Pazartesi günü açıklanması beklenen Soma faciasında karar, bir üye hakiminin rahatsızlanması nedeniyle bugüne ertelendi.
Bu duruma tepki gösteren madenci yakınları ve avukatlar, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi önünde iki gün boyunca nöbet tuttu.
Sivil toplum kuruluşu üyeleri; CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, CHP milletvekilleri Erkan Aydın, Kani Beko, Bekir Başevligen, Vehbi Bakırlıoğlu; HDP'li milletvekilleri Ahmet Şık, Serpil Kemalbay ve Oya Ersoy da destek verdi.
Dört yıldır süren davanın karar duruşması Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde bugün görüldü.
Karar duruşması nedeniyle nedeniyle ilçede güvenlik tedbirleri alındı.
Duruşmada tutuklu yargılanan Soma Kömür İşletmeleri AŞ'nin yönetim kurulu başkanı Can Gürkan, genel müdür Ramazan Doğru, işletme müdürü Akın Çelik, teknik müdür İsmail Adalı ve teknik nezaretçi Ertan Ersoy ile tutuksuz sanıklar, mağdur aileleri ve taraf avukatları hazır bulundu.
Mahkeme heyeti, "301 kez olası kast ile öldürme ve 162 kez nitelikli yaralama" suçlamasıyla yargılanan Can Gürkan'ın eyleminin "taksirle birden fazla kişinin ölümü ve yaralanmasına neden olmak" suçunu oluşturduğunu belirterek, "Suçun işleniş şekli, yer ve zaman, suçun konusunun önem ve değeri ile meydana gelen zarar ve tehlikenin ağırlığı dikkate alınarak" sanığın 15 yıl hapisle cezalandırılmasına karar verildiğini açıkladı.
Sanık Gürkan hakkında "bilinçli taksir" suçlamasına konu edilen 2011 ek revize projesinin uygulanmaması yönüyle ilgili suçlamayla ilgili ise "Sanığın projenin uygulanacağı işletmenin ait olduğu şirket organizasyonu içerisindeki konumu itibarıyla projeden haberdar olduğu, uygulanmasının önüne geçtiğine dair herhangi bir delil bulunmadığından sanık hakkında TCK 22/3. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına" karar verdi ve ceza artırımına gerek görmedi.
Mahkeme heyeti, genel müdür Ramazan Doğru hakkında taksirle birden fazla kişinin ölümü ve yaralanmasına neden olmak suçundan 15 yıl hapis cezaya hükmederken, ek revize projesinin uygulanmamasından sorumlu görerek TCK'nın 22/3 maddesi uyarınca cezasını yarı oranında artırdı ve 22 yıl 6 ay olarak uygulanmasına karar verdi.
Davada işletme müdürü Akın Çelik ve teknik nezaretçi Ertan Ersoy hakkında da önce 15'er yıl hapis cezasına hükmeden mahkeme heyeti, ek revize projesinin sorumluları arasında olması nedeniyle cezaları yarı oranında artırdıktan sonra sabıkalarının bulunmaması, iyi halleri ve mahkemenin lehine takdirleri nedenleriyle indirim uygulayarak 18 yıl 9'ar ay hapisle cezalandırılmasını kararlaştırdı.
Mahkeme heyeti teknik müdür İsmail Adalı hakkında ise taksirle birden fazla kişinin ölümü ve yaralanmasına neden olmak suçundan verdiği 15 yıl hapis cezasını ek revize projesiyle ilgili sorumululuğu nedeniyle yarı oranda artırdı ve 22 yıl 6 ay hapisle cezalandırıldı.
