Hindistan'da hastanelerde yatak ve oksijen kalmadı: Ülke Covid-19 salgınını yönetirken hangi hataları yaptı?

VAKALARDA KESKİN ARTIŞ

Geçen yıl 18 Haziran'da Hindistan, 11 bin vaka bildirdi ve sonraki 60 gün içinde her gün ortalama 35 bin yeni vaka eklendi. 10 Şubat'tan itibaren ülkedeki vaka sayıları sonraki 50 gün boyunca günlük ortalama 22 bin civarındaydı . Ancak son 10 günde vakalar keskin bir şekilde arttı ve günlük ortalama 89 bin 800'e ulaştı.

Uzmanlar, bu hızlı artışın ikinci dalganın ülke genelinde çok daha hızlı yayıldığını gösterdiğini söyledi. Kerala eyaletinin Covid görev gücünün bir parçası olan Dr.Fathahudeen, Hindistan'ın Ocak ayında günlük enfeksiyonların, eylül ayındaki 90 binin üzerindeki günlük bir zirveden 20 binin  altına düştüğünde ülkenin önlemleri bırakmasının ardından yükselişin tamamen beklenmedik olmadığını söyledi.

"BİZİ BİR TSUNAMİ VURDU, UYARILAR OLMASINA RAĞMEN KİMSE ÖNLEM ALMADI"

Büyük dini toplantılar, çoğu halka açık yerin yeniden açılması ve kalabalık seçim mitingleri yükselişten sorumlu tutuluyor. Dr. Fathahudeen, uyarı işaretlerinin önceden görüldüğünü belirterek, "Şubat ayında corona virüsün  hiçbir yere gitmediğini ve acil önlemler alınmazsa bir tsunaminin bizi vuracağını söyledim. Ne yazık ki şu anda bu tsunami bizi vurdu. Yanlış bir normalleşme duygusu insanlara hakim oldu ve yetkililer de dahil olmak üzere kimse ikinci dalgayı durdurmak için önlem almadı” ifadelerini kullandı. 

HASTANELERDE YATAK KALMADI

Hindistan’ın birçok  şehri  hastane yatağı sıkıntısı bildiriyor. Sosyal medya platformlarındaki çaresiz yardım çığlıklarında da açıkça görülüyor. Zamanında tedavi görmeden ölen insanların rahatsız edici haberleri  ülkenin her yerinden geliyor. Bazı eyalet yöneticileri yeni tesisler açtıklarını ifade ediyor, ancak uzmanlar, artan enfeksiyon sayısının hızına ayak uydurmanın zor olacağı konusunda uyarıyor.

Hindistan, günlerdir  150 binin üzerinde yeni  vaka bildiriyor.  Wordometers’ın verilerine göre ülke dün 294 bin 290 yeni vaka kaydetti ve pandemi başladığından bu yana görülen en yüksek vaka sayısı olarak rekor kırdı. Ancak,  Delhi, Mumbai ve Ahmedabad gibi kötü etkilenen şehirlerde neredeyse boş hastane yatağı kalmadı.

Lucknow, Bhopal, Kolkata, Allahabad ve Surat gibi diğer şehirlerde de durum çok farklı değil. Halk sağlığı uzmanı Anant Bhan, yetkililerin sakin dönemi tesisleri güçlendirmek için kullanmadıklarını söyledi:

"İlk dalgadan ders almadık. İlk dalgada bile bazı şehirlerin yataklarının tükendiğine dair raporlar aldık ve bu, ikinci dalgaya hazırlıklı olmak için yeterince iyi bir neden olmalıydı."

Bhan, ayrıca oksijen ve temel ilaçların sağlanması konusunda eyaletlerle federal hükümet arasında bir koordinasyon eksikliği olduğunu da sözlerine ekledi:

"Güçlü  bir yanıta ihtiyacımız var ve kaynaklar eyaletler arasında paylaşılmalı. Yoğun bakım yatakları söz konusu olduğunda durum çok daha kötü. Birkaç şehirde sadece birkaç düzine yoğun bakım yatağı kaldı ve şimdi çılgınca otellerde ve stadyumlarda ekstra kapasite oluşturmaya çalışıyorlar.”

