Düşük zekayla bağlantılı 7 davranış: IQ testine gerek kalmayacak

Kişilerin doğuştan sahip olduğu ayrıcalıkların başında zeka seviyesi gelir. Zeka genetiktir. Ancak çevresel faktörler ve eğitimle birlikte geliştirebilir. Alınan eğitim, aile ortamı, arkadaş çevresi gibi birçok faktör, çocuklarda ve yetişkinlerde zekanın düşmesine ya da yükselmesine neden olur

Yüksek bir zekaya sahip biriyseniz analitik düşünme, problem çözme ve çok öğrenme kapasiteniz de yüksektir. Ancak herkes farklı alanlarda yetenekli olabilir ve herkes aynı zekaya sahip değildir. Düşük zekaya sahip olan kişiler genellikle zihinsel beceriler konusunda zorluk yaşar. Peki, düşük zekaya sahip olan kişiler nasıl davranır ve özellikleri nelerdir?

Zeka, bireyin mantıksal düşünme, problem çözme ve öğrenme yetisini kapsayan bütüncül bir kavram olarak tanımlanabilir. Ancak, herkes farklı alanlarda yetenekli olabilir. Düşük IQ'ya sahip kişiler, genellikle bu temel zihinsel becerilerde zorluk yaşayabilir.

1- ERTELEME SORUNU

Yüksek bilişsel yeteneklere sahip bireylerin karmaşık sorunları çözme ve plan yapma becerileri genellikle daha iyidir. Bu, görevleri zamanında tamamlama konusunda avantaj sağlayabilir. Ancak yüksek zekaya sahip kişiler de erteleyebilir; çünkü mükemmeliyetçilik, motivasyon eksikliği veya ilgisizlik gibi faktörler devreye girebilir. Düşük bilişsel işlevselliğe sahip bireylerin planlama, zaman yönetimi ve problem çözme becerilerinin zayıf olması erteleme eğilimlerini artırabilir. Ancak bu, zeka ile doğrudan değil, yürütücü işlevler (executive functions) ile daha çok ilişkilidir.

2- ÖĞRENME SÜRECİNDE YAVAŞLIK

Bilgiyi işleme ve yeni beceriler öğrenme hızları düşüktür. Bu durum, eğitim hayatlarında ve mesleki gelişimlerinde belirgin bir şekilde kendini gösterebilir. Tekrar gereksinimi duyabilirler.

3- PROBLEM ÇÖZMEDE GÜÇLÜK

Günlük yaşamda karşılaştıkları basit problemlere bile çözüm üretmekte zorlanabilirler. Mantıksal akıl yürütme konusunda zayıf olmaları nedeniyle doğru karar alma süreçleri gecikebilir veya hatalı olabilir.

4- DUYGUSAL VE SOSYAL UYUM PROBLEMİ

Başkalarının duygularını anlamada, empati kurmada eksiklik gösterebilirler. Sosyal ilişkilerinde sıkça yanlış anlaşılmalar yaşayabilir, toplumsal kurallara uyum sağlamakta zorlanabilirler.

5- MERAK EKSİKLİĞİ

Aristoteles'in Metafizik kitabı "İnsan doğası gereği bilmek ister" sözüyle başlar. Bu aforizma, insanlardaki merak duygusuna atıfta bulunurken, yapılan modern araştırmalar da bu ifadeyi destekler nitelikte veriler sunmaktadır. Çevresinde olup bitenlere yönelik ilgi gösteren ve büyük bir merak sahibi insanlar, hemen hemen her zaman çevresindeki yaşıtlarından daha zeki olmaktadır.

Bu nedenle çocuklarda yoğun bir ilgi ve merak uyandıracak davranışlar sık sık teşvik edilir.

6- EMPATİK EKSİKLİĞİ VE BENCİLLİK

2019'da Çin'de yapılan bir araştırmaya göre, zeka seviyesi yüksek bireyler, daha empatik ve duygusal olarak daha hassastır. Düşük IQ'lu kişiler ise başkalarının duygularını anlamakta ve onlara karşı duyarlı olmakta zorlanabilir. Düşük IQ'ya sahip bireyler, genellikle kendi deneyimlerini merkeze koyar ve başkalarının gözünden olaylara bakmakta zorlanır. 2023 yılında yapılan bir araştırmaya göre, eğitim seviyesi yüksek bireyler, dünyayı daha kapsamlı ve çok boyutlu bir şekilde algılayabiliyor.

7- ETKİLİ DİNLEYEMEME, SÖZ KESME

Yüksek iletişim becerilerine sahip olmak çoğu zaman doğuştan elde edinilen yüksek zeka ile ilintilidir. Bu kişiler, özellikle bir grup ya da kişisel iletişim sırasında çevresindekileri kolaylıkla etkileyebilir ve dikkatleri üzerine çekebilir.

Roskilde Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre; göre zayıf dinleme becerisi, insanların bilişsel kapasitesinin düşük olduğuna yönelik önemli bir işarettir. İkili iletişim esnasında söylenenleri algılamakta ve yorumlamakta güçlük yaşıyorsanız, karşınızdaki insanın düzenli olarak sözünü kesiyor ve etkili iletişim kurulmasına engel oluyorsanız, bu durum zeka seviyeniz hakkında önemli bir gösterge olabilir.