C vitamini eksikliği belirtileri nelerdir? C vitamini eksikliği nasıl tedavi edilir? C Vitamini hangi besinlerde bulunur?

C VİTAMİNİ NEDİR?

C vitamini veya askorbik asit, suda çözünen bir vitamindir. Birçok enzimatik tepkimede görev alabilen C vitamini ısıya dayanaksızdır. Yapılan çeşitli araştırmalar, C vitamininin vücudun her bölgesindeki dokuların büyümesi ve onarımı için gerekli olduğunu göstermektedir.

C vitamini, yaraları iyileştirmeye, dişleri, cildi ve kıkırdağı onarmaya ve korumaya yardımcı olur. C vitamini ayrıca bir antioksidan olarak, vücutta belirli kanserleri ve kalp hastalıklarını önlemeye veya geciktirmeye yardımcı olur, sağlıklı yaşlanmayı desteklemeye yardımcı olabilecek serbest radikallerle savaşır.

Gıdalardan alınan C vitamini, osteoartritli kişilerde kıkırdak kaybı riskini de azaltmaya yardımcı olur.

C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Günümüzde C vitamini eksikliği çok sık karşılaşılan bir problem değildir. Kişi, ortalama bir ay çok az (10 mg/gün) ya da hiç C vitamini almaz ise eksiklik belirtileri görülmeye başlar. Eksiklik ilk zamanlarda;

- Halsizlik,
- Yorgunluk,
- Diş etlerinin iltihaplanması gibi problemlere neden olur.

C vitamini eksikliği ilerledikçe kolajen sentezi iyice bozulur. Bu nedenle;
ciltte küçük morluklar, eklem ağrıları, yara iyileşmesinde gecikme,
saç yapısından bozulmalar meydana gelir.

Vitamin C eksikliği ayrıca bitkisel kaynaklardan demir emiliminin azalmasına neden olur. Bu durum da demir eksikliği anemisi ile sonuçlanabilir.

C vitamini eksikliğinin yol açtığı bir hastalık olan skorbütte; diş etlerinde şişkinlik, kanama, kızarıklık görülebilir. Sağlıksız diş etleri diş kaybına yol açabilir.

Skorbüt hastalığının ilerleyen dönemlerinde hastalarda depresyon görülebilir. Günümüzde nadir görülen bu hastalık, tedavi edilmediğinde ölümle sonuçlanabilir.

Skorbüt tedavisinde, C vitamini açısından zengin gıdalar tüketilmesi ya da C vitamini takviyesi kullanılması fayda sağlar. Ester C vitamini gibi takviyeler, vitamin eksikliğinin giderilmesine yardımcı olur.

C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

C vitamini eksikliği yaşamamak için gerekli günlük tüketim miktarları vitamine ve kişinin cinsiyeti, yaşı, hamilelik gibi faktörlere göre değişebilmektedir.

Gerekli vitaminleri almanın en iyi yolu birçok çeşitte gıdayı içeren dengeli bir beslenmedir. Ayrıca, gerektiğinde C vitamini takviyesi almak eksikliğin giderilmesi konusunda önemlidir.

GÜNLÜK C VİTAMİNİ İHTİYACI NASIL KARŞILANIR?

C vitamini en yaygın olarak narenciye ürünleri, çeşitli meyveler ve sebzelerde bulunur. Bunun yanı sıra kapsül halinde ve çiğnenebilir tabletler şeklinde ağızdan alınan takviyeler halinde de C vitamini almak mümkündür.

Ancak tıp uzmanları antioksidan özellikleri için alınan takviye C vitamininin gıdalarda doğal olarak bulunan antioksidanlarla aynı derecede fayda sağlamadığını düşünmektedir.

Suda çözünen vitaminlerin vücut içinde sağlıklı seviyelerde bulunmasını sağlamak için bu tür vitaminlere diyette sürekli olarak yer verilmelidir. C vitamini açısından zengin meyve ve sebzelerin uygun olanları iyice temizledikten sonra çiğ olarak yemek, kalanlarını da mümkün olduğu kadar az suyla pişirmek, suda çözünür vitaminlerin bir kısmının pişirme suyunda kaybolmasını engelleyecektir.

Bireyler için normal beslenme yoluyla günlük alınması tavsiye edilen C vitamini miktarları aşağıda verilmiştir. Ancak bu miktarlara göre diyet belirlemeden önce doktora başvurulması tavsiye edilir.

0 ila 6 ay arası çocuklar: günde 40 miligram

7 ila 12 ay arası çocuklar: günde 50 miligram

1 ila 3 yaş arası çocuklar: günde 15 miligram

4 ila 8 yaş arası çocuklar: günde 25 miligram

9 ila 13 yaş arası çocuklar: günde 45 miligram

14 ila 18 yaş arası kadınlar: günde 65 miligram

14 ila 18 yaş arası erkekler: günde 75 miligram

19 yaş ve üzeri kadınlar: günde 75 miligram

19 yaş ve üzeri erkekler: günde 90 miligram

Hamile kadınlar: günde 80/85 miligram                 

Emziren kadınlar: günde 115/120 miligram.

C VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?

Yapılan araştırmalara göre C vitamini açısından en zengin yiyeceklerin narenciye ürünleri, yeşilbiber, çilek, domates, brokoli, patates ve tatlı patates olduğu görülmüştür.

Zengin C vitamini kaynakları arasında aynı zamanda koyu yapraklı yeşillikler, kavun, papaya, mango, karpuz, Brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kırmızı biber, ahududu, yaban mersini, kış kabağı ve ananas bulunduğu bilinmektedir.