Çocuğunuza özgüven kazandırma yolları

Özgüven, kişinin yeteneklerini ve duygularını tanıması, kendini sevmesi ve kendisine güvenmesi olarak tanımlanabilir.

Çocukta özgüven, doğumla birlikte gelişmeye başlar ve hayat boyu gelişen bir olgudur. Çocuğun ilk yıllarında ailenin çocuğa verdiği mesajlar aracılığı ile gelişmekte olan özgüven, çocuğun okula başlamasıyla birlikte öğretmen ve arkadaşlarından oluşan çevresiyle gelişmeye devam eder. Çocuğun özgüven gelişimi, ebeveynlerinin tutumuyla doğrudan bağlantılıdır.

Anne babanın çocuğa karşı tutumu, ebeveynlik stili, çocuktan beklentileri, çocuğun kendisiyle ilgili olumlu düşünceler geliştirmesinde yapıcı veya yıkıcı etkiler oluşturur.

ÇOCUKTA ÖZGÜVEN GELİŞİMİ NE ZAMAN BAŞLAR?

Çocukta özgüven gelişimi doğduğundan itibaren başlar ve yaşam boyu devam eder. Bebeğe yeterli ilgi, şefkat, bakım, sevgi verilmesi özgüven oluşumunun temelidir. Daha sonrasında çocuğa ilk yıllarında verilen mesajlar, anne ve babanın çocuğa karşı tutumu, ebeveynlik stilleri, ebeveynlerin çocuktan beklentileri çocuğun kendine dair olumlu düşünceler geliştirmesine, çocukta özgüven oluşmasına yardımcı olur. 

Çocuğun kendini güvende hissetmesi bu dönemde çoğunlukla ailesine bağlıdır. Çocuğun yaşamının ilk yıllarından itibaren ihtiyaçlarının yeterli ve düzgün bir şekilde giderilmesi özgüven oluşumunda büyük rol oynar.

ÇOCUKTA ÖZGÜVEN EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

● Kendi duygu ve düşüncelerini ifade edemiyorsa,

● Görev ve sorumluluklardan kaçıyorsa,

● Yanında güvende hissettiği kişilerden ayrılmakta zorluk yaşıyorsa,

● Yeni ortamlara girdiğinde kaygılanıyor yanında bir yetişkin istiyor ve kendini rahat hissetmiyorsa,

● Karar vermekte güçlük çekiyorsa,

● İlişkilerinde sınır koyamıyorsa,

● Sosyal ortamlarda bulunmaktan kaçınıyorsa,

● Sürekli utanç, suçluluk ve sevilmeme hissi duyuyorsa özgüven eksikliği var demektir.

ÇOCUĞA ÖZGÜVEN NASIL KAZANDIRILIR?

• Çocuğa özgüven kazandırmak için çocuğunuzu destekleyerek işe başlayabilirsiniz. Ne yaparsa yapsın, çocuk, ailesinin onu hep destekleyeceğini bilmeli. Ona olumlu geri bildirimler verin. Olumsuz geri bildirimler çocuğun cesaretini kıracaktır. ‘Bunu yaparsan seni sevmem’ gibi cümlelerden uzak durun. 
• Çocuğun duygu ve düşüncelerine önem verip nasıl olduğunu sorun. “Bugün seni mutlu eden ne vardı?” “Bugün canını sıkan bir şey oldu mu?” gibi sorular sorun. 
• Çocuğunuzun ondan ne istediğinizi bilmesini sağlayın. Bu ona alternatif davranışları öğrenmesi için bir şans verecektir. Örneğin; "Oyuncaklarını kardeşinin beşiğine atmamalısın. Bunun yerine "O uyandığında ona trenini gösterebilirsin" şeklinde bir açıklama yapmalısınız. 
• Size bir şeyler söylemek istediğinde, gerçekten ona zaman ayıramayacaksanız uygun olmadığınızı ve ne zaman uygun olacağınızı söyleyin.
• Ebeveynler genellikle çocuklarının yapmakta zorlandığı işleri üzerlerine alarak onlara yardımcı olduklarını düşünürler. Bu yardım, "Sen bunu yapamazsın. Sen yeterince iyi değilsin" mesajlarını verebilir, ki bu da çocuğun kendine olan saygısını azaltır. 
• Çocuğunuzu kendi ilgi alanı ve yetenekleri doğrultusunda faaliyetlere ve aktivitelere katılmasında destek olun.
• Çocuğunuzdan beklentilerinizi onun seviyesinin üstünde tutmayın. Ulaşabilecekleri hedefler koyun ve bu hedefleri başarmasında yardımcı olun.
• Evinizde herkesin birbirine güvenebileceği, rahatça mutluluklarını, üzüntülerini, başarısızlıklarını, hayal kırıklıklarını paylaşabilecekleri bir ortam oluşturun.