Varlık Fonu nedir, kim tarafından denetlenir? (Hangi kurumlar Varlık Fonu'na devredildi)

Ulusal Varlık Fonları, çeşitli finansal varlıklara yatırım yaparak gelirini artırmayı hedefleyen, devletin sahipliği ve yönetimi altında çalışan fonlar olarak biliniyor.

NTV Ekonomi Danışmanı Mahfi Eğilmez’in blogunda yer verdiği yazıya göre, Varlık Fonu’nun geliri genellikle bütçe fazlalarından oluşuyor. Bir ülke eğer bütçe fazlası veriyorsa bu fazlayı 4 şekilde kullanabilir: (1) Harcamalarını artırır. (2) Mevcut vergi yükünü düşürür. (3) Borçlarını erken ödemeye tabi tutabilir. (4) Bir varlık fonu kurarak bütçe fazlalarını buraya aktarır ve bu fonla ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıkları satın alıp gelirlerini artırmaya çalışarak gelecek kuşaklara refahı aktarma yoluna gidebilir.

Bu tür fon yönetimlerinde temel hareket noktası varlıkları risk ve getiri dengesini gözeterek kazanç amaçlı kullanmak. Bu işlemleri, bütçe kısıtlamaları ve parlamentonun sıkı denetimi altında yürütmek kolay değil. Varlık fonu kuruluşunun bir nedeni de bu kısıtlamalardan kurtulmak.

VARLIK FONU NE ZAMAN KURULDU?

Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketinin Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 26 Ağustos 2016 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

VARLIK FONU’NUN AMACI NEDİR?

Başbakanlığa bağlı, ana faaliyet konusu fonların kurulması ve yönetimi olan, sermaye piyasalarında araç çeşitliliği ve derinliğine katkı sağlamak, yurt içinde kamuya ait varlıkları ekonomiye kazandırmak, dış kaynak temin etmek, stratejik, büyük ölçekli yatırımlara iştirak etmek için Türkiye Varlık Fonu ve bu fona bağlı alt fonları kurmak ve yönetmek üzere Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi kuruldu.

DEV PROJELERE FİNANSMAN İMKANI

Varlık Fonu, otoyollar, Kanal İstanbul, üçüncü köprü ve havalimanı, nükleer santral gibi dev projelere kamu borcunu arttırmadan finansman sağlayacak. Sermaye piyasalarının büyüme ve derinleşmesini hızlandıracak olan fon, bankacılık sisteminin finans sektöründeki hakim rolünü de azaltacak. Fonun, ekonomik dalgalanma dönemlerinde piyasalarda istikrarı sağlayıcı bir rol üstlenmesi de hedefleniyor.

FON NE ALIP SATABİLECEK?

Şirket, stratejik yatırım planında belirtilen hedeflerle likidite, yatırım, risk ve getiri tercihlerini dikkate alarak, yerli ve yabancı şirketlerin paylarının, Türkiye ve yurtdışında kurulan ihraççılara ait payların ve borçlanma araçlarının, kıymetli madenler ve emtiaya dayalı olarak ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının fon katılma paylarının türev araçlarının, kira sertifikalarının, gayrimenkul sertifikalarının, özