Türkiye’nin ilk acil müdahale gemisi Nene Hatun

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü, kritik mevkilerde kurulan istasyonlarıyla ve 2 binin üzerinde deneyimli personel kadrosuyla 7 gün 24 saat gemilerin acil durum çağrılarına cevap veriyor.

Ekipler, herkes fırtınalı havalardan kaçarken, denizlerin en tehlikeli noktalarında arama kurtarma çalışmaları yürütüyor.

Bunlardan biri olan Türkiye'nin ilk acil müdahale gemisi "Nene Hatun", her türlü hava şartında görev yapabilecek niteliklere sahip olması nedeniyle, gemi kazalarına, deniz kirliliğine ve yangınlara karşı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün operasyonel gücünü arttırıyor.

Yalova'da inşa edilen ve 2015 yılında denize indirilen 88 metre uzunluğunda, 18 metre genişliğindeki, 4 bin 291 grostonluk "Nene Hatun" gemisi dünyanın en zorlu suyolu olan Türk Boğazları bölgesinde 5 yıldır görev yapıyor.

Göreve başladığı günden bu yana planlı plansız olmak üzere 25 operasyona katılan gemi de, balık adamlarda dahil olmak üzere, 40’dan fazla personel görev yapıyor.

Vardiyalı sistemle görev yapan personel, olumsuz hava şartlarına karşı öz verili bir şekilde çalışıyor. Gemi, 4 adet 4 bin 500 KW’lık toplam 18.000 KW ana makine gücüne sahip.

Helikopter pisti bulunan gemi de, çeki ve gemi kurtarma hizmetleri, deniz kirliliği ile mücadele, yangınla mücadele, dalış destek operasyonları, can kurtarma ve tahlisiye operasyonları, dinamik konumlandırma özelliği sayesinde offshore, standby hizmetleri verebilmekte.

Gemi içerisinde, köprüüstü makine dairesi, dalış çanı, basınç odası, konferans salonu, spor salonu, dinlenme, yemek alanı, mutfak ve acil durumlarda kazazedelere müdahale edile bilmesi için 20 kişilik hastane mevcut.

Ayrıca, geminin başta ve kıçta 2’şer tane olmak üzere toplam 4 adet thruster (yanal itici) pervane, muhtelif güverte operasyonlarında ve denizden kazazede kurtarmada kullanılan kurtarma sepeti ve çelik ağ/merdiven sistemine kumanda etmek amaçlı 25 ton kapasiteli güverte kreyni, derin dalış destek sistemi de yer alıyor.

Geminin bulunduğu konumda sabit kalmasını sağlayabilen, istendiği durumda bir metre gibi hassas miktarda enine, boyuna gemiyi hareket ettirebilen DP 2 dinamik konumlandırma sistemi bulunmakta. Deniz kirliliğine de müdahale eden gemide, deniz yüzeyinden yakıt toplama sistemi ve bu sistem için kullanılan bin metreküp atık toplama tankı bulunuyor.

Karşılık gelen özellikleri ile saatte 9 bin 600 metreküp su basabilme, yatayda 150 metre, dikeyde 70 metre su püskürtme kabiliyetine haiz yangın söndürme sisteminde aynı zamanda akaryakıt yangınlarına müdahale edilebilmesi için köpük konsantresi bulunan tanklar da mevcut.

Olası bir yangın durumda su direkt olarak denizden su alınarak müdahale ediliyor. Bu özelliği sayesinde de alevler sönen kadar kesintisiz müdahale edebiliyor.

Gemide 100 metre derinliğe insanlı dalış yapabilecek derin su dalış sistemi var. Dalgıçlar, helyum-oksijen karışım gazıyla 90 metreye kadar olan herhangi bir operasyonda yukardan kontrollü asansör tip steyç sistemiyle su altında kesme, kaynak vb. sualtı çalışmaları ve arama kurtarma faaliyetlerini gerçekleştirmek için dalış yapabiliyor.

