NASA, Mars'tan topladığı örnekleri Dünya'ya nasıl getirecek?

NASA, Perseverance keşif aracı tarafından toplanan Mars kaya örneklerini Dünya'ya geri getirme maliyetlerini düşürmek için Elon Musk'ın SpaceX'i veya Jeff Bezos'un Blue Origin'i ile çalışmayı değerlendirebileceğini duyurdu.

2030'lara kadar 30 örnek tüpünü Dünya'ya getirmesi planlanan Mars Örnek Dönüş misyonu, artan masraflar ve gecikmelerle karşılaştı.

Bu durum, Amerikan uzay ajansını daha verimli çözümler aramaya yöneltti.

KARAR 2026'DA VERİLECEK

NASA'nın görevden ayrılacak yöneticisi Bill Nelson, Salı günü yaptığı açıklamada, ajansın Mars'a bir robotik platform indirmek için iki olası mimariyi değerlendirdiğini ve nihai kararın 2026'nın ortasında verilmesinin beklendiğini açıkladı.

İKİ FARKLI SEÇENEK MASADA

İlk seçenek, NASA'nın güvenilir Sky Crane sistemini kullanmayı içeriyor.

Bu robotik jetpack, 2012'de Curiosity'yi ve 2021'de Perseverance'ı Mars yüzeyine indirmesiyle tanınıyor.

İkinci seçenek ise, gerekli donanımı Mars yüzeyine yerleştirmek için ticari bir ortak tarafından geliştirilen "ağır yük iniş aracı"nı içeriyor.

Nelson, "Hepiniz biliyorsunuz ki SpaceX ve Blue Origin bu konuda zaten ilgi gösterdi, ancak başka adaylar da olabilir," dedi.

Her iki senaryoda da iniş aracı, Mars yörüngesine örnekleri fırlatmak için tasarlanmış hafif bir roket olan küçültülmüş bir Mars Yükseliş Aracı taşıyacak.

Mars yörüngesinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geliştirilen Dünya Dönüş Yörüngesi Aracı, örnekleri Dünya'ya getirmek için yakalayacak.

MALİYET 7,7 MİLYAR DOLAR

NASA, iniş aracı için enerji stratejisini de gözden geçiriyor. Ajans, Mars'ın toz fırtınalarına karşı hassas olan güneş panelleri yerine, ısı ve enerji sağlayacak bir nükleer pil kullanmayı planlıyor.

Sky Crane seçeneğiyle NASA, harcamaların 6,6 milyar ila 7,7 milyar dolar arasında olabileceğini tahmin ediyor.

Bu, bağımsız bir denetime göre orijinal plandaki 11 milyar dolarlık tahminden oldukça düşük.

Ticari sağlayıcılarla ortaklık yapmak, maliyetleri daha da azaltarak 5,8 milyar ile 7,1 milyar dolar arasında bir seviyeye çekebilir.

ÇİN, NASA'YI GERİDE BIRAKABİLİR

Bu arada, Çin'in örnekleri NASA'dan önce teslim edebileceği ve bunu başaran ilk ülke olabileceği belirtildi.

Perseverance, Mars'ın milyarlarca yıl önce daha sıcak ve nemli olduğu dönemde eski mikrobiyal yaşamın kanıtlarını aramak amacıyla 2021'de Mars'a iniş yapmıştı.