DNA'nın gücü: 400 yıllık aile gizemi çözüldü

ABD'nin Virginia eyaletindeki, ülkenin ilk kalıcı yerleşim yerlerinden biri olan Jamestown kentinde, 17. yüzyıldan kalma mezarlarda yapılan kazılar, 400 yıllık bir aile skandalını gün yüzüne çıkardı.

2013 yılında, bölgede 1608-1616 dönemine ait bir kilisede dört isimsiz mezar bulundu. Bilim insanları, tabutların özenle tasarlanmış olması nedeniyle burada yatan kişilerin toplumun önemli kesimlerinden olduğuna işaret etti.

Mezarlardaki incelemelerde, 1610'da göreve gelen Vali Thomas West'in akrabaları olan Yüzbaşı William West ve Sör Ferdinando Wenman olduğu belirlendi.

Yüzbaşı West, 20 yaşında hayatını kaybederken, Wenman 34 yaşında ölmüştü. Diğer mezarlarda yatan kişilerin ise Rahip Robert Hunt ve Yüzbaşı Gabriel Archer adlı, akrabalık bağı bulunmayan iki kişi olduğu tespit edildi.

Wenman'ın annesi Jane'in, Vali Thomas West'in halası olduğu biliniyordu; ancak West'in soyadıyla Wenman'ın annesinin soyadının aynı olması, aralarındaki akrabalık bağının ne olduğunu gizemli kılıyordu.

Antiquity dergisinde yayımlanan bir çalışmada, bu gizemi çözmek için kemik kalıntılarının antik DNA'sı (aDNA) incelendi. Bozulmuş aDNA'nın genellikle evrim çalışmalarında kullanıldığı bilinse de tarihi gizemlerde nadiren başvuruluyordu.

Smithsonian Enstitüsü'nde bağlı Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden Kari Bruwelheide, ortak yazarı olduğu çalışma hakkında "aDNA bizi hiç beklemediğimiz, onsuz asla gidemeyeceğimiz bir yere götürdü" dedi. 

Pek iyi korunmamış olan DNA örneklerinden net bir sonuç almak isteyen araştırmacılar, sadece anne tarafından geçen mitokondriyal haplogruplarına baktı. Analiz sonucunda mezardaki Wenman ve Yüzbaşı West'in kalıntılarında, nadir görülen H10e adlı haplogrup tespit edildi. İkilinin anne tarafından yakın akraba olduğuna işaret eden bulgular bilim insanlarını şaşkına çevirdi.

Harvard Üniversitesi'nden çalışmanın bir diğer yazarı Dr. Éadaoin Harney şöyle diyor: Yüzbaşı William West'in soyadıyla ve Ferdinando Wenman'ın annesinin soyadı 'West' olduğu için aralarındaki ilişkinin baba tarafından geldiği varsayılıyordu. Döneme ait bulabildikleri kayıtları araştırmaya koyulan ekip, 1616 tarihli bir mahkeme kaydında aradığını buldu: Yüzbaşı West malvarlığını, Jamestown Valisi'nin diğer halası Mary Blount'a bırakmıştı. Kayıtlarda Mary'nin, "evlenmemiş ve hayatını kaybetmiş kız kardeşi Elizabeth yerine" Yüzbaşı West'i yetiştirdiğini belirtiyordu.

Araştırmacılar Yüzbaşı West, Vali Thomas West ve Ferdinando Wenman'ın kuzen olduğu sonucuna vardı. Makalede, "Şifreli dil kullanımı ve Yüzbaşı West'in, Elizabeth'in oğlu olduğunun resmi belgelerde belirtilmemesi, doğumunun gayrimeşru olduğu ihtimalini destekliyor" diye yazdılar.

Çalışmanın ortak yazarı Michael Lavin, CNN'e yaptığı açıklamada "Kendilerine yeni bir hayat kurmak için buraya gelen insanların da tıpkı bizim gibi aile sırları ve dramları vardı" diyerek ekliyor: Bu sırları 400 yıldan uzun bir süre sonra ortaya çıkarabilmemiz, tarih ve bilim camiasının inanılmaz bir başarısı.