Hipermetrop nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Hipermetropi, kornea ve mercekte kırılan ışıkların görme merkezinin arkasında odaklanması sonucu oluşan bir sorundur. Yaygın olarak “Yakını görememe hastalığı” olarak bilinse de hipermetropisi olan bazın hastalar hem yakını hem de uzağı iyi derecede görebilir.

Buradaki kritik nokta, bu kişilerin göz içindeki mercek sisteminin normal kişilere göre daha fazla çalışmasıdır. Hipermetropi büyük oranda çocukluk döneminde başlayan bir görme kusurudur. Ve bu hastaların göz yuvarlağı normal kişilere göre daha küçüktür; yeteri kadar büyümemiştir.

Yakını göremeyen yani hipermetrop olan kişiler genellikle bir şeyler okurken harf veya satırları kaydırdıklarını ve harflerin iç içe geçmiş gibi olduğunu söylerler. Uzun süreli okumalardan, bilgisayar kullanımlarından sonra da göz çevrelerinde ve başlarında ağrı oluştuğundan şikayet ederler.

HİPERMETROP BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hipermetropi sorununun başlıca belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

-Yakın objeleri bulanık görme

-Gözleri kısarak bakma

-Gözde yorgunluk, kızarıklık

-Gözlerde kayma

-Göz tembelliği

-Göz kapağı kenarlarında kızarıklık

-Odaklanma zorluğu

-Gözlerde gerginlik hissi

-Şiddetli göz ve baş ağrısı

-Gece bulanık görmek…

-Sık sık göz kırpma

Görülen şikayetlerin yoğunluğu, hipermetropinin derecesi ne kadar fazlaysa o kadar belirgin olur. Ancak hipermetropi sorunu bazı hastalarda hiçbir şikayete sebep olmayabilir. Hatta farklı bir göz şikayetinden gidilen göz doktorunda muayene sırasında tesadüfen bile öğrenilebilir. Eğer hipermetropide yüksek dereceler varsa yakın görmede büyük ölçüde olumsuzluk söz konusudur.

HİPERMETROP NEDEN OLUŞUR?

Basit hipermetropi gözdeki farklı kusurlar nedeniyle oluşabilir. Nedenlerine bağlı olarak basit hipermetropi eksenel, kurvatür ya da indis hipermetropisi olarak ayrılabilir. 

Eksenel hipermetropi: En sık gözlenen hipermetropi nedeni olan eksenel hipermetropi, gözün ön arka uzunluğunun normalden kısa olmasından kaynaklanır. Yenidoğanlarda genellikle hipermetropi bulunmasının nedeni de budur. 

Eğim (kurvatür) hipermetropisi: Bu tip hipermetropi, gözün kırıcı ortamları olan kornea ve lensin yüzey değişikliklerine bağlı olarak ortaya çıkar. 

İndis Hipermetropisi: Lensin kırılma indisindeki değişikliklere bağlı olarak gelişen hipermetropidir. Yaşlılık ve diyabet ile ilgili olarak gelişebilir.

HİPERMETROP TEDAVİSİ NASIL OLUR?

Hipermetropi tedavisinde amaç, ışığın retina üzerinde doğru yere yani ön tarafa düşürülmesini sağlamaktır. Bu amaçla ince kenarlı dış bükey mercekler kullanılır. Bu mercekler + olarak reçetelendirilir. Hipermetropi tedavisinde gözlük, kontakt lens ya da cerrahi operasyon seçenekleri bulunmaktadır.

Gözlük: En sık kullanılan ve tercih edilen tedavi şeklidir. Pratik olması, fazla bakıma ihtiyaç duymaması ve ucuz olması nedeniyle gözlükler, hipermetropi kusurlarını düzeltmede en sık tercih edilen merceklerdir. Bunun yanında hipermetrop derecesi arttıkça gözlük camı kalınlaşacağından, görüntü kalitesinde bozulma meydana gelebilmektedir. 

Kontakt lens: Kontakt lens gözün direkt üzerini kaplar. Kullanırken hijyen kurallarına dikkat edilirse çoğunlukla sorun çıkartmaz.

Hipermetrop ve diğer göz kusurlarında en çok sorulan sorulardan biri kontakt lensin mi, gözlüğün mü tercih edilmesinin daha avantajlı olduğudur. Hem gözlüğün hem de kontakt lenslerin kendilerine göre avantajları bulunmaktadır. 

Kırma bozukluklarındaki gözlük avantajları şu şekilde sıralanabilir:

-Gözlük kullanımı göze dokunma ihtiyacını azaltır ve böylece göz enfeksiyonu riskini azaltabilir. 

-Kuru ya da hassas gözlerde, kontakt lensler gibi rahatsızlığı kötüleştirmez.

-Kontakt lenslerden daha ucuzdur.

-Rüzgar ve toz gibi çevresel etmenlere karşı bir koruma sağlayabilir.  

Bununla beraber gözlük kullanmanın da kişi için birtakım zorlukları olabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

-Gözlük gözden 12 mm uzağa yerleştirildiğinden periferal görüşü azaltır.

