Nysa, kültür turizminin yeni rotası oluyor

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın koordinasyonunda Aydın, Denizli ve Muğla illerinin kalkınmasına yönelik faaliyetler yürüten Güney Ege Kalkınma Ajansı, alternatif turizmin gelişmesi ve bölgede yaygınlaştırılması amacıyla birçok projeye destek veriyor. Ajans, bir alternatif turizm çeşidi olan kültür turizminin bölgede ön plana çıkmasını hedefliyor. Bu amaçla özellikle son yıllarda bölgedeki antik kent ve ören yerlerinin kazı ve restorasyon çalışmalarına destek veriliyor. GEKA, 2018 yılında yürüttüğü Kültür Turizminin Geliştirilmesi Mali Destek Programı kapsamında Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin Nysa Antik Kenti Kültür Turizminin Yeni Rotası Oluyor projesine destek verdi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serdar Hakan Öztaner başkanlığında yürütülen çalışmalarda, tiyatro sahne binasının restorasyonu devam ediyor.

Dionysos’un şehri olarak anılan ve Karia bölgesinin önemli kentlerinden olan Nysa'nın Roma döneminde eğitim ve kültür alanında ön plana çıktığı biliniyor. Antik dönemin ünlü gezgini ve coğrafyacısı Strabon’un da eğitim aldığı kent olan Nysa Antik Kenti, stadyumu, köprüleri, tüneli, tiyatrosu, kütüphanesi, gymnasiumu, agorası, meclis binası, sütunlu caddesi ve diğer caddeleri ile Roma mimari mühendisliğinin örnek kentleri arasında yer alıyor.

Doç. Dr. Serdar Hakan Öztaner, Nysa Antik Kenti'ndeki M.S 2. yüzyıla ait 10 bin kişilik antik tiyatronun sahne binası için GEKA’dan proje desteği alarak restorasyon çalışmalarını yürüttüklerini söyledi. Öztaner, ayrıca projenin Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Musa Kadıoğlu’nun doktora tezine dayanarak yürütüldüğünün de altını çizdi. Öztaner, sözlerine şu şekilde devam etti:

“M.S 2. yüzyılın ikinci yarısında büyük İzmir depremi sonrası yıkılmış olan ve Antoninler döneminde yeniden inşa edilmiş olan sahne binasının restorasyon çalışmaları podyum üzerinde yükselerek ortaya çıkacak. Nysa Tiyatrosu, Anadolu’nun podyumları filizli 4 tiyatrosundan birisi. Çalışmalar neticesinde bu antik tiyatro, Anadolu’da Hierapolis Antik Kenti'nden sonra sahne binası restore edilmiş ilk tiyatrolardan birisi olacak. Bu durum bölge için çok önemli. Çalışmalar, Nysa’nın kültür turizminin yeni rotası olmasının önünü açarak pek çok ziyaretçiyi burada karşılamasına ve ağırlamasına olanak sağlayacak.”

GEKA’nın 2018 yılı Kültür Turizminin Geliştirilmesi Mali Destek Programı’nın kültürel mirasa sahip çıkmak adına önemli olduğunu belirten Hakan Öztaner, “Biz bu anlamda büyük bir şans elde ettik. 2018 yılında Aydın valimizin başkanlığında bütün kazılar projelerini getirdi. Nysa tiyatrosunun sahne binası ile ilgili 2006 yılından beri onaylı bir restorasyon projemiz vardı. Biz bunu gerçekleştirecek finansman desteğini bulamamıştık. Ta ki 2018 yılına kadar. GEKA ve Aydın Büyükşehir Belediyesi’nin birlikte yürüttükleri proje finansmanı ve bizim bilimsel altyapısını hazırladığımız proje ile bunu şu anda gerçekleştiriyoruz. Projenin bilimsel altyapısı Prof. Dr. Musa Kadıoğlu’nun Nysa Antik Kenti tiyatrosunun sahne binası ile ilgili doktora tezidir. Onu temel alan restorasyon projesi revize edildi. Bu kapsamda tiyatrodaki sahne binası için restorasyon projesi başladı” diye konuştu.
Yapılan çalışmalar hakkında detaylı bilgi veren Doç. Dr. Serdar Hakan Öztaner, sözlerini şöyle tamamladı:

“Yaşlı, belki felçli yürüyemez haldeki bir insanın ayağa kaldırılması nasıl fizik tedaviyle bir anda gerçekleşemiyorsa ve küçük küçük bebek adımlarıyla oluyorsa, Nysa tiyatrosu da aynen bu şekilde. Şu anda yıkılmış olan 1800 yıllık bir sahne binasını ortaya çıkartmak için çalışıyoruz. Sütunlarını, birleştirilmesini, parçaların, yıkılan bölümlerinin tekrar onarılması vb. parçaların yerlerine bulmaca gibi bulunması yerleştirilmesi gerçekten zahmetli oluyor ve bu oldukça zaman alan bir iş. Tabii bu durum arkeolojinin doğası gereği ama bir yandan da zaman ilerliyor. Zaman tıpkı bir kum saati gibi çalışıyor. Elimizden gelen çabayı gösteriyoruz. Bunun için de daha önce belirttiğim gibi GEKA’nın finansman desteği çok önemli. Bu vesileyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına, GEKA’ya, Aydın Büyükşehir Belediyesi’ne, Aydın Valisi’ne ve tüm paydaşlara çok teşekkür ediyoruz. Ayrıca bu çalışmanın bilimsel olarak yükünü çeken, canla başla çalışan emekçilere, mimarlarımıza ve arkeologlarımıza çok teşekkür ediyoruz."