Corona virüse karşı dünyada güvenli bir şekilde sürü bağışıklığı sağlanabilir mi?

İKİNCİ DALGADA UYGULANAN KARANTİNALARIN YÜKSEK BEDELLERİ ENDİŞE YARATIYOR

Halen birinci dalgada yaşanan ekonomik ve toplumsal kayıplar nedeniyle toparlanmaya çalışan Avrupa’da yeni karantinaların getireceği yüksek bedellerden endişe duyuluyor.

KISMEN SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞI STRATEJİSİ TEKLİFİ

Harvard, Oxford ve Stanford üniversitelerinden üç halk sağlığı uzmanı, 4 Ekim’de  hükümetlerin sıkı karantina uygulamaları yerine, kısmen sürü bağışıklığı stratejisini izlemesi gerektiğini açıklayan Büyük Barrington bildirisini yayımlamıştı.

VİRÜS GENÇLER ARASINDA HiÇBİR ÖNLEM ALINMADAN SERBEST BIRAKILMALI, YAŞLILAR KORUNMALI

Adını imzalandığı Massachusetts kasabasından alan Büyük Barrington Deklarasyonu, bulaşmanın daha genç ve sağlıklı insanlar arasında serbestçe yayılmasına izin verilirken, en savunmasızları enfeksiyondan korumak için önlem alınmasını öneriyor.

Bu yaklaşım, "sürü bağışıklığı" kavramına dayanıyor ve bilim insanları  bu sayede, enfeksiyonun bir sonucu olarak nüfusun yeterli bir kısmı bağışık hale geldiğinde hastalığın yayılmasını durduracağını düşünüyor.

DOĞAL BAĞIŞIKLIĞIN NE KADAR SÜRDÜĞÜ BİLİNMİYOR

Ancak, Büyük Barrington önerisi tartışmalı bir teklif. Çünkü corona virüse karşı oluşturulan doğal bağışıklığın insanları ne kadar süre boyunca koruyabileceği henüz bilinmiyor. 

Geçen hafta İngiltere’de yapılan bir çalışmada, corona virüse karşı geliştirilen antikorların üç ay sonra hızla düştüğü ortaya konuldu.Bununla birlikte, dünyada az sayıda yeniden enfeksiyon vakası görüldü.

Ancak, Büyük Barrington teklifinini arkasında olan uzmanlar, bu durumun virüsün farklı mutasyonlarından kaynaklandığını ve yeniden enfekte vakalara aynı virüsün neden olmadığını açıkladı.

COVİD-19'A KARŞI ÜRETİLEN ANTİKORLAR HIZLA AZALIYOR

ÖLÜM ORANI DÜŞEBİLİR

Yeniden enfekte vakaların çok nadir görüleceğini belirten araştırmacılar, ayrıca Covid-19’a yakalanların yaklaşık yüzde  80'inde hafif semptomlar olduğunu veya hiç olmadığını söyledi.

Yani gençler arasında virüsü serbest bırakmanın bu yüzde 80’lik grubu etkileyeceği ve ölüm oranlarının daha da düşebileceği belirtildi.

Sürü bağışıklığının oluşmasının virüsün ne kadar hızlı yayıldığına bağlı olduğunu belirten uzmanlar, sosyal mesafe olmaksızın Avrupa için virüs bulaştırma katsayısı değerinin 2 ile 4 arasında olduğunu söyledi.

Bu durum ise  insanların üçte ikisi ile dörtte üçü enfekte olduğunda sürü bağışıklığının devreye gireceği anlamına geliyor.

AVRUPA'DA SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞI EŞİĞİ YÜZDE 43'E KADAR DÜŞEBİLİR

Ancak bu formül, herkesin aynı oranda enfeksiyona maruz kaldığını var sayıyor ve insanların aynı miktarda virüse kalmadığı şu anda biliniyor.

Araştırmacılar bu nedende  Batı Avrupa'daki sürü bağışıklığı eşiğinin yüzde 43 kadar düşük olabileceğini belirtiyor. 

Diğer taraftan, bilim insanları bu eşiğin soğuk algınlığına neden olan corona virüslerin neden olduğu geçmiş enfeksiyonların sağladığı önceden var olan bağışıklık ile düşürülmüş olmasınının mümkün olduğunu söyledi.

