Son Dakika: Azerbaycan uçağını Rus füzesi düşürmüş

UÇAKTA KAÇ KİŞİ VARDI?

Azerbaycan, yerel bir havayolu şirketine ait yolcu uçağı Kazakistan'ın Aktau şehrine yaklaşık 3 kilometre mesafede, Hazar Denizi'nin doğu kıyısında düştü.

Azerbaycan'ın başkenti Bakü'den kalkan yolcu uçağı, Rusya'nın güneyindeki Çeçenistan bölgesinin başkenti Grozni'ye gidiyordu.

J2-8243 uçuş numaralı Embraer 190 uçağı 62 yolcu ve 5 mürettebat taşıyordu.

Dört Azerbaycan hükümet kaynağı Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, Azerbaycan Havayolları'na ait uçağın düşmesine bir Rus karadan havaya füzesinin neden olduğunu açıkladı.

Caliber isimli yayın organı da ön soruşturma sonuçlarına dayandırarak, uçağın haberleşme sistemlerinin, Rus elektronik sistemleri nedeniyle uzun süre felç olduğunu, bu nedenle bir süre radardan kaybolduğunu bildirdi.

UKRAYNA İHA'LARINI VURMAYA ÇALIŞIYORDU

Euronews'ün haberine göre, uçağın GPS navigasyon sistemleri deniz üzerindeki uçuş yolu boyunca sıkışmıştı. 

Bakü merkezli uluslararası yayın kuruluşu AnewZ'nin Azerbaycan hükümet kaynaklarına dayandırdığı haberine göre füze bir Pantsir-S hava savunma sisteminden ateşlendi. 

Rus kaynaklarına göre, Azerbaycan Havayolları uçağı Çeçenistan toprakları üzerinden geçerken, Rus hava savunma güçleri aktif olarak Ukrayna İHA'larını vurmaya çalışıyordu.

Çeçen Cumhuriyeti Güvenlik Konseyi Başkanı Hamzat Kadirov, Çarşamba sabahı Grozni'ye bir insansız hava aracı saldırısı düzenlendiğini doğruladı ve herhangi bir can kaybı ya da hasar olmadığını kaydetti.

PANTSİR-S1 SAVUNMA SİSTEMİ NEDİR?

1994 yılında tasarlanan Pantsir-S1’in üretimine 2008 yılında başlandı.

Karadan havaya savunma amaçlı kullanılan Pantsir-S1, üç mürettebatla hizmet veriyor.

Pantsir S1’in modifiye edilmiş versiyonu Pantsir-S1M, 2019 yılından itibaren Suriye’de kullanılmaya başlandı.

40 hedefi aynı anda takip edebilen sistem, 30 kilometreye kadar menzile sahip.

Pantsir S1’de füzelerin yanı sıra iki adet çift 2A38M 30 mm otomatik top da kullanılabiliyor.

KAZAYA DAİR İLK BİLGİLER

Aralarında iki çocuğun da bulunduğu 32 kazazede, hastaneye kaldırıldı.

Birçoğunun durumunun kritik olduğu belirtiliyor.

İlk müdahale ekiplerine ve video görüntülerine göre birçoğu enkazdan çıkarıldı, bazıları ise kanlar içinde kendilerini dışarı sürükledi.

Kazakistan Başbakan Yardımcısı Kanat Bozumbayev, 38 kişinin öldüğünü açıkladı.

Rus haber ajansı Interfax, olay yerindeki acil durum çalışanlarının, ilk değerlendirmeye göre her iki pilotun da kazada öldüğünü söylediğini aktardı.

Rusya'nın havacılık gözlemcisi, Telegram üzerinden yaptığı ilk açıklamada, kazanın bir kuş çarpmasının ardından uçakta meydana gelen “acil durum” nedeniyle gerçekleştiğini bildirmişti.

DAİRELER ÇİZDİKTEN SONRA DÜŞTÜ

Uçak, varış noktası olan Grozni'deki yoğun sis nedeniyle orijinal rotasından sapmak ve acil iniş yapmak zorunda kaldı.

