Güneş hem dost, hem düşman

Belirli miktarda ve doğru zamanlarda güneş ışınlarına maruz kalmak, insan sağlığı açısından son derece önemli ve gerekli. Ancak güneşin zararlı etkileri de hesaba katılmalı. Uzmanlara göre, pek çok güneş hasarı çocuklukta oluyor, yıllar geçtikçe eklenerek artıyor ve erken yaşta kırışıklıklara, deri lekelerine ve deri kanserine neden olabiliyor.

Cildiye Uzmanı Dr. Deniz Yardımcı, güneş ışınlarının özelliklerine değindi, iyi ve kötü yönlerini anlattı:

“Dünyanın en büyük enerji kaynağı olan güneş, değişik dalga boylarında ışınlar yayar. Bu ışınlardan sadece ‘Görünen Işık ve Ultraviyole’ ışınları dünyaya ulaşır. Güneşten yansıyıp dünyaya ulaşan bu ışınların en yoğun olduğu zaman ise 11.00- 13.00 saatleri arasındadır.

ULTRAVİYOLE A (UVA)

• Dünyaya en çok ulaşan ışındır.
• UVB’den daha az zararlıdır.
• Vücutta birikici etkisi vardır.
• Ne kadar küçük yaşta maruz kalınırsa zararlı etkisi o kadar artar.
• Camdan geçemez.

ULTRAVİYOLE B (UVB)

• Yeryüzüne ulaşan ışınların % 0,3-0,5’ini oluşturur.
• En zararlı ışın türüdür.
• Cilde rengini veren melanin miktarını arttırır.
• Ciltte koyulaşma (bronzlaşma) yapar.
• Fazla maruz kalınırsa güneş yanığı yapar.
• Cilt hücrelerinin DNA yapısını bozarak kansere neden olur.
• Foto yaşlanmaya neden olur.
• Camdan geçer.

ULTRAVİYOLE C (UVC)

• Normalde yeryüzüne ulaşmaz.
• Ozon tabakasının incelmesi ile dünyaya erişimi kolaylaşmıştır.
• Cilt kanserine yol açar.
• Mikropları öldürür.
• Ameliyathane sterilizasyonunda kullanılır.

GÜNEŞİN YARARLI ETKİLERİ

• Vücutta kemik yapımı için gerekli olan D vitamini sentezi UVB ile oluşur.
• Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Psikolojiye olumlu etkisi vardır.
• Cildin bronzlaşmasını sağlar.

GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİ

• Güneş etkisi ile üst deri tabakası 2-4 kat kalınlaşır.
• İnce ve kaba kırışıklıklar oluşur.
• Deri kabalaşır.
• Lekeler oluşur.
• Damarlanmalar oluşur.
• Sarı kuru ve pürüzlü bir deri oluşur.
• Deri erken yaşlanır.
• Deri kanserleri de doğrudan güneşe maruz kalmak ile ilgilidir. Deri kanserinin görülme oranları; tatil ve güneşlenme alışkanlığının artması, açık hava sporları ve ozon tabakasının incelmesi ile birlikte yükselme göstermektedir.

GÜNEŞİN ETKİLERİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER

Hepimiz güneşten aynı derecede etkilenmeyiz. Cildimdeki yapısal farklılıklar güneşten etkilenme oranlarını değiştirir. Güneşin etkilerini değiştiren diğer faktörler aşağıdaki gibidir;
• Deri tipi.
• UV birikim etkisi.
• UV yoğunluğu.
• Çocukluktan itibaren maruz kalma süresi.
• Ekvator’a yakınlık.
• Yüksek rakım.
• Güneş enerjisinin sudan dahi geçebildiğini unutmamalıyız.

GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİNDEN KORUNMAK İÇİN…

Güneşin zararlı ışınlarına karşı güçlü bir korumaya ihtiyacımız vardır. Hassas olan insan cildi güneşe karşı savunmasızdır. Bu sebeple bazı önlemler almalı ve cildimizin ihtiyaç duyduğu özeni sağlamalıyız. Cildimizi korumak için en iyi yöntem güneş koruyucularıdır.

GÜNEŞ KORUYUCULAR NASIL KULLANILMALI?

• Güneşe çıkmadan yarım saat önce sürülür.
• Deriye eşit miktarda yedirilerek yayılır.
• Suya dayanıklılığına göre terleme ve suya girme ile yenilenmelidir.
• Bulutlu hava, gölge ve saçak altında korunmaya devam edilmelidir.
• Günlük yaşamda da yüz ve ellere uygulanmalıdır.
• Güneşten genel korunma prensipleri daima uygulanmalıdır.

VİDEO: KİMLER, NASIL GÜNEŞ KREMİ KULLANMALI?