Daha önce yapılan çalışmalarda bir popülasyonda sürü bağışıklığı sağlanabilmesi için nüfusun en az yüzde 70'inin enfekte olması gerektiği belirtilmişti. 

T-HÜCRELERİ UMUDU

Bu tür bir koruma, bağışıklık sisteminin savunma mekanizmasının başka bir parçası olan hafıza T-hücrelerinden geliyor.

Belirli bir patojene saldırmak için özel olarak yapılan antikorların aksine, T-hücreleri zararlı bir istilacı tanıma ve peşinden gitme konusunda daha az seçici davranıyor.

Dün, yayımlanan br çalışmada T-hücreleri bağışıklığın ilk enfeksiyondan sonra 6 ay boyunca devam ettiği ortaya konuldu.

Ancak bu tür T-hücrelerine sahip kişilerin Covid-19’a maruz kaldıklarında , hastalığa tekrar yakalanıp yakalanmayacakalrı henüz bilinmiyor.

T HÜCRELERİNİN KORUMASI ENFEKSİYONDAN 6 AY SONRA DA DEVAM EDİYOR

SÜRÜ BAĞIŞIKLIĞI STRATEJİSİNİN TEHLİKELERİ

Diğer taraftan, Büyük Barrington önerisine karşı çıkan bir grup insanı, sürü bağışıklığı stratejisinin neden olabileceği tehlikelere karşı Lancet adlı bilim dergisinde John Snow mutabakatı adlı bir makale yayımladı. 

Çalışmanın yazarları, Büyük Barrington planı kapsamındaki ölümlerin ve yaşanan kayıplarının çok büyük olacağını savundu.

Araştırmacılar bu kapsamda, hükümetlerin insanları korumak için elinden gelen her türlü fedakarlığı yapmasını istedi.

Araştırmacılar, gençlerin arasında virüsün bırakılması ve savunmasız durumdaki insanların korunmasını öneren teklife ilişkin iki temel çekinceyi ifade etti. 

UZUN COVİD GENÇLER ARASINDA YAYGIN

Bunlardan birincisi savunmasız durumda olan kiişilerin tespit edilmesinin tam anlamıyla mümkün olmaması.

Araştırmacılar, yaş, kronik rahatsızlıklıklar, kalp hastalığı, obezite ve astım gibi faktörin riski arttırdığı ancak daha önce hiçbir hastalığı olmayan genç insanların da virüs nedeniyle hayatını kaybettiğini söyledi.

İkincisi ise, virüsün serbest bırakılmasıının önerildiği gençler arasında uzun süreli corona virüs vakalarının artması.

Uzun Covid, virüs semptomlarının sekiz haftadan fazla sürmesine neden oluyor. Virüsün yan etkisi olarak ise çeşitli beyin ve s,nir sistemi hatalıkları, kalp ritmi bozuklaru gibi ciddi hastalıklar ortaya çıkabiliyor.

HEM YÜKSEK KAZANIMLI HEM YÜKSEK RİSKLİİ

Sonuç olarak, Büyük Barrington planının yüksek riskili aynı zamanda yüksek kazanımlı bir plan olduğu görülüyor. John Snow mutabakatı ise kısa vadede covid ölümlerini en aza indirecek bir plan.

Ancak kilitlenmeler ve diğer kısıtlamalar, nedeniyle uzun vadede kaybedilen hayatlar daha fazla sayıda olabilir. Eğer hükümetler, test ve temas sistemlerini etkili bir şekilde kullanabilirlerse, büyük karantina önlemlerine gerek kalmayacaktır.

Bununla birlikte, bir aşının bulunmasıyla sürü bağıklığı tartışmaları yakın zamanda ortadan kalkabilir.

Önümüzdeki haftalarda Moderna,Pfizer/ Biontech ve Oxford/AstraZeneca aşılarının son aşama insan testlerinin sonuçlarının açıklaması bekleniyor.

Eğer, bu aşılardan biri olumlu sonuç verirse sürü bağışıklığıyla ilgili tartışmalar da son bulacaktır.