Antalya'da fotokapana yakalandı

Antalya'da fotokapana yakalandı

Batur Avgar, ODTÜ Biyoloji Bölümü'nü bitirdikten sonra İsviçre'nin Bern Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimini sürdürüyor. Öğrencilik yıllarından başlayarak 17 yıldır karakulaklar üzerinde çalışan Avgan, Toroslar'ın güney cephelerinde yaşayan yaban kedilerini inceliyor. Antalya'nın Düzlerçamı mevkisi ve Termessos Antik Kenti civarına fotokapan kuran Avgan'ın objektifine yaz mevsimi boyunca 26 karakulak ile 1 vaşak yakalandı. Karakulaklar üzerine yüksek lisans tezi yapan Avgan, yaban kedisinin yaşamına dair tüm detayları araştırıyor. Karakulağın dünyadaki 37 yaban kedisi türünden biri olduğunu belirten Avgan, şunları söylüyor: ''Karakulak, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin en ucundaki Ümit Burnu'ndan Afrika'nın kurak çölleri dışında her yerde ve Asya'da bulunuyor. Hindistan'a kadar görülüyor. Türkiye'de ise sadece Toroslar'ın güney yamaçlarında olduğu tahmin ediliyor. Bazı eski kaynaklar Güneydoğu Anadolu'da da bulunduğunu söylese de bugün öyle bir bulgu yok.''

Antalya'da fotokapana yakalandı

Avgan, karakulakların izini sürerken iki yöntemden yararlanıyor: ''Farklı habitatlardaki ıssız orman yollarında yürüyerek dışkılarını topluyorum. Hangi tip habitatta daha fazla dışkı varsa o habitatı daha fazla kullanıyorlar demektir. Dışkıları genetik yöntemlerle analiz ediyorum. Çünkü vaşak ve köpek dışkısına çok benzer. Beslenmesini anlamak için dışkıyı parçalayıp analiz ediyorum. Karakulaklar daha çok küçük memelilerle, keklik gibi kuşları avlar. Çok iyi bir kuş avcısıdır, çok yükseğe sıçrayabilir. Yediği hayvanın tüyü kemikleri, tırnakları, dişleri sindirilemeden dışarı atıldığı için hangi hayvanla beslendiğini anlayabiliyorum. Aynı zamanda foto kapan kuruyorum. Değişik habitatlara belli sayıda foto kapan yerleştirdim. Burada 18 foto kapan var. Bunlar Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından sağlanıyor. Bütün lojistik desteği Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Antalya İl Çevre Orman Müdürlüğü sağlıyor. Foto kapanlar en son model. Hiçbir şey kaçırmıyor. Şu ana kadar bu sahada 26 defa karakulak fotoğrafı çekildi. Geçen kış sadece 6 fotoğraf çekmişti. O nedenle bu iyi bir rakam.''

Antalya'da fotokapana yakalandı

Düzlerçamı'ndaki 18 kapanın içindeki en yüksek irtifadaki kapanın, 13 Ekim'de bir vaşak fotoğrafı çektiğini, ondan 20 gün önce de karakulak görüntülediğini belirten Batur Avgan, şu bilgileri veriyor: ''Bu da dünyada çok ender rastlanan bir durum. Dünyada vaşağı veya karakulağı bile tek başına besleyecek habitat bulmak çok zor. Çok fazla av hayvanı olması gerekiyor, çok zengin olması gerekiyor. İki hayvanı aynı anda besleyecek habitat bulmak daha da zor. Vaşak ve karakulakların biyolojileri birbirine çok benziyor. Yabancı biyologlar, bu kadar zengin habitatların İran'ın kuzeyi ve Türkiye'nin güney sahillerinde olabileceğini varsayıyordu ama bu yolda bulgu yoktu. Bunu kanıtlayacak bir şey yoktu. Şimdi bu fotoğraflarla, Düzlerçamı'nda her iki türün bulunabileceğini kanıtladık. Ama şöyle bir şey de var, bu fotokapanların sahada kaldığı toplam gün sayısı 950'ye ulaştı. Bu süre içinde ilk kez vaşak fotoğrafı çekildi. Karakulak ise 26 defa çekildi. O yüzden bu vaşak burada kalıcı olmayabilir. Erkek bireyler 1 yaşını geçip anneden ilk ayrıldıklarında, kendilerine yeni hakimiyet alanı bulmak için inanılmaz yol kat ederler. Bu vaşağın Elmalı ve Finike taraflarından gelmiş genç bir birey olduğunu tahmin ediyorum.''

Antalya'da fotokapana yakalandı

Fotoğrafı çekilen bazı karakulakların çok çekingen davranırken bazılarının ise çok cüretkar hareket ettiğine dikkat çeken Avgan, şöyle konuşuyor: ''İsviçre'de de vaşak projesinde çalışıyorum. Uzun yıllardır süren bu projede epey deneyim kazandım. Elbette bunun fotoğraf makinesi olduğunu bilmiyorlar ama sonuçta ağaçta elektronik bir cihaz bağlı. Kapanı fark eden hayvanlar önünden geçmek istemiyor. Özellikle dişi bireylerin fotokapanın olduğu ağacın önünden geçmek istemedikleri için arkasından dolandıklarını gördük. İsviçre'de yerler karla kaplı olduğu için bunu daha rahat görüyoruz. Bu bütün memelilerde olan içgüdüsel bir şey. Dişiler daha tutucudur. Doğurgan oldukları ve soyun devamını kendileri sağlayacaklarını bildikleri için risk almazlar. Dişiler çoğu zaman makineye idrarını yaparak işaretlemeye, kendi kokusunu bırakmaya çalışıyor. Erkek bireyler ise son derece cüretkar bir şekilde yaklaşırlar kapana. Geçen kış daha alçak irtifadaki fotokapanın çektiği bir fotoğraf var. Erkek birey makinenin sesini duymuş ki makineye doğru gelmiş. Patilerini makinenin iki tarafına dayamış. Büyük olasılıkla makineyi yalamış. Elmalı'da yaptığımız çalışmada ise bir kapanımızı yerde bulduk. Acaba insan mı yaptı derken fotoğraflara baktığımızda bir çift vaşak kulağı gördük. Vaşak hayatında ilk kez gördüğü makineye muhtemelen yanağını sürterek kokusunu bırakmaya çalıştı. Makine iki kere sallanmış, üçüncüde yere yapışmış.''

Antalya'da fotokapana yakalandı