UNESCO listesindeki Anadolu'nun ilk Türk camisi Menuçehr Camii restore edilecek

Minaresinde Kufi yazı türüyle ‘Bismillah’ yazan, Anadolu’daki ilk Türk camisi olan Ebu’l Manuçehr Camii, 1064 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan’ın Ani kentini fethetmesinden sonra 'Ani Beyi' olarak atadığı Menuçehr tarafından 1072'de dikdörtgen planlı ve 2 katlı olarak yaptırıldı.

Tavanında Selçuklu dönemi yıldız motifleri bulunan ve sekizgen köşeli minareye 99 basamaklı merdivenle çıkılıyor. Ebu’l Menuçerh Camii, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı, Serhat Kalkınma Ajansı (SERKA), Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü iş birliğiyle restore edilecek. Ebu’l Menuçerh Camii önünde; Kars Valisi Türker Öksüz, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Gökhan Yazgı ve Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Barış Yeniçeri, restorasyon protokol sözleşmesini imzaladı. Ani Ören Yeri imza törenine AK Parti Kars Milletvekilleri Ahmet Arslan ve Yunus Kılıç da katıldı. 

"ECDAT YADİGARI"

Restorasyon çalışmalarının yapılacağı camide incelemelerde bulunulduktan sonra açıklamalar yapıldı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Gökhan Yazgı, “1072 yılında tamamlanan ecdadın yadigarı camiyi tekrar eski günlerine döndürmek ve ibadete açılması noktasında bir çalışma başlatılması karar verildi. Camimiz ile ilgili elimizde bulunan proje çalışmalarını geliştirerek ihalesi yapıldı ve en kısa sürede hizmete açma arzusu içindeyiz" dedi.

"DEĞERLERİMİZİN VAR OLMASI İÇİN GAYRET GÖSTERDİK"

Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Barış Yeniçeri ise “Bize Anadolu'yu yurt yapanlara bir vefa göstergesi anlamında inşallah Anadolu’daki 26 kalkınma ajansımızın da simgesel bir araya gelişleriyle burayı yeniden kullanıma açalım. Değerlerimizin var olması için elimizden geleni yapmaya gayret gösterdik. Burada alan çok geniş, 23 tane hazine değerinde başka anıt eserler de var. Biz buraya şöyle bakıyoruz; boyundaki kolye gibi 23 eser mücevher belki. Bu da onlardan bir tanesi. Burayı en kısa sürede kullanılabilir hale getirebilirsek ezan okunabilir, namaz eda edilebilir ya da aslında cazibe merkezi zaten ama burayı biz daha da cazip hale getirmeyi hedefliyoruz. Buranın restorasyonu belki diğer mücevherin diğer unsurlarını da daha hızlıca aktive etmemize vesile olacaktır" diye konuştu.

"SULTAN ALPARSLAN 'FETHEDİLEMEZ ŞEHİR' EFSANESİNİ YIKTI"

'Anadolu’nun Kafkaslara açılan kapısı' Kars'ın, kültür, doğa ve kış turizmi ile son yıllarda büyük ivme kazandığını dile getiren Vali Türker Öksüz ise şunları kaydetti:

