10 soruda 2023-YKS tercihleri: Üniversite kontenjanları belli oldu mu, tercihler sıralamaya göre mi yapılmalı?

Bu yıl 17-18 Haziran'da düzenlenen 2023-YKS'ye 3 milyon 527 bin 443 aday başvurdu. Temel Yeterlilik Testi'ne (TYT) 2 milyon 995 bin 638 aday, Alan Yeterlilik Testi'ne (AYT) 1 milyon 980 bin 534 aday, Yabancı Dil Testi'ne (YDT) 173 bin 3 aday girdi.

TYT'ye başvuran adayların yüzde 84,92'si, AYT'ye başvuran adayların yüzde 76,97'si ve YDT'ye başvuran adayların yüzde 51,18'i oturumlara katılmış oldu.

YKS sonuçlarının açıklanmasının ardından Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığınca, 2023-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu da ön bilgi amacıyla yayımlandı.

Bu nedenle, adayların tercihlerini yapmadan önce tercih süresinde ÖSYM’nin internet adresinden yeniden yayımlanacak kılavuzu dikkatle incelemeleri ve ÖSYM'den yapılan duyuruları takip etmeleri gerekiyor.

Kılavuza göre, 27 Temmuz-8 Ağustos 2023 arasında yapılacak tercihler için yerleştirme süreçlerine ilişkin merak edilen 10 soru...

1- Bu sene üniversitelerdeki kontenjanları belli mi?

2023-YKS yerleştirme süreci için bu yıl üniversitelerdeki toplam 1 milyon 111 bin kontenjan açıklanmıştı. Bu yıl ön lisans programları için 388 bin, lisans programları için 465 bin olmak üzere toplam 853 bin kontenjan belirlendi. Açıköğretim ve uzaktan öğretim kontenjanlarla birlikte toplam 1 milyon 61 bin kontenjan bulunuyor.

34 yaş üstü kadınlar, depremzede adaylar ile şehit ve gazi yakınları için ayrılan kontenjanlar da dahil edildiğinde toplam kontenjan 1 milyon 111 bine ulaştı.

Bu yıl ilk defa 1 Ocak 2023 itibarıyla 34 yaşını tamamlamış kadınlar için (1 Ocak 1989 tarihi ve öncesi doğumlu adaylar) devlet üniversitelerinde merkezi yerleştirme ile öğrenci alan ön lisans ve lisans programlarında "34 Yaş Üstü Kadınlar” kontenjanı ayrıldı.

Bu kapsamda, bu yıl ilk kez daha önce üniversiteye gitme imkanı elde edememiş kadınlara yönelik uygulama kapsamında, 8 bin 105’i lisans, 12 bin 937’si ön lisans olmak üzere toplam 21 bin 42 kontenjan ayrıldı.

YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda şehit eş ve çocukları, gazi eş ve çocukları ile gazi olan adaylar için vakıf yükseköğretim kurumlarında burslu kontenjanı ayrıldı. Bu kontenjanın da 3 bin 50 öğrenci olduğu açıklanmıştı.

Bu yerleştirme işlemlerinde, tercih sürecinde Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarından elektronik ortamda edinilen bilgiler esas alınacak.

2- Depremzede adaylara yönelik kontenjanlar nasıl belirlendi?

Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle, 6 Şubat 2023 tarihi itibarıyla Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa illeri ile Sivas'ın Gürün ilçesinde ikamet eden adaylar için 2023-YKS’de merkezi yerleştirme ile öğrenci alan programlarda kontenjan ayrıldı.

Bu kapsamda, depreme maruz kalan illerde bulunan devlet üniversitelerinde, YKS ile öğrenci alan programlarda, mevcut kontenjanın dışında ilave yüzde 25 kontenjan belirlendi.

Ayrıca vakıf üniversitelerinde de her bir programda 1'er burslu kontenjan ayrılması kararlaştırıldı. Böylece 21 bin 215'i devlet, 3 bin 426'sı vakıf olmak üzere depremzede öğrencilere 24 bin 641 ek kontenjan ayrılmış oldu.

3- Adayların YKS tercihlerinde göz önünde bulundurması gereken hususlar neler olmalı?

Tercih yapılırken adayların ilgi, yetenekleri, değerleri ve iş gücü piyasasını dikkate alarak tercihte bulunmaları yerinde olacak.

Bu tercihlerinde listelerini oluştururken hayallerindeki üniversite ve bölümleri tercih listesinin ilk sıralarına yazmalı, sonrasında sıralamalarına yakın olan; üstünde ve altındaki üniversite programlarını 2022 yılında oluşan bölüm yerleştirme sıralamalarını göz önüne almalı.

4- YKS tercihleri sıralamaya göre mi puana göre mi yapılmalı? Kaç tercihte bulunulacak?

