DSÖ'den geniş kapsamlı araştırma: Steroid ilaçları Covid-19'dan ölüm riskini azaltıyor

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından koordine edilen bir çalışmada, üç steroidin ( hidrokortizon, metilprednizolon ve deksametazon) kritik hastalığı olan corona virüs hastalarında ölüm riskini yüzde 20 azalttığını açıklandı.

12 ÜLKEDEKİ BİN 703 KRİTİK HASTA İNCELENDİ

Amerikan Tıp Birliği Dergisi'nde (JAMA)  yayımlanan DSÖ ile Bristol Üniversitesi Ulusal Sağlık Çalışmaları Enstitüsü'nün ortak araştırmasına dair makalede, 12 ülkedeki Covid-19 hastalarında 3 farklı steroid kullanımına ilişkin 7 çalışma değerlendirildi. Yedi kontrol denemesinde, Şubat ayından Haziran ayına kadar bin 703 kritik derecede hasta corona virüs hastası 28 gün boyunca takibe alındı.

DEKSAMETAZONUN ARDINDAN HİDROKORTİZONUN DA YAYGIN KULLANIMI ÖNERİLDİ

Alerjik bozukluklar, cilt rahatsızlıkları, ülseratif kolit, artrit, lupus, multipl skleroz veya akciğer problemlerini tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bir ilaç olan hidrokortizonun, Covid-19 hastalarında ölüm riskini yüzde 31'e kadar azalttığını açıklandı.

Bilim insanlarının yaptığı duyuru hidrokortizonu, deksametozunun ardından Covid-19 için yaygın olarak önerilen ikinci steroid yapıyor. 

Deksametazonun etkinliği daha önce Oxford üniversitesi tarafından kanıtlanmış ve DSÖ,  Covid-19’dan ölümleri yüzde 60  azaltabileceğini açıklamıştı.

TUTARLI SONUÇLAR

Bristol Üniversitesi'nde Tıbbi İstatistik ve Epidemiyoloji Profesörü Jonathan Sterne konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Steroidler ucuz ve kolayca bulunabilen bir ilaçlardandır ve analizimiz Covid-19'dan en ciddi şekilde etkilenen insanlar arasında ölümleri azaltmada etkili olduklarını doğruladı. Sonuçlar, denemeler boyunca tutarlıydı ve yaş veya cinsiyetten bağımsız olarak fayda sağladı” ifadelerini kullandı. Bununls birlikte Sterne, bulguların " her yüz kritik hasta için sekiz daha az ölüm"e işaret ettiğini belirtti.

HER BİN HASTADA 87 DAHA AZ ÖLÜM

DSÖ'nün klinik bakım uzmanı Janet Diaz ise kritik Covid-19 hastalarında steroid kullamının önemine dikkat çekerek, "Kortikosteroidler verildiğinde 1000 hasta başına 87 daha az ölüm olduğuna dair kanıtlar bulunuyor. Bu, hayat kurtarmaktır" ifaderini kullandı.

STEROİDLER SİTOKİN FIRTINALARINI ÖNLÜYOR

Bilim insanları deksametazon, hidrokortizon ve metilprednizolonun  vücudun bağışıklığının aşırı tepkisi sonucunda meydana gelen sitokin fırtınaları önlediğini belirtiyor. Covid-19 hastalarının büyük bir kısmı corona virüsün neden olduğu aşırı bağışıklık tepkisi sonucunda vücusun kendi hücrelerine saldırması nedeniyle hayatını kaybediyor.

SİTOKİN FIRTINASI NEDİR?

'Sitokin fırtınası' ile tetiklenen yıkıcı akciğer iltihabı, corona virüs hastalarının ölümündeki en önemli etken olarak kabul ediliyor.

Bağışıklık sisteminin yaralanma veya enfeksiyona tepkisinde yer alan bir grup hücreye sitokin adı veriliyor. Stokinler problemin ortaya çıktığı yere gitmek için yarışıyor ve vücudu yabancı bir istilacıya karşı savunmak için daha fazla bağışıklık hücresi göndermesi için sinyal gönderiyor.

Vücudun kendini iyileştirmesinde önemli bir rol oynayan sitokinler bir süre sonra yıkıcı hasara yol açabiliyor. Bağışıklık hücrelerinin akışı kalıcı olduğunda, bağışıklık sisteminin korumaya çalıştığı dokulardaki hücreleri öldürmeye başlayan iltihaplanma meydana geliyor.

Sitokin hücrelerinin aşırı miktarda sinyal vermesi nedeniyle çok uzun süre iltihaplanma kontrol dışı kalabiliyor. Bu iltihap, ise corona virüs hastalarının akciğerlerini dolarak solunum yetmezliğine neden oluyor.  Eğer iltihaplanma kontrol edilemezse hastaların birçoğu hayatını kaybediyor.