Uzungöl 21 yıldır çözülemeyen imar planını bekliyor

1610’lu yıllarda Haldizen Vadisi’nin önünün bir heyelan sonucu kapanması ve vadiden akan Haldizen Deresi’nin sularının birikmesiyle oluşan Uzungöl, dik yamaçları, muhteşem orman örtüsü ve deniz seviyesinden bin 90 metre yükseliğindeki gölü ile 1980’li yıllarda ilgi görmeye başladı. 1 km uzunluğu, 500 metre genişliğindeki gölü ve çevresi ile yaklaşık 150 çeşit kuş ve çok sayıda yabani hayvana yıllardır ev sahipliği yapan Uzungöl, 1989 yılında Milli Park ilan edildi.

40 YIL ÖNCE MISIR TARLALARI İLE ÇEVRİLİYDİ

40 yıl önce çevresi mısır tarlaları ile çevrili Uzungöl, yöre halkının ve dönemin idarecilerinin çabaları ile zamanla bir turizm merkezi haline gelirken, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı haline geldi. Göl çevresi yapılan yanlış planlamalar ile hızla doğal görünümünden uzaklaşarak turistik tesis, otel ve pansiyonlarla doldu. Uzungöl’deki çarpık yapılaşmanın önüne geçmek için ilk olarak 2008 yılında çıkarılan Koruma Amaçlı İmar Planı’na, vatandaşlar itirazda bulunarak dava açarken, plan daha sonra mahkeme kararları sonrası iptal edildi.

2014 yılında ise ilgili bakanlıkça Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından Uzungöl için tekrar Koruma Amaçlı İmar Planı hazırlanırken, o plan da vatandaşların itirazları sonucu mahkemece iptal edildi. İlerleyen zaman diliminde Uzungöl'deki kaçak yapılaşma artarken, 2018 yılında çıkarılan ‘İmar Barışı’ ile Uzungöl'deki kaçak yapılar yapı belgesi ünsiyeti kazandı.

2019 yılında tekrardan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Uzungöl için "Koruma Amaçlı İmar Planı" hazırlanırken bu planda 18 uygulaması da dikkate alındı. Vatandaşlar plana yaklaşık 800, 18 uygulamasına ise 400'e yakın itirazda bulundu. Uzungöl Koruma Amaçlı İmar Planı’na Trabzon Şehir ve Plancılar Odası Başkanlığı da durdurma ve iptal davası açtı. Bu süreç içerisinde açıklanan mahkeme sonuçlarından 6 tanesinde planı durdurma kararı çıktı.

Yöre halkından Melahat Karagöz (63) yaşadıkları imar sorununa dikkat çekerek, “Biz bu mağduriyetleri haketmedik. Barınmak için ev yaptık. Biz devlet arazisini işgal etmedik, devletin bir şeyine göz dikmedik. Geçmişte hatalar oldu, devlet keşke burada bizim önümüzü açsaydı, kimse hata işlemezdi. Hazine arazisindeki yerleri değil de dede toprağımız içindeki yerleri yıktılar. Bu yıkımları 20 sene önce devlet yapsaydı şimdi bunları yaşamazdık” dedi.

Türkiye’nin dünyaca ünlü önemli turizm merkezlerinden biri olan ve son yıllarda kaçak yapılaşma ile gündeme gelen Trabzon'un Çaykara ilçesindeki Uzungöl’ün eski görünümüne kavuşması için göl kıyısını çevreleyen hazine arazisi üzerindeki kaçak yapıların yıkımına bu yıl sonuna kadar başlanacağı böylece kötü görüntüye neden olan çoğu iş yeri 50'ye yakın yapıların yıkılacağı belirtildi. Özel mülkiyetli araziler kamulaştırılırken, görüntü kirliliği ortadan kaldırılacak Uzungöl, beton ve yapı yoğunluğundan arındırılmış olacak.

KAÇAK YAPILAR YIKILMIŞ, GERGİNLİK YAŞANMIŞTI

2003 yılında yaklaşık 30 bin hektara varan özel çevre koruma bölgesi ilan edilen Uzungöl, son yıllarda çarpık yapılaşmasıyla ön plana çıkması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da dikkatinden kaçmamıştı. Uzungöl'ü tıpkı Rize'nin Ayder Yaylası gibi çarpık ve çirkin yapılaşmasından kötü bir örneği olarak gösteren Cumhurbaşkanı Erdoğan, gereken tedbirlerin alınmasını istemiş, bunun üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı harekete geçmişti.

Gerekli incelemenin tamamlandığı Uzungöl’de bakanlık tarafından kaçak yapıların yıkımı için karar verilmiş, yıkım kararı bulunan 862 kaçak yapı sahibi, İmar Barışı'ndan yararlanmak için başvuru yapması üzerine imar barışına uygun olmadığı tespit edilen 112 yapıdan 17’si tıraşlanıp, kalan yapılar ise yıkılmıştı. 23 Aralık 2019 tarihinde gerçekleşen yıkımlarda vatandaşlar ve güvenlik güçleri arasında gerginlik yaşanmıştı.

“EN KISA ZAMANDA YENİ İMAR PLANI İNŞALLAH ASKIYA ÇIKACAKTIR”

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Uzungöl Turizmciler Derneği Başkanı Mehmet Keleş, Uzungöl’de geçen yıllar içerisinde bir kaç kez imar planı yapıldığını ama bu planların vatandaşın davaları sonucu mahkemelerce iptal edildiğini hatırlattı. Keleş, “Son olarak Uzungöl imar planı 2019’da askıya çıktı. Askıya çıkan imar bizim beklentilerimizi karşılamamıştır. Hem vatandaşların hem yöre halkının ihtiyaçlarını cevap vermediği için mahkeme süreçleri başladı, itirazlarımız oldu. İtirazlarımız sonunda mahkemeden gelen mahkeme kararıyla kısmen yine askıya çıkarılmış imarla ilgili biz oluşturduğumuz platformlarla taleplerimizin ve ihtiyaçlarını karşılanması için çalışmalarımızı yaptık.

Temmuz’un 18’inde aksıdan indi. 2 aylık süre vardı. Bakanlıktan bize söylenen ‘2 ay önemli değil biz bu süreyi daha da uzatabiliriz’ yönünde. Bizim talebimizi karşılayacak şekilde yeni bir imar planı hazırlayacaklarını söylediler. En kısa zamanda yeni imar planı inşallah askıya çıkacaktır. Daha önce Uzungöl’ün dışında planlar hazırlandığı için olumlu bir sonuç elde edilememişti. Muhtarlık, belediye başkanlığı ve sivil toplum kuruluşları ile bir platform oluşturduk ve bakanlığa başvurularımız oldu. Bu kez olumlu bir sonuç bekliyoruz” dedi.