Tutuksuz sanıklar vardiya amirleri Memet Ali Günay Çelik'e 11 yıl 8 ay, Yasin Kurnaz ve Hilmi Kazık'a 10 yıl 10'ar ay, nezaretçiler Hilmi Karakoç, Hüseyin Alkan ve Mehmet Erez'e 10'ar yıl, maden ocağı yöneticisi Haluk Evinç'e 10 yıl, havalandırma mühendisi Fuat Ünal Aydın'a 8 yıl 4 ay ve iş güvenliği uzmanı Murat Bodur'a da 7 yıl 6 ay ceza veren mahkeme, sanıkların tutuklu geçirdikleri süreyi dikkate alarak haklarında adli kontrol kararı uygulanmasını kararlaştırdı.
Mahkeme, facianın yaşandığı Soma Kömür İşletmeleri AŞ'nin bağlı bulunduğu Soma Holding'in Başkanı Alp Gürkan'ın da aralarında bulunduğu 37 sanığın ise beraatine karar verdi.
Mahkeme heyeti, hapis cezası alan sanıkların çeşitli sürelerle mesleklerini icrasından men kararı da aldı.
Mahkemenin kararını açıklamaya başlamasıyla birlikte duruşma salonu karıştı.
Kararın açıklanması sırasında mağdur aileler ve avukatları tarafından sanıklara verilen cezaya sert tepki gösterdi.
Bir avukat, mahkeme başkanına, "taksirle dediniz değil mi? Karar heyetinize aittir, biz sizin yanınızdan çekiliyoruz" dedi.
Gerginliğin sürmesi üzerine Mahkeme Başkanı Salih Pehlivanoğlu, duruşmaya ara verdi.
Fenalık geçiren bazı kişilere sağlık ekipleri müdahale etti.
Mahkeme heyeti, aranın ardından tekrar duruşma salonuna girdiği sırada da heyete su şişesi fırlatıldığı görüldü. Bazı madenci yakınları da terlik attı. Bunun üzerine çevik kuvvet polisleri kalkanlarıyla önlem aldı.
Mahkeme heyeti, protestoların devam etmesine rağmen kararın açıklanmasını tamamladıktan sonra salondan ayrıldı.
Manisa Barosu Başkanı Ali Arslan, acıların dindirilmesine yönelik beklentilerinin kararla birlikte boşa çıktığını söyledi.
Mağdur ailelerle dava sürecini yakından takip ettiklerini belirten Arslan, şunları kaydetti: "Mahkeme karar verdiğinde bu olayı sanki normal bir trafik kazasıymış gibi, taksirli bir suç olarak değerlendirmesi biz hukukçuları ve aileleri tatmin etmedi. Bu verilen cezalar ailelerin vicdanında yara açtı, acıları daha da büyüttü. Hepimizin de gördüğü gibi mahkeme heyetine salonda büyük tepki gösterildi. Bu tepki ailelerini vicdanında devam ediyor."
Arslan, yargı sürecinin bitmediğini bu konunun takipçisi olacaklarını sözlerine ekledi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de mahkeme önünde yaptığı açıklamada, "Biz bunun hesabını divana bırakmayız. Bunun hesabını görmek bu halkın boynun borcudur" ifadelerinu kullandı .
Özel, yeni bir yürüşün örgütlendiğini ifade ederek, "Çünkü biz haklıyız, onlar zengin, biz haklıyız, onlar güçlü, biz haklıyız onların reisi var. Ama hepimizin bu davayı sonuna kadar sürdürmek ve bir şekilde katilleri ve onların iş birlikçilerini yargılamak boyunumuzun borcudur" dedi.
Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Fezyioğlu da duruşma sonrasında açıklamalarda bulundu.
“Sonucun adaletli olup olmadığı tartışmasına girmek istemiyorum" diyen Feyzioğlu istinaf temyiz gibi yasal yolları takip edeceklerini söyledi.
Fezyioğlu “Maden sahiplerinden Can Gürkan’a 15 yıl verildi. İddianame biliyorsunuz kasten adam öldürmektendi, yeni savcı tarafından verilen esas hakkında mütalaa ise taksirle adam öldürmek gibi hafifletildi” dedi.
Facianın ardından Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, Teknik Müdür İsmail Adalı ve Teknik Nezaretçi Ertan Ersoy’un da aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı.
Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma sonunda hazırlanan iddianame, facianın 1. yıl dönümüne iki ay kala 2 Mart 2015’te mahkeme tarafından kabul edildi.
Davanın ilk duruşması 13 Nisan 2015’te Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
İddianamede; tutuklu 8 kişi için “olası kastla öldürme” suçundan 301 kez 20- 25 yıl, “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama” suçundan 162 kez 2- 6 yıl hapis cezası istendi.
Tutuksuz 38 zanlı için de “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ile birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma” suçundan 2-15 yıl hapis istendi. Ancak bu kişilerden 25'inin cezalarının, “kusur” durumundan dolayı 3'te 1 oranında artırılması talep edildi.
Geçen yıl tutuklu sanıklardan maden mühendisleri Hilmi Kazık ve Yasin Kurnaz, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Daha sonra ise vardiya amiri ve emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik adli kontrol şartıyla tahliye edildi.
Son bilirkişi raporundaki suçlamalardan dolayı Alp Gürkan, Hayri Kebapçılar, Mustafa Yiğit, Murat Bodur, Haluk Sevinç hakkında “bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek”ten 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı ve bu dosya ile birleştirildi. Davada 46 olan sanık sayısı da 51'e yükseldi.
Türkiye, bundan 4 yıl önce ülke tarihinin en büyük maden faciasını yaşadı.
Manisa’nın Soma ilçesinde Soma Holding'e bağlı Soma Kömürler İşletmeleri’ne ait maden ocağında 13 Mayıs 2014'te saat 15.00 sıralarında yangın çıktı.
Yangın nedeniyle 420 metre derinlikte bulunan, 3,5 kilometre uzunluğundaki galeriler dumanla doldu. Bu sırada madende bulunan 800’e yakın işçi mahsur kaldı.
Kazanın haber verilmesinin ardından bölgeye giden ekiplerin başlattığı kurtarma çalışmaları 96 saat sürdü. Ancak tüm çabalara rağmen yer altından art arda kara haberler geldi.
Tüm ülkeyi yasa boğan faciada 301 madenci hayatını kaybederken, 486 işçi ise yaraladı. 162 işçi de madenden sağ olarak kurtarıldı.
432 çocuğun yetim kaldığı facia nedeniyle üç gün yas ilan edildi. Manisa'da kazayla ilgili olarak protesto gösterileri düzenlendi.
Davada tutuklu bulunan sanıkların isimleri şöyle:
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru, Maden Mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, İşletme Müdürü Akın Çelik ve maden mühendisi Ertan Ersoy.
Tutuksuz yargılanan 46 sanığın isimleri ise şöyle:
Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'nin patronu Alp Gürkan, yönetim kurulu üyeleri Hayri Kebapçılar, Mustafa Yiğit, Murat Bodur, Haluk Sevinç ile mühendisler Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Yalçın Erdoğan, Harun Güneş, Fuat Ünal Aydın, emniyet teknikerleri Mehmet Ali Günay Çelik, Ergün Yılmaz, Coşkun Derici, Necati Karadeniz ve Harun Yılmaz, Erdem Cambaz, Serkan Kocaman, Soner Günay, Ümit Şahin, Nazmicem Nesemioğulları, Hüseyin Alkan, Adem Ormanoğlu, Burhan Karabaş, Sertaç Büyükgüney, Nimetullah Uğurlu, Efkan Kurt, Mehmet Bayri, Sertan Günay, Batuhan Ünlüyol, Ozan Sezer, Erdoğan Cinoğlu, Halil Sarı, Serhat Dinç, Saltuk Alp Demir, Uğur Karabulut, Serdar Günay, Mehmet Uçgun, Ömer Değirmenci, Fahri Pançar, Olcay Erşin, Mehmet Avcı, Halil Burhan, Hüseyin Ergin, Hilmi Karakoç, Mehmet Erez ve Caner Uysal.