Dalgıçlar, basınç odasında derin dalış sonrası su içi dekompresyonlarını emniyetli bir şekilde dinlenerek daha rahat atabiliyorlar. Böylelikle su üstü yaşam koşullarına daha çabuk adapte olabiliyorlar. Basınç odasının bu imkanları operasyonun daha hızlı ve emniyetli olarak tamamlanmasını sağlıyor.

Nene Hatun gemisinin donanımı hakkında bilgi veren Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ERV Nene Hatun Gemisi kaptanı Necdet Hamza, “Nene Hatun gemisi Türkiye’nin ilk acil müdahale olarak geçen gemisidir. 2015 Aralık ayında Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü filosuna dahil olmuştur. 88 metre uzunluğunda 18 metre genişliğinde 4291 grostonluk. Gemimizin özellikleri arasında dinamik konumlandırma olarak nitelendirdiğimiz gemiyi sabit tutabilen istendiğinde bir metre bazında enine ve boyuna hareket ettirme kapasitesi olan bir sistemdir. Yangınla mücadelenin en yüksek seviyesinde olan saate 9 bin 600 metre küp su basma özelliğine sahip bir gemidir. 4 morg kabinli 20 kişilik bir hastanemiz var. Bir helikopter pistimiz bulunmakta. 20 metre genişliğinde bir alanı vardır. 11 tona kadar helikopterlerin iniş ve kalkış yapabileceği bir pist özeliğindedir. Derin dalış sistemine sahip bir gemidir Nene Hatun gemisi. 100 metreye kadar hava gaz karışım destekli çan sistemli dalış sistemimiz var. Akaryakıt kirliğini tespit edebilmek üzere bir laboratuvar sistemimiz, aynı zamanda deniz yüzeyinde oluşmuş akaryakıt kirliliğine müdahale etmek üzere akaryakıt toplama sistemine sahibiz” dedi.

Nene Hatun gemisinin yangın ve akaryakıt yangınlarına nasıl müdahale ettiğini anlatan Kaptan Necdet Hamza, “Toplam 12 adet dalgıcımız var. Bunları vardiyalı sitemde değerlendiriyoruz. Bir müdahale olması durumunda hepsi aynı anda buluna biliyorlar. 7/ 24 esasıyla donatılmış bir gemidir. Toplamda bir olaya müdahale esnasında 40 kişiye kadar personel bulunduruyoruz. Suyu denizden aldığımız için toplamda saate 9600 metre küpe kadar basa bilme yetkisine sahip bir gemidir. Denizden su alıp onlar tahrik gücüyle atıyoruz. Yangına müdahale için özel bir su tankımız yok. Bunun için özel bir sistemimiz var. Yangın monitörleri adı altında kullandığımız saate her biri 2400 metreküp su atabilen toplam 9600 metreküp atabilme kapasitesine sahip yangına müdahale sistemimiz var. Aynı zamanda akaryakıt yangınlarına da müdahale etmek üzere tabi ki köpük sistemimiz var. Onu da 50 ton civarı kullanıyoruz. Nene Hatun gemisi filomuza dahil olduğundan beri planlı plansız yaklaşık 25 operasyona dahil olmuştur. En son katıldığımız 28 Ocak 2021 tarihinde olan PETRA STAR gemisinin kurtarma operasyonuydu” diye konuştu.

Dalışın nasıl olduğunu anlatan Baş balık adam Serkan Arkan, “Dalış anında bütün sistem buradan yönetilir. MK 37 KÖRBÜN MORGAN başlıklarımız vardır. 100 metreye kadar dalışa müsait. Operasyon bittikten sonra 5 dakika içerisinde başlıklar çıkartılır. Basınç odasına alınır ve basınç odasında dekanpirasyon tablosu uygulanır. Dalış bu şekilde sonlandırılır. Başlıklar 26, 25 kilo gibi var. Çok kısa süre içerisinde suya indirmemiz gerekir çünkü dalgıcın boynunu baya yorar. Ağrı verir. O yüzden dalgıçlara başlığı vurduktan sonra en fazla bir dakika içerisinde suya indirmemiz gerekir. 60 metreye indiyse 15,20 dakikası vardır” dedi.