyla sıkı olmayacak şekilde tespit edilebilir ve yaralının nakli sağlanabilir. Özellikle yüksek bölgelerde kayanların cep telefonları çekmeyebileceğinden kısa mesafelerde etkili bir telsizi yanlarında bulundurmaları yararlı olur. Ve elbette yalnız değil bir arkadaş ile kaymak her zaman daha güvenlidir.

DÜŞME SONRASI VÜCUTTA TERS GİDEN BİR ŞEY OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Düşme sonrası hemen fark edilemeyen yaralanmalar çoğunlukla geç ortaya çıkan ağrı, bölgesel şişlik ve kızarıklıklarla kendini gösterir. Özellikle eklem yaralanmaları sonrası eklem içi kanamaya bağlı şişlikler ve basma zorlukları ile beraber çapraz bağ yaralanmalarında dizde kayma boşalma hissi olur. Omurga yaralanmalarında buyun, sırt veya bel kaslarında spazm ve hareketle artan ağrı görülür. Ciddi hasarlarda kollarda veya bacaklarda uyuşma ve güç kaybı görülebilir. Kafa travmalarında ise geç dönemde bulantı, kusma ve bilinç bozuklukları ortaya çıkabilir.”