Van, 23 Ekim 2011 saat 13.41’de 7.2 büyüklüğündeki depremle sarsıldı. Merkezinde, en büyük ilçesi Erciş’de ve çevresindeki köylerde yıkım büyüktü.
Depremin hemen ardından bölgeye, 48 il ve 30 kurumdan arama kurtarma ekipleri sevk edildi.
Kurtarma çalışmalarına yurtiçinden 140 ekip, 4 bin 418 kişiyle katıldı.
Yurtdışından 10 ülke, 12 ekiple çalışmalara destek verdi. Enkazda canlı izi arayan toplam 42 özel eğitimli arama kurtarma köpeği de iz sürdü.
Yıkılan binalar arasında içinde birçok öğretmenin bulunduğu Buse Kafe de vardı.
Eğitim seminerinin erken bitmesi dolayısıyla kafeye gelen öğretmenlerin çoğunun ataması daha yeni yapılmıştı. Buse Kafe’nin enkazından 68 öğretmenin cansız bedeni çıkarıldı.
Saatler geçtikçe bilanço ortaya çıkıyor ancak zaman zaman enkaz altından güzel haberler de geliyordu.
Van depreminin simgesi haline gelen, mucizenin adı, 14 aylık Azra bebek ve annesi, sarsıntıdan 46 saat sonra göçük altından sağ olarak çıkarıldı. Geçtiğimiz günlerde 1 yaşını dolduran Azra bebek, doğum gününü, İzmir’de kendisini kurtaran ekiple birlikte kutladı.
Van’ın Erciş ilçesinde 13 yaşındaki Yunus Geray’ın enkazda çekilen fotoğrafı yaşanan felaketin simgelerinden biri oldu.
Yanında bir ölüyle kurtarılmayı bekleyen küçük Yunus, saatler sonra enkazdan çıkarıldı. Ancak hastaneye kaldırılan Yunus’un kalbi daha fazla dayanamadı. Bu kareler Yunus'un kimliği dışındaki tek fotoğrafı olarak kaldı.
9 Kasım 2011’de ise Van, gece saat 21.23'te büyük bir depremle daha sarsıldı. Merkez üssü Edremit ilçesi olan 5.6 büyüklüğündeki depremde 2’si otel olmak üzere 25 bina yıkıldı.
İkinci büyük depremde en çok hasar gören binalardan biri de Bayram Otel'di.
Arama kurtarma çalışmaları için Van'a gelen Japon yardım gönüllüsü Atsushi Miyazaki, Bayram Otel'in enkazından yaklaşık 13 saat sonra çıkarıldı. Ancak kurtarılamadı.
Van depreminde yıkılan Bayram Otel 25 kişinin ölümüne neden oldu.
Depremin hemen ardından taraftar gruplarından sanatçılara kadar birçok kişi ve kurum depremzedelere yardım için seferber oldu.
Türkiye ve dünyanın çeşitli yerlerinden gönderilen, özellikle ağır kış koşullarını hafifletmeye yarayacak eşya, kıyafet ve erzak, ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldı.
Medya da yardımlaşmaya katıldı. Depremden birkaç gün sonra 12'si ulusal olmak üzere toplam 22 kanal ortak yayınla buluştu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun da telefonla bağlanarak yardımseverlere teşekkür ettiği 5 saatlik ortak yayın sonunda, iş ve sanat dünyasından Vanlı depremzedelere 62 milyon TL bağış yapıldı.
Van’a yardım gönderenlerden biri de diş hekimi Cemil Metin’di. Hazırladığı yardım kolisindeki nevresimde 5 bin TL unuttuğunu fark eden Metin’e, parası, koliyi bulan depremzede tarafından iade edilmişti.
Van'da deprem sonrasında en temel sorunlardan biri barınma ihtiyacıydı. Depremin hemen ardından çadırkentler kuruldu.
Ancak çadırlar kışın çetin geçtiği Van'ın şartlarına uygun değildi. Konteynerler devreye sokuldu. Depremin üçüncü ayında Van'da 29 bin 500 konteyner depremzedelerin hizmetindeydi.
644 kişinin hayatını kaybettiği depremde, 4 binden fazla kişi yaralanırken, 252 kişi de enkaz altından sağ olarak kurtarıldı. Depremden yaklaşık 700 bin vatandaş doğrudan etkilendi. 10 binden fazla artçı kayıtlara geçti. 200’e yakın köy hasar aldı. Yaralılar için 5 ağır iklim tipi sahra hastanesi kuruldu.
Misafirlik projesiyle 30 bin depremzede sıcak yuvalara yerleştirildi. Diğer illerdeki vatandaşlar depremzedeye evini açtı. Hasar tespit çalışmaları 120 gün içerisinde sonuçlandı. Hasarlı 110 bin konutun 28 bini ağır, 11 bini orta hasarlı olduğu ortaya çıktı.
Van ve Erciş'te yeni kalıcı konutlar TOKİ tarafından 300 günde inşa edildi ve kura ile sahiplerine teslim edildi.
