Gorbaçov: Çernobil dizisini mutlaka izleyeceğim

Ukrayna’da 33 yıl önce meydana gelen Çernobil faciasını konu edinen HBO ve Sky orak yapımı “Çernobil” (Chernobyl) isimli beş bölümlük mini dizi, yayımlandığı ilk günden itibaren en çok izlenen yapımlar arasında yer almayı başardı.

Diziyi takip edenler o dönemin Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde (SSCB) yaşanan politik ve tarihi olaylara ilgi göstermeye başlarken nükleer patlama döneminin SSCB liderinden Mihail Gorbaçov’dan da dizi hakkında bir yorum geldi.

88 yaşındaki Rus siyasetçi,  bir Rus radyosuna yaptığı açıklamada  "Diziyi henüz izlemedim. Ancak mutlaka izlemeye çalışacağım” dedi.

“Çernobil"de Gorbaçov'u İsveçli aktör David Dencik canlandırıyor.

Gorbaçov,1985–1990 yılları arasında Komünist Partisi Genel Sekreterliği, 1990-1991 yılları arasında ise Sovyetler Birliği Devlet Başkanı olarak görev yaptı.

ÇERNOBİL'DE NE OLDU?

Ukrayna'nın kuzeyinde Kiev yakınlarında Çernobil Nükleer Santrali 26 Nisan 1986'da patladı. Bakıma alınan santralin dördüncü reaktöründe meydana gelen patlamada, Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarını tam 200 kat aşan bir etkiyi yarattı. İlk anda patlamanın etkisiyle santralde görevli 31 kişi öldü ancak daha sonra Türkiye'nin de dahil olduğu yakın coğrafya on yıllar boyu sürecek ölümcül bir felaketin pençesine düştü.

3 DAKİKA MARUZ KALAN GÖREVLİLER ÖLDÜ

Santraldeki patlamaya müdahale eden ekiplerin önemli bir kısmı, birkaç dakika içinde maruz kaldıkları radyasyon nedeniyle hayatını kaybetti. Santralin temizlenmesi çalışmalarına katılanların da önemli bir kısmı öldü. Çalışmalara katılması için gönderilen ordu birliklerindeki askerler, reaktör enkazında 3 dakikalık sürelerle çalıştılar ve temizlik 15 gün sonra tamamlandı. Ancak askerler maruz kaldıkları radyasyon nedeniyle sonraki aylarda hayatını kaybetti.

GERÇEK 2 GÜN SONRA AÇIKLANDI

O dönemde Sovyetler Birliği'nin parçası olan Ukrayna'daki bu felaket ilk günlerinde gizlenmeye çalışıldı. Ancak bu boyutta bir nükleer felaketi gizlemek mümkün değildi. Kazada oluşan nükleer bulutlar 2 gün sonra İskandinavya'ya ulaşmıştı. Avrupa'daki radyasyon düzeyinin ciddi boyutta artmasıyla gözlerin çevrildiği SSCB, felaketi dünyaya duyurdu ve yardım istedi. Çernobil faciası, dünyanın gündemine oturdu.

30 KİLOMETREKARE BOŞALTILDI

Radyasyondan en çok etkilenen santralin çevresindeki 30 kilometre çapındaki alan boşaltılarak bu bölgede yaşayan 135 bin kişi tahliye edildi. Reaktör binası 410 bin metreküp çimento ve 7 bin ton çelikle gömüldü. Besin maddeleri başka bölgelerden getirildi ve radyasyon bulaşan gıdaların tüketimi yasaklandı. Tanı merkezleri kuruldu. 5 milyon 300 bin kişiye, radyoaktif iyodun tiroid bezi tarafından alımını engellemek için potasyum iyodür tabletleri dağıtıldı. Ukrayna'da 18 bin kilometrekarelik tarım toprakları radyoaktif kirlenmeye maruz kaldı. Ülkedeki ormanların yüzde 40'ı kirlendi.

KANSER ORANI ARTTI

Kazadan 25 yıl sonra 2011'de yapılan bir araştırmada bile incelenen sütlerin yüzde 93'ünde kabul edilebilir düzeyin çok üzerinde uzun ömürlü izotop sezyum-137 belirlendi. Ukrayna, Rusya ve Belarus'ta 2004'e kadar 18 yaş altı 4 bin çocukta tiroit kanseri vakası görüldü. Resmi raporlara göre 9 bin, bağımsız bilim insanlarına göre ise 30 bin ile 60 bin arasında insan Çernobil'in neden olduğu ölümcül kanser türlerine yakalandı.

BİNLERCE HAYVAN İTLAF EDİLDİ

Patlama bölgesinin çevresinde yaşayan çoğu evcil yüzbinlerce hayvan radyasyon barındırma ihtimaline ilişkin itlaf edildi, üstü betonla kapatılarak gömüldü.

Anvak günümüzde hala o bölgede 100'e yakın hayvan yaşıyor, çeşitli STK'lar ve bilim insanları bu hayvanlarla ilgili araştırmalarda bulunuyor.

ÇERNOBİL'İN KÖPEKLERİ (TIKLA OKU)

48 BİN YILDA TEMİZLENECEK

Bilim insanları, yaklaşık 190 ton uranyum ve 1 ton plütonyumun hâlâ santralin altında bulunduğuna işaret ediyor ve bölgenin radyasyondan tamamen temizlenmesi için öngördükleri süreye ise, insanlığın ömrünün yetip yetmeyeceği bir soru işareti. Çernobil'in yakınındaki Pripyat şehrinde günümüzde ölçülen radyasyon düzeyi bile normalin 20-40 kat üzerinde. Ve tüm radyoaktif kalıntıların temizlenmesi için 48 bin yıla ihtiyaç var.