Astronominin kurucusu Aratos'un anıt mezarı için Soli Pompeiopolis'de kazı çalışmaları başladı

Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Müzecilik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Remzi Yağcı başkanlığında 13 kişilik ekiple Mersin'in Mezitli ilçesinde kazı çalışmaları başladı. Ağustos ayının sonunda tamamlanacak olan kazıda, astroloji biliminin kurucusu, matematikçi, bilim adamı Aratos'un anıt mezarı gün yüzüne çıkarılmaya çalışılacak.

Mezitli Belediyesi'nin girişimleriyle yıl boyu kazı programına alınan filozof ve astronomi biliminin kurucusu Aratos’un, toprak altındaki anıt mezarının ortaya çıkarılması için çalışmalar sürerken, Soli Pompeiopolis Antik Kenti kazı alanı içinde yer alan mezarın bulunması için ekipler, yaklaşık 20 gündür hummalı bir çalışma yürütüyor.

Prof. Dr. Remzi Yağcı, Mersin’in dip tarihini veren Soli Pompeiopolis Antik Kenti’nde 21 yıldır kazı çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, "Soli Pompeipolis Mersin kültür mirasında çok önemli bir yere sahiptir. Mersin'in dip tarihini veren Soli Höyüğü, hem bir heykel galerisi gibi olması hem de limana bağlanan sütunlu caddesi ile önemli bir liman kentidir.  M.Ö. 7'nci yüzyılda özellikle Grek kolonizasyonuna uğramış ardından yeni bir kent olarak karşımıza çıkmaktadır. Kazılar M.Ö. 2000 yılının ilk yarısına kadar olan dönemi kapsamaktadır. Şu an kazılar 15'inci yüzyıl ile sınırlandırılmıştır. Mersin, Roma ve Helenistik dönemde aktif bir liman kent ve aynı zamanda büyük bir nüfusu barından yerleşim olmasının yanı sıra kesintisiz günümüze kadar ulaşmış bir uygarlık merkezi, aynı zamanda Doğu Akdeniz'in en büyük liman kentidir. General Pompei tarafından M.Ö. 65- 66 yıllarında yeni bir ad ile anılır olmuş. Soli Pompeipolis'ten çıkan önemli eser heykellerdi. Bunların arasında imparator, filozof, tanrılar ve önemli devlet adamları var" dedi.

Bu yıl başlayan kazıda Aratos'un mezarını aradıklarını ifade eden Tağcı, "Burası Mezitli Belediyesi tarafından kamulaştırılarak Kültür Bakanlığına devredildi. Aratos, Helenistik dönemin en önemli şairlerindir, astronomlarındandır. Kralların himaye ettiği bir şahsiyettir. Solililer de kendi şehirlerinden çıkan bu değerli şahsiyete bir anıt mezar yaptırıyor. 19'uncu yüzyıl seyyahlar ve coğrafyacılar tarafından bu bölge ziyaret edildiğinde mezarın yeri işaretlenmiş. Kazının amacı, Aratos'un mezarının mimari açıdan gün yüzüne çıkartılması, daha sonra çevre düzeni ile restorasyonunun yaptırılmasıdır. Böylelikle Mersin çok önemli bir ziyaret merkezi kazanacak. Eğer sütunlu yol ve Soli Höyüğü ile bağlantısı kurulursa yerli ve yabancı turistlerin en önemli ziyaret merkezi olacak. Bu da Mersin ekonomisine önemli bir katkıda bulanacak" diye konuştu.

“ARATOS'UN ADI AYDA VARKEN NEDEN MEZİTLİ'DEKİ ANIT MEZARI ÇIKARILMASIN"

Mezitli’nin tarihi ve kültürel değerlerinin ortaya çıkarılmasının önemine dikkat çeken Mezitli Belediye Başkanı Tarhan da “Bunun için çaba gösteriliyor. Ama tabii ki yeterli değil. Sadece belediyelerle, bakanlıkla olmuyor. Bazı önemli kazı çalışmalarının sponsorlar aracılığıyla yürütüldüğü bilinmekte. Yaklaşık 2 bin yıl önce yaşamış birisi. Astronomi biliminin kurucusu, matematikçi, filozof gibi birçok özelliği olan, hatta aya ilk adım atıldığı zamanki kratere adı verilen Aratos’un ayda adı varken, Mezitli'de bulunan anıt mezarının ortaya çıkarılması gerekiyordu” dedi.

Kazı çalışmalarıyla ilgili yaşanan süreci de anlatan Başkan Tarhan, “Burası özel bir mülkiyete aitti. Arsa sahibi Ahmet Şifan adında vatandaşımız, kendi rızası ile 1 dönüm kadar alanı belediyemize hibe etti. Ayrı tapusu çıktı. Bizim çabalarımızla Kültür Bakanlığına, meclis kararıyla tahsisini yaptık. Bu süreçte Kültür Bakanımız Mehmet Nuri Ersoy’la doğrudan görüşme yaptım. Tabii ki, Mersin Milletvekilimiz Lütfi Elvan da aracılık yaptı ve yıl boyu çalışma programına alınması sağlandı. Belli bir oranda da kaynak sağlandı” ifadelerini kullandı.

"ELBİRLİĞİYLE KENTİMİZE BÜYÜK BİR KÜLTÜREL DEĞER KAZANDIRMIŞ OLURUZ"

Bu uzun süreç sonunda kazı çalışmalarına başlanılabildiğini ifade eden Tarhan, “Ancak kazı çalışmalarına başlanmış olması yetmiyor. Bunun bir de finansman yönü var. Yeterli ödenek olacak ki daha çok işçi çalışacak, daha çabuk sonuca ulaşacağız. Amacımız, Aratos’un mezarının bir an önce ortaya çıkması. Çünkü bunun ortaya çıkması ile tüm dünya kamuoyu ilgilenecek. Mersin'in, Mezitli’nin tanıtımına da çok büyük katkı sağlayacağına inanıyorum. Aynı şekilde Soli Pompeiopolis Antik Limanının ortaya çıkması, bizim dünya ölçeğinde de tanımamıza fırsat vermiş olacak. Bu nedenle özel sektörün sponsor olarak destek vermesini istiyoruz. Bazı başvurularımız da oldu ancak sonuçsuz kaldı. Ama arayışımız devam edecek. Yine Kültür Bakanlığımızdan, Büyükşehir Belediyemizden, özel kurum ve kuruluşlardan destek talep edeceğiz. Tek bir kuruluşa bırakırsak işler yürümüyor. Amatör ruhla ve küçük finansman kaynakları ile bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Burayı herkesin görmesini istiyorum. Umarım yakın gelecekte tam olarak ortaya çıkar ve vatandaşımızın uğrak yeri olur. Sadece Türkiye’dekilerin değil, yurt dışından da insanların uğrak yeri olur diye düşünüyorum” şeklinde konuştu.