Baş ağrısını ciddiye alın, beyin sağlığını koruyun!

2008 yılından bu yana başta Society for Neuroscience ve Dana Foundation olmak üzere sinirbilimle ilgili uluslararası kuruluşlar öncülüğünde her yıl mart ayında Beyin Farkındalığı Haftası kutlanıyor. Sinirbilimin dünyada daha iyi tanıtılması, öneminin anlatılması ve alandaki yeni gelişmelerle ilgili toplumda farkındalık oluşturulması hedefleniyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, tüm insani değerlerin, ilişkilerin, düşünce ve kararların, eylem ve davranışların, duygu, sevinç ve hüzünlerin kaynağı olan organın beyin olduğunu belirterek beyin sağlığının önemini vurguladı.

BU HASTALIKLAR BEYNE ZARAR VERİYOR!

Beynin ya da sinir sisteminin, vücutta olup biten olumlu ya da olumsuz her şeyden son derece hassas bir şekilde etkilendiğini vurgulayan Prof. Bozbuğa, doğrudan beyin hastalığı olmayan bazı hastalıkların da beyne zarar verdiğini ifade ederek şunları söyledi:

“Beynin etkilendiği, zarar gördüğü hastalıklar olarak özellikle damarsal problemler sayılabilir. Bunlar sıklıkla hipertansiyon ve damar daralmaları gibi hastalıklardır. Diyabet gibi metabolik değişiklikler de beyin sağlığını ciddi biçimde tehdit eden durumlardır. Beyni doğrudan etkileyen hastalıklar arasında doğumsal yapısal bozukluklar, beyin dokusunun bozulmasına neden olan dejeneratif hastalıklar, beyin atardamarının baloncukları/anevrizmaları, damar yumakları, damar tıkanmaları, beyin kanamaları gibi beyin damar hastalıkları sayılabilir. İyi huylu ya da kötü huylu ya da metastatik olabilen yaklaşık 130 farklı tipte beyin tümörleri, beyin enfeksiyonları ve apseleri, trafik kazaları, darp ve düşmeler sonucu oluşan kafatası – beyin travmaları en sık gördüğümüz hastalıklar olarak sıralanabilir. 

İNSAN İLİŞKİLERİNDEN UYKUYA HER ŞEY BEYİN SAĞLIĞINI ETKİLİYOR

İnsanın, çok yönlü varlık yapısının uyum ve bütünlüğünü olumsuz yönde etkileyen her şey aslında insan sağlığını ve başta beyin sağlığını tehdit ediyor. Bu anlamda, gerçekte bireyin karşı karşıya olduğu tüm durumlar, süreçler, yapıp etmeleri, düşünce ve duyguları beyin sağlığına olumlu ya da olumsuz etki yapmaktadır. 

HAREKETLİ YAŞAM TARZI VE STRES KONTROLÜ ÖNEMLİ

Ruhsal bakımdan insani anlam ve değerler oluşturabilmiş olması ve bunları hayatına uygulayabiliyor olması, aile içinde, arkadaş çevresinde, iş ortamında olmak üzere farklı düzlemlerde insani ilişkilerini olumlu - istediği yönde geliştirebilmesi, kültürel çevresi, doğal – yeterli ve ölçülü beslenmesi, toksik maddelerden uzak durabilmesi, dinlendirici bir uyku düzeni, hareketli bir yaşam tarzı, sistemik bir hastalığı (hipertansiyon, diyabet gibi) varsa doğru bir şekilde tedavisi, stres kontrolü, çevresel ve kolektif hijyen gibi insanın kendini gerçekleştirebilmesini sağlayan faktörlerin ihlali – aksatılması ölçüsünde beyin sağlığı başta olmak üzere tüm vücut sağlığı etkilenecek, zarar görecektir.

BEYİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN BU ÖNERİLERİ DİNLEYİN

İnsan organizmasında “homeostazis” dediğimiz, sanki Hipokrat’ın “doğa kendini tedavi eder” söyleyişine karşılık gelen, çok iyi işleyen bir onarım, uyum, esneklik, düzenleme, yenilenme mekanizması vardır. Normalde, insan bedeninin işleyişi içinde sürekli bir biçimde sorunlar ortaya çıkabilir ve bunlar “homeostazis” ile düzeltilir ve sürecin vücuda zarar vermesi engellenir; bunun ötesinde de, hastalıklar ya da sorunlar, en azından belli bir aşamaya kadar belirti ve bulgu vermeyebilirler veya hatta vücuttan atılabilirler - düzeltilebilirler. İnsan vücudundaki bu muazzam gücü, homeostazisi etkin tutabilmek, büyük ölçüde doğru bir yaşam biçimi sürdürmek ile olanaklıdır; doğru yaşam biçimi ruhsal, fiziksel ve sosyal bir denge ve uyumun sağlanması ile gerçekleştirilebilir.

BAŞ AĞRISINI DİKKATE ALIN!

Periyodik sağlık kontrollerinin düzenli bir şekilde yapılması önemli. Herhangi bir yakınma durumunda, en önemlisi ve yaygın olanının baş ağrısı olduğu söylenebilir. Zihinsel – bedensel işlevlerin aksaması görüldüğünde gecikilmeden bir hekime başvurulması beyin sağlığı ve erken tanı bakımından değer taşımaktadır.

ÖLÇÜLÜ BESLENİN, TOKSİK MADDELERDEN UZAK DURUN

Yani sağlıklı bir insan diyebilmek için, biyopsikososyal (bedenen, zihnen, ruhen ve toplumsal) bir varlık olan insanın fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olması beklenir, düşünülür. Burada, beyin sağlığı elbette merkezi ve hiyerarşik bakımdan en üst derecede önem taşıyan bir konumdadır. Bu yaklaşımla bakıldığında, beyin sağlığını korumak için, kişinin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve sosyal yönden de sağlığını koruması - sağlıklı olması gerekmektedir. Bunun için zihinsel ve fiziksel yönden aktif bir yaşam tarzı, anlam - amaç ve değerler taşıyan bir hayat öncelikli şartlardır. Doğal ve doğru - ölçülü beslenme, temiz bir çevre, toksik (= zehirli) maddelerden (tütün, alkol, narkotikler) uzak durmak, kaliteli ve yeterli sürede uyku uyumak, stresin kontrolü, varsa sistemik hastalıkların (hipertansiyon, diyabet, metabolik bozukluklar) kontrol ve tedavi altına alınması, genel vücut sağlığı ve beyin sağlığı için dikkat edilmesi gereken en önemli faktörler olarak söylenebilir.”

VİDEO: BEYNİ SAĞLIKLI TUTMANIN YOLU BACAKLARDAN GEÇİYOR!