Adaylar, puana değil sıralamalarına göre tercihte bulunmalı. YKS tercihlerinde, geçen yılın sıralamaları önemli bir faktör olmalı. Daha detaylı incelemeler için YÖK ATLAS verilerine bakılmalı.

YKS tercihlerinde adaylar, en fazla 24 tercihte bulunabilecek. Adayların tercihlerinin baştan birkaçını "puanım yeterli olmayabilir." endişesine kapılmadan, sadece ilgisini göz önüne alarak belirlemeli, buralara en çok istenen programlar yazılmalı.

Ancak, kazanılsa bile kaydolmak istenmeyen bir programa tercih listesinde yer vermemeleri gerekiyor. Adayların tercih listelerindeki programların sırasının istek sıralarına uygunluğu kontrol edilmeli.

5- Bu yıl başarı sıralaması uygulaması devam edecek mi?

Tıp, diş hekimliği, eczacılık, hukuk, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarını tercih edebilmek için gerekli olan en düşük başarı sırası koşulu uygulaması sürüyor.

Buna göre, bu yılki hukuk programlarına yerleştirme işlemlerinde EA en düşük 125 bininci, mühendislik programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 300 bininci, mimarlık programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 250 bininci, tıp programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 50 bininci, öğretmenlik programlarına yerleştirme işlemlerinde ilgili puan türünde en düşük 300 bininci, eczacılık programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 100 bininci, diş hekimliği programlarına yerleştirme işlemlerinde SAY en düşük 80 bininci olmak gerekecek.

6- Bu yıl ilk kez açılacak bölümler var mı?

YÖK ile Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı arasında imzalanan Siber Güvenlik Eğitimi İş Birliği Protokolü kapsamında; Ankara Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde Siber Güvenlik Meslek Yüksekokulları öğrenci alacak.

Siber güvenlik meslek yüksekokulları bünyesinde siber güvenlik analistliği ve operatörlüğü programları açıldı. Söz konusu programların öğretim dili en az yüzde 30 İngilizce olup 25'er kontenjanı bulunuyor.

Bunun yanında Ankara Üniversitesi Kalecik Meslek Yüksekokulu bünyesinde bağcılık ve bağ ürünleri teknolojisi, 19 Mayıs Üniversitesi bünyesinde Kenevir Dokuma Tezgahtarlığı, Pamukkale Üniversitesi Serinhisar Meslek Yüksekokulu bünyesinde bıçakçılık ve el aletleri üretim teknolojisi, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa bünyesinde de sanal ve artırılmış Gerçeklik ön lisans programları açılacak.

7- Temel bilimleri seçip iktisadi idari bilimlerde çift ana dal yapma imkanı var mı?

YÖK, 2023-YKS yerleştirme sonuçlarına göre İstanbul, Ankara, Dokuz Eylül, Karadeniz Teknik ve Çukurova üniversitelerinin fizik, kimya, biyoloji ve matematik bölümlerine kayıt yaptıracak öğrencilere bilgisayar bilimleri, iktisat, ekonomi, işletme, istatistik ve ekonometri programlarında çift ana dal ile yan dal eğitimi imkanı getirildi.

Bu yıl ilk kez yapılacak uygulama, YKS tercih kılavuzunda yer alıyor.

8- YKS tercihleri için danışmanlık nasıl alınır?

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), YKS sonuçlarına göre tercih yapacak öğrencilere 27 Temmuz'dan itibaren 81 ilde rehber öğretmenler tarafından danışmanlık verilecek.

Adayların, ortaöğretim kurumlarında tercih komisyonlarında görev alan rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlardan ya da Rehberlik Araştırma Merkezlerinde (RAM) oluşturulan tercih danışmanlığı komisyonlarından destek alarak tercihlerini oluşturmaları yerinde olacak.

Ayrıca tercih yapacak öğrenciler için, üniversiteler tercih fuarları düzenleyecek.

9- Üniversite kayıtları ne zaman yapılacak?

YKS sonuçlarına göre bir programa kayıt hakkı kazanan adayların kayıt işlemleri 28 Ağustos-1 Eylül 2023 tarihleri arasında, elektronik kayıtlar ise 28-30 Ağustos 2023 tarihleri arasında yapılacak.

10- Ek yerleştirme nasıl yapılacak?

Yükseköğretim programlarına kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM'ye bildirilecek.

Yükseköğretim programlarının 2023-YKS sonuçlarına göre yapılan genel yerleştirme sonunda boş kalan veya kaydolmama nedeniyle dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezi olarak ek yerleştirme yapılacak. Merkezi yerleştirmede bir yükseköğretim programına yerleştirilen adaylar, ek yerleştirme için başvuramayacak.