Akçakale Kalesi'nde kazı çalışmaları tekrar başlıyor

Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Akçakale Mahallesi'nde 900 yılın üzerinde tarihi geçmişe sahip olan Akçakale Kalesi’ndeki kazı çalışmalarının ikinci bölümü başlayacak. 1100-1200 yılları arasında Bizanslılar tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlanılan kalede 2017 yılında Akçaabat Belediyesi tarafından yapılan kazı çalışmalarında kalenin 1468 yılında Osmanlı yönetimine geçtiği ve 1900’lü yılların başlarına kadar kullanıldığı tespit edildi.

8 kişilik bir ekip tarafından yürütülen kazı çalışmalarında Bizans dönemine ait 8 mezar ve bu mezarlara ait iskeletler, Bizans ve Osmanlı dönemine ait sikkeler ve seramik parçaları ile 19. yüzyıla ait bir top bulunurken, kalenin son günlerindeki çalışmalarında bir de kilise bulundu. Akçakale Kalesi'nde gerçekleşen kazı çalışmalarının en önemli buluntusu tek nefli kilise olurken, kazı çalışmalarının ikinci bölümünde kalenin aslının nasıl olduğu tespit edilecek.

2017 yılına kadar tarım arazisi ve çocukların oyun sahası olarak kullanılan Akçakale Kalesi’ndeki kazı çalışmalarında bugüne kadar kalenin yanlış bilinen giriş kapısı ortaya çıkarıldı. Çalışmalarda 19. yüzyılda revize edilmiş olan denize açılan 6 adet mazgal özgün dokunuşla birlikte açığa çıkarılırken, kaledeki kulelerin meydana çıktığı çalışmalarda bir adet sağlam vaziyette pitoz çıkarıldı.

Kazı çalışmalarının son bölümünde ise narteks ve naos bölümünden oluşan tek nefli kilise açığa çıktı. Kilisenin zemininin kripto olarak kullanıldığı tespit edilirken, kalede çok sayıda mezar tespit edildi. Zamanında tarım toprağı alanı olarak kullanılan Akçakale Kalesi’ne iş makineleri girdiği için çok sayıda mezarın tahrip olduğu ve dağıldığı tespit edilirken, dağılmamış şekliyle 8 adet mezar çıkarıldı. Mezarların tamamı Bizans usulü gömü yöntemleriyle defnedilirken, bir kısmının çatı kiremitleriyle koruma altına alındığı, bir kısmının ise doğrudan toprağa gömüldüğü ortaya çıkarıldı.

Akçaabat Belediye Başkanı Osman Nuri Ekim, Akçakale Kalesi’nde yapılacak çalışma için röleve alınacağını belirterek, “Akçakale Kalesi’nde özellikle restorasyon çalışmalarımız Kültür ve Turizm Bakanlığı ile ortaklaşa yürütülüyor. O bölgedeki daha geçmiş dönemde kazı süreçleri belli bir aşamaya gelmişti. O kazı süreçlerinin ikinci etabı var. O etabı tamamlayabilmek için çalışma yapılıyor. Hazırlık sürecinin artık tekrar rölevesi alınacak. Bununla birlikte restorasyon projesi tamamlandıktan sonra uygulamaya geçeceğiz. Takip ettiğimiz bir iş ama biraz zamana ihtiyacımız var. Akçaabat kültür, turizm ve sanat şehri. Turizmi geliştirmek için elimizden geleni yapıyoruz. Akçakale Kalesi’ni turizme kazandırdığımız zaman burada kültür turizmiyle ilgili belli bölgelerde destinasyonlar oluşmuş olacak. Böylelikle Trabzon’un turizmine katkı sağlamış olacağız” ifadelerini kullandı.

Akçakale Kalesi

Trabzon’un Akçaabat ilçesine bağlı Akçakale Mahallesi'nde 900 yılın üzerinde tarihi geçmişe sahip olan Akçakale Kalesi, Trabzon’un fethi sonrası 1468 yılında Osmanlı yönetimine geçti. 

Kale, Cumhuriyet döneminde hazine malı olarak devlete devredildi. 2005 yılında 475 bin TL bedelle kamulaştırılan Akçakale Kalesi’nde 2007 yılında kurtarma kazıları yapıldı.

O dönemde yapılan kazı çalışmalarında 4 iskelet, kemik parçaları, toprak kaplar, bronz çiviler ve Bizans seramiği parçaları bulundu.

Moloz ve kesme taştan yapılmış olan kalenin büyük bölümü yıkılmasına rağmen ana gövdesi günümüze kadar ulaşırken, son yıllarda kale tarım arazisi ve çocukların oyun sahası olarak kullanılıyordu.