Çatışmaların merkezi Gazze şeridi (İsrail ile Hamas arasında neler yaşandı?)

Kimilerine göre dünyanın en büyük açıkhava hapishanesi Gazze, uzun yıllardır İsrail ablukası altında. Tansiyonun hiç düşmediği kıyı şeridi bugüne kadar hep çatışmaların odak noktası oldu. Peki 2000'li yılların başından bu yana Gazze'de İsrail ve Hamas arasında neler yaşandı?

2005 yazında İsrail güçleri, 1967'de ele geçirdiği Gazze'den çekilme kararı aldı. Bölge Filistin Yönetimi'nin kontrolüne bırakıldı.

Ocak 2006'da El Fetih'in kurucu ortağı Filistin'in efsane lideri Yaser Arafat'ın ölümünden yaklaşık bir yıl sonra Hamas, Filistin'de parlamento seçimlerini kazandı. 2007'de ise bölge, Filistinli örgütlerin iç savaşına sahne oldu.

Hamas, El Fetih güçlerini devirerek Gazze'nin kontrolünü ele geçirdi. Aralık 2008'de Hamas, İsrail'in güneyindeki Sderot kentini roketlerle hedef aldı. Bunun üzerine İsrail, Gazze'ye 22 günlük bir askeri harekat başlattı. Taraflar arasında ateşkes sağlanana kadar yaklaşık bin 400 Filistinli ve 13 İsrailli hayatını kaybetti.

Kasım 2012'de İsrail, Hamas Lideri Ahmed Cebari'yi öldürdü. Bu gelişme, bölgede bir haftadan uzun süre devam eden karşılıklı hava saldırılarına neden oldu. Saldırılar sonucu 150'den fazla Filistinli ve en az 6 İsrailli öldü.

2014 yılında ise Hamas yeniden harekete geçti. Üç İsrailli gencin kaçırılıp öldürülmesi, bölgede 7 hafta süren bir savaşı tetikledi. İsrail'in hava saldırıları sonucu Gazze'de 2 bin 100'den fazla Filistinli öldü. Hamas'ın saldırıları ise bazıları asker olmak üzere 60'tan fazla İsraillinin ölümüne yol açtı.

Mart 2018'de Gazze ile İsrail'i ayıran ve çitlerle çevrili olan sınır, Filistinlilerin protestolarına sahne oldu. İsrail güçleri protestocuları bastırmak için güç kullandı. Aylarca devam eden protestolarda 170'ten fazla Filistinlinin öldürüldüğü açıklandı. Yaşananlar Hamas ve İsrail arasındaki gerginliği artırdı.

Mayıs 2021'de İsrail polisi Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi. Yüzlerce Filistinlinin yaralandığı baskın Hamas ve İsrail'i yine karşı karşıya getirdi. Hamas, İsrail güçlerinin bölgeden çekilmesini talep etti. Ardından, Gazze'den İsrail'e roket yağmuru başlattı. İsrail de Gazze'ye hava saldırılarıyla karşılık verdi. 11 gün süren çatışmalarda Gazze tarafında en az 250, İsrail'de ise 13 kişi hayatını kaybetti.

2023'e gelindiğinde ise Netanyahu yönetiminin yeniden iktidara gelmesiyle İsrail ve Hamas arasındaki çatışmalar şiddetlendi. Hamas, İsrail'e daha önce eşi benzeri görülmemiş bir saldırı başlattı. İsrail ise savaş ilan etti.

Bu seferki savaşın çok daha uzun sürmesi bekleniyor. tüm bölgeye yayılacak çatışma riskinden de endişe ediliyor.