-Gözlük hava, yağmur gibi hava şartlarından etkilenir ve buğulanma -oluşturabilir.

-Dikkatli seçilmezse gözlükler burun ve kulak üzerinde baskı oluşturabileceğinden, rahatsızlık hissi yaratabilir. 

Lens kullanımının avantajları:

-Özellikle sık sık spor ya da egzersiz yapan kişiler, gözlüğün düşme ihtimaline karşı lensi tercih ederler. 

-Lensler hava koşullarından etkilenmezler.

-Periferal görüş lenslerde etkilenmez. 

Lens kullanımının dezavantajları:

-Lenslerin bakımı gözlükler kadar pratik değildir. 

-Hijyen kurallarına çok dikkat etmek gerekir. 

-Oksijen geçirmeyen lensler, göz kuruluğu gibi sorunları artırabilir. 

Cerrahi Müdahaleler: Kırma kusurlarında uygulanan cerrahiler daha çok miyopide tercih edilse de, hafif ve orta dereceli hipermetropide de bu ameliyatlar uygulanabilir. 

LASIK (Laser-assisted in situ keratomileusis): Lasik tekniği ile korneanın ön kısmından bıçaksız lazer ile ince bir tabaka kaldırılarak alt tarafa Excimer lazer uygulanarak numara düzeltilir. Halk arasında göz çizdirme olarak bilinen LASIK ameliyatları herkese uygulanamaz. LASIK ameliyatı 18 yaşını dolduran ve son 1 yılda göz numarasında değişiklik saptanmayan bireylere uygulanabilir.  LASIK ameliyatının uygulanıp uygulanamayacağı detaylı bir göz muayenesi ile anlaşılabilmektedir.

Ameliyattan önce işlemin uygulanacağı kornea dokusunun kalınlığı, eğimi ve biyomekanik gücü değerlendirilmekte ve keratokonus, katarakt ve şiddetli göz kuruluğu gibi ameliyata engel teşkil edebilecek bir durum olup olmadığı araştırılmaktadır. Ayrıca göz kayması (şaşılık) olup olmadığı değerlendirilmekte ve detaylı bir retina muayenesi ile olası retina yırtık ve deliklerinin tespiti de yapılmaktadır. LASIK ameliyatları günümüzde hipermetropide 6 numaranın altındaki hastalara uygulanabilmektedir. LASIK ameliyatlarından sonra iyileşme süreci hızlıdır ve diğer kornea ameliyatlarından daha az rahatsızlık hissi vardır. 

LASEK (Laser-assisted subepithelial keratectomy): LASEK tekniği ise kornenın ön kısmındaki ince tabakayı kaldırmadan uygulanan Excimer Laser işlemidir. Kornea yapısının LASIK ameliyata olmaya uygun olmadığı durumlarda sıkça uygulanmaktadır.

PRK (Photorefractive keratectomy): Bu uygulama LASEK’e benzerdir. Farkı, PRK'de korneanın en üstünde bulunan ve epitel olarak adlandırılan ince canlı dokunun tamamen sıyrılarak alttaki dokuya Excimer Lazer’in uygulanması işlemidir.

Göz içi Lens İmplantasyonu: Son dönemin popüler tedavi yöntemlerinden biri olan göz içi lens implamantasyonu, yüksek numaralı görme kusurlarında lazer tedavisi uygulanamayan hastalara yapılır. İris önüne ve iris arkasına yerleştirilen çeşitleri bulunmaktadır. 
Kırma bozukluklarının tedavisinde hasta ameliyatı tercih ediyorsa, kendisine uygun olan tedavi, göz hekiminin yaptığı muayene sonrasında belirlenir. Size uygun tedavi seçeneğini öğrenmek için göz hekiminize başvurabilirsiniz. 

GİZLİ HİPERMETROP BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bu sorun genelde ilköğretim okulu öğrencilerinde görülür. Teşhis edilemezse daha ciddi sorunlara neden olur. Genelde bu çocuklar uzak ve yakını net ve iyi görür. Ama sadece okuma yaparken ve özellikle de geceleri görme sorunu yaşarlar. Bu sorunla birlikte baş ağrısı, gözde yorgunluk olur. Bu durum okulda başarısızlığa da sebebiyet verir. Bundan korunmak için çocukları rutin göz muayenesine götürmek gereklidir.

HİPERMETROPTA GÖZLÜK KULLANILIRSA DERECE İLERLER Mİ?

Gözlük kullanmakla derece çok fazla ilerlememektedir. Ancak, hipermetropların gözlerindeki mercek sistemi normalden daha fazla çalışır ve eksiği telafi eder. İşte bu sistem ihtiyaçtan fazla numara kullanılırsa fazla çalışmaktan vazgeçebilir ve artık gözlüksüz kalmaya ya da düşük numaralara razı olmayabilir, böylece eskiye göre daha yüksek bir numaraya ihtiyaç olabilir.