Ticari havacılık takip siteleri, uçağın kaybolmadan önce batı kıyısında planlanan rotası boyunca kuzeye doğru ilerlediğini kaydetti. Daha sonra doğu kıyısında yeniden ortaya çıkan uçak, Aktau havaalanı yakınlarında daireler çizdikten sonra düştü.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev yaptığı açıklamada “bana verilen bilgiye göre, Bakü-Grozny rotasında uçan AZAL havayolu uçağı kötüleşen hava koşulları nedeniyle rotasını değiştirerek Aktau havaalanına doğru ilerlemeye başladı ve iniş sırasında kaza meydana geldi” dedi.

En yakın Rus havaalanı olan Mahaçkale, drone faaliyeti nedeniyle günün erken saatlerinde kapatılmıştı.

"POTANSİYEL HEDEF"

Euronews'in kaza soruşturmasıyla bağlantılı resmi kaynaklardan edindiği bilgiye göre, uçağın varış noktası olan Rusya'nın Grozni kentine yaklaşırken, hayatta kalan yolcular bir patlama sesi duydu ve ardından uçağa şarapnel parçası gibi görünen bir cismin isabet ederek gövdeye zarar verdiği belirtildi.

Euronews'in bugün daha önce edindiği bilgiler, Azerbaycan merkezli uluslararası haber kanalı AnewZ'nin bir Rus askeri blog yazarının “uçaktaki hasarın, uçağın bir hava savunma füze sistemi tarafından yanlışlıkla vurulmuş olabileceğini düşündürdüğünü” iddia eden bir haberiyle örtüşüyordu.

Habere göre Çeçenistan ve Ramzan Kadirov'un savaşçıları, Rusya'nın batı komşusunda devam eden geniş çaplı işgalinde Kremlin için vazgeçilmez olmaya devam ettiğinden, Grozni ağır bir şekilde savunuluyor ve bu da Çeçen başkentini Ukrayna'nın insansız hava araçları için potansiyel bir hedef haline getiriyor.

Aliyev kazaya neyin sebep olmuş olabileceğine dair çok sayıda teori olduğunu kabul etti ancak spekülasyonlara karşı uyarıda bulundu.

“Uçak kazasının videoları medyada ve sosyal ağlarda mevcut ve herkes bunları izleyebilir. Ancak uçağın düşme nedenlerini henüz bilmiyoruz” diyen Azerbaycan lideri, “Çeşitli teoriler var, ancak bunları tartışmak için erken olduğuna inanıyorum” diye ekledi.

Acil durum hizmetleri aktif olarak duruma müdahale ediyor.

İtfaiye ekipleri kazanın yol açtığı yangını söndürürken, Astana'dan gelen uzman doktorların da aralarında bulunduğu 150 acil durum çalışanı ve sağlık ekibi yaralıları tedavi ediyor.

Azerbaycan Havayolları, soruşturma sonuçlanana kadar Bakü ile Grozni ve Bakü ile Mahaçkale arasındaki tüm uçuşlarını askıya aldığını açıkladı.

Havayolu şirketi ayrıca yolcuların aile üyeleri için bir yardım hattı kurdu ve tüm yolcuların isimlerini sosyal medya sayfalarında yayınladı.

Aliyev ayrıca 26 Aralık'ı ülkede yas günü ilan eden bir kararname imzaladı. O sırada bir zirve için Rusya'ya uçmakta olan Azerbaycan Cumhurbaşkanı, kazadan henüz havadayken haberdar olduğunu söyledi.

Ofisinden yapılan açıklamada Aliyev, “Uçağın Bakü'ye dönmesi için derhal talimat verdim” dedi.

Kazak, Azeri ve Rus yetkililer kazayı soruşturduklarını açıkladı.

Azerbaycan devlet haber ajansı Azertac, “yerinde inceleme” için Aktau'ya gönderilen ekipte Azerbaycan'ın acil durumlar bakanı ve Azerbaycan Havayolları başkan yardımcısının da bulunduğunu söyledi. Azertac, uçağın kara kutusunun bulunduğunu bildirdi.

Kazakistan, felaketin nedenini incelemek ve ölü ve yaralıların ailelerinin ihtiyaç duydukları yardımı almalarını sağlamak için bir hükümet komisyonu kurdu.

Soruşturmalar olası teknik sorunlara ve yakındaki hava sahasının kapatılmasına odaklanıyor.