BİLDİRİLMEYEN ÖLÜMLER

İkinci dalgada günlük ölümlerin sayısı keskin bir şekilde arttı. Hindistan dün 2 bin 20  ölüm bildirdi. Bazı şehirlerde krematoryumlarda  gece gündüz çalışıyor ve insanlar ölen yakınlarının  yakılması veya gömülmesi için saatlerce beklemek zorunda kalıyor.

Diğer taraftan, uzmanlar, bu durumun  gerçek ölüm sayısının çok daha yüksek olabileceğini gösterdiğini söylüyor. Hindistan'ın merkezindeki Bhopal kentinde yaşayan bir foto muhabiri Sanjeev Gupta, geçen hafta şehrin krematoryumlarından birini ziyaret etti. Bhopal, o gün kentte Covid'e bağlı yalnızca dört ölüm bildirilmesine rağmen,  düzinelerce cenaze ateşinin yandığını görünce şaşırdığını söyledi.

Uttar Pradesh eyaletinin başkenti Lucknow'daki bir başka foto muhabiri ise  14 Nisan'da şehrin krematoryumlarından birinde yanan yaklaşık 100 cenaze ateşini saydığını söyledi. O gün tüm eyalet için resmi ölüm verisi 85'ti.

Muhabir, "Gökyüzü krematoryumun yanında turuncuya dönmüştü. Hala bunu düşünürken ürperiyorum. Kesinlikle hükümetten doğru ölüm verilerini alamıyoruz" dedi.

Uzmanlar ise bu durumun birkaç nedeni olabileceğini söylüyor. Bunlardan biri, birçok insanın hastanelerde  yatak olmadığı için evde  veya Covid testi yapılamadığı için ölmesi. Dolayısıyla farklı eyaletler tarafından yönetilen veri tabanında Covid hastası olarak yer bulamıyorlar. Bhan, test merkezlerinin küçük kasabalarda ve hatta bazı şehirlerde hala yetersiz olduğunu ve ‘bu bölgelerde Covid ile ilgili birçok ölümü kaçırmanın mümkün olduğunu’ söyledi.

Bhan, bazı eyaletlerde Covid ölümlerinin kaydedilmesiyle ilgili bir sorun olduğunu da söyledi:

“İdari gözetim hakkında da raporlar var, ancak yetkililer iddiayı reddediyor. Durumun ne kadar ciddi olduğunu açıkça gösterdiği için rakamlarda daha fazla şeffaflığa ihtiyacımız var”

MUTASYONLARIN ETKİSİ

25 Mart'ta Hindistan, farklı eyaletlerden toplanan örneklerde corona virüsün yeni bir "çift mutant" varyantının tespit edildiğini duyurdu. Virolog Shahid Jameel, "virüsün başak proteininin kilit alanlarındaki çift mutasyonun virüsü daha bulaşıcı hale getirebileceğini ve bağışıklık sisteminden kaçmasına izin verebileceğini" açıkladı.

Virüsteki değişikliğin, dalgalanmanın arkasındaki tek "mantıklı açıklama" olduğunu söyleyen Dr Jameel, Hindistan'ın mutasyonları "oldukça geç" araştırdığını ifade ederek, "Aralık ayına gelindiğinde, Hindistan yalnızca 5 bin örneğin genom dizilimini gerçekleştirdi. Bu yoğunlaştırılmış bir çaba değildi. Ocak ayında, Hindistan sıralamayı hızlandırmak için bir dizi laboratuvar oluşturdu ve bu laboratuvarlar Şubat ayında çalışmaya başladı.

Ne yazık ki, ikinci dalga başladı ve toplam örneklerin kabaca yüzde  5'ini sıralama vizyonu gerçekleşmedi. Bir bölgede daha bulaşıcı bir varyantı erkenden yakalayabilirseniz, toplumda daha geniş bir alana yayılmasını önlemek için hızla halk sağlığı önlemleri alabilirsiniz. Ancak önlem almak için asla geç değildir. Güvenlik protokollerini güçlendirmemiz ve insanları hızla aşılamamız ve ayrıca mutasyonlara dikkat etmemiz gerekiyor. Tüm bunları yaparsak, sayıları önemli ölçüde azaltabiliriz” dedi.