"Çeşitli medeniyetlere ait tarihi eserlerin yer aldığı Ani Ören Yeri ile Baltık Mimari tarzı yapılarıyla kalesi, camileri, tabyaları ve farklı dinlerin kültürel etkileşimiyle bölgede tarihi bir kimlik kazanmış, Doğu Ekspresi ve Turizm Ekspresi Treni ile ülke çapında yerli ve yabancı ziyaretçiler için cazip ve önemli bir turizm destinasyonu haline gelmiştir. Anadolu’da güneşin ilk doğduğu topraklar olan Kars’ın, aynı zamanda Anadolu’da kullanılan ilk Türkçe isimli şehir. Sultan Alparslan, Malazgirt’ten önce 16 Ağustos 1064 tarihinde Anadolu’ya Kars’tan girmiş ve Ani şehrini fethetmiştir. Sultan Alparslan, tahta geçtiği ilk yıl Ani’yi fethederek büyük bir başarıya imza atmış ve 'fethedilemez şehir' efsanesini yıkmıştır. Bu fetih, Türklere Anadolu'nun kapılarını açan ve İstanbul'un fethine giden yolda atılan önemli bir adımdır. İlimizin en önemli turizm varlığı olan ve 2016 yılında 'UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınan, 2019 yılı içinde 129 bin 38 kişinin ziyaret ettiği Ani Ören Yeri, hem 5000 yıllık geçmişe sahip olması hem de tarihi İpek Yolu üzerinde yer almasından dolayı ülkemizin ve dünyanın en önemli antik şehirlerinden biridir. Etrafı yaklaşık 4,5 kilometrelik surlarla çevrili olan ve kilise, kervansaray, katedral, cami, köprü gibi 23 tarihi eser ile kültürel bir mozaik olan Ani arkeolojik alanında kazı çalışmaları devam etmektedir."

"İLK TÜRK CAMİSİ İHYA EDİLMİŞ OLACAK"

Ani Antik kentinin öneminin dünyaca bilindiğini de vurgulayan Vali Öksüz, “Yerli halk, 1960 yılına kadar kentin hemen yanı başındaki Bostanlar Deresi Vadisi’ndeki mağaralarda yaşamış ve bu tarihten sonra Ani köyünün oluşumuna kadar da Ebu’l Manuçehr Camii kullanılmıştır. Bugün burada Anadolu’nun ilk Türk camisi unvanına sahip Ebu’l Manucehr Camii, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız, SERKA ve Kültür Varlıları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'müz iş birliğiyle ortak yürütülecek restorasyon çalışmaları neticesinde gelecek nesillere aktarılmış ve bu vesileyle de bu kadim topraklarda, ilk Türk camisi ihya edilmiş olacaktır. Söz konusu cami restorasyon onarımı ile özüne getirilip ibadete açılarak, hem inanç turizmine kazandırılacak hem de ulusal ve uluslararası çapta tanınırlığı artırılmış olacaktır. Anadolu’nun ilk Türk camisi unvanına sahip Ebu’l Manucehr Camii’nin restore edilerek hizmete sunulmasını sağlayacak protokolün hayırlara vesile olmasını diliyorum" diye konuştu. 

Menuçehr Camii, 2 yıl sürmesi beklenen restorasyonun ardından ibadete açılacak.

ANİ ÖREN YERİ’NİN ZENGİNLİĞİ

Kars merkeze 42 kilometre uzaklıkta, Türkiye- Ermenistan sınırında bulunan, bin yıllar boyunca farklı kültür ve medeniyetlere beşiklik etmiş, tarihin en büyük hazinelerinden olan Ani Ören Yeri, Temmuz 2016’da Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi'nde 16. sırada yer aldı. Kars merkez Ocaklı köyü sınırlarında yer alan Ani Ören Yeri, Türkiye- Ermenistan sınırını ayıran Arpaçay Nehri'nin batı yakasında, Türkiye sınırlarında volkanik tüf tabakası üzerine kurulmuş bir Orta Çağ şehri. Ören yeri Anadolu'ya İpek Yolu üzerinden girişte ilk konaklama merkezi olduğu için aynı zamanda ticaret merkezi. Ani'nin en eski tarihinin M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzandığı düşünülüyor.

MENUÇEHR CAMİ

Ani Ören Yeri'nde iç kaleye çıkan yolun güneyinde bulunan plato üzerine inşa edilen Menuçehr (Menuçihr) Camisi, planı bilinen ve bugüna kadar sağlam ulaşan en eski Selçuklu dönemi eserlerinden biri. Cami, Ani şehrinin Selçuklular tarafından fethedilmesinden sonra 11. yüzyılda Ebu'l Menuçehr Bey tarafından yaptırıldı.