Uzay atıklarına çözüm: ISS’te çöp sıkıştırıcı ile geri dönüşüm dönemi başlıyor

Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki astronotların çöpleri, kargo gemilerini dolduruyor ve daha sonra yörüngeden çıkıp atmosfere bırakılıyorlar.

Şimdi Sierra Space uzay istasyonu için çöp sıkıştırıcı inşa etmek üzere bir sözleşme imzaladı.

YÜZDE 75 ORANINDA SIKIŞTIRIYOR

Cihaz uzay çöpünü hacim olarak yüzde 75 oranında sıkıştıracak ve su ile diğer gazların ıslah edilmek üzere çıkarılmasını sağlayacak.

Elde edilen çöp blokları kolayca depolanacak ve hatta uzun görevlerde radyasyon kalkanı olarak kullanılabilecek.

2026'DA TEST EDİLECEK

Çöp Sıkıştırma ve İşleme Sistemi (TCPS) olarak adlandırılan bu sistemin 2026'nın sonlarında Uluslararası Uzay İstasyonunda test edilmesi planlanıyor.

Sierra Space bu teknolojinin, Ay ve Mars'a yapılacak uzun süreli mürettebatlı görevler gibi gelecekteki uzay araştırmalarının başarısı için atık yönetimi, istifleme ve su tasarrufu konularında kritik öneme sahip olabileceğini söyledi.

Sierra Space'den yapılan açıklamada, "Uzun süreli uzay yolculuğu, her malzemenin ve her ekipman parçasının verimli bir şekilde kullanılmasını gerektirir. Bir uzay aracında verilen her kararın geniş kapsamlı sonuçları olabilir ve atık yönetimi uzay boşluğunda hayatta kalma ve görev bütünlüğü meselesi haline gelir." ifadeleri yer aldı.

ISS'TEKİ ÇÖPLERE NE OLUYOR?

NASA, şu anda Uluslararası Uzay İstasyonu'nda gıda ambalajları, giysiler ve ıslak mendiller gibi yaygın çöplerin ıslak ve kuru çöp torbalarına ayrıldığını; bu torbaların Rus Progress gemisi veya Northrup Grumman'ın Cygnus aracı gibi kullanılmış bir ikmal aracına yerleştirilmeden önce geçici olarak depolandığını söyledi.

Bu gemiler dolduğunda, atmosfere yeniden giriş sırasında yanarak tüm çöpleri de beraberinde götürür.

Ancak, uzaya daha uzak görevler için çöplerin uzaya fırlatılması gibi başka yöntemlerle yönetilmesi ve bertaraf edilmesi gerekecektir ki bu kulağa pek de çevre dostu bir fikir gibi gelmiyor.

Buna ek olarak, ıslak çöpler, mürettebatı tehlikeye atmadan fırlatma olayları arasında uzun süre saklanamayacak bileşenler içerir.

Ayrıca, şu anda "ıslak" atıklardan su geri kazanmanın hiçbir yolu yoktur.

TCPS, gelecekte kullanılmak üzere çöpten neredeyse tüm suyu geri kazanabilmelidir.

TCPS bağımsız bir sistemdir ve yalnızca güç, veri ve hava soğutma arayüzlerine erişim gerektirir.

Sierra Space, cihazın "uzay habitatlarında güvenli ve steril bir ortam sağlamak için uçucu organik bileşikleri (VOC'ler) ve diğer gazlı yan ürünleri işleyen" yenilikçi bir Katalitik Oksitleyici (CatOx) içerdiğini söyledi.

Isı ve basınç, astronot çöplerini, orijinal çöp hacminin sekizde birinden daha azına kadar sıkıştıran katı kare karolar halinde sıkıştırır.

Karoların depolanması kolay, kullanımı güvenli ve ek radyasyon koruması sağlama gibi faydalar vermesi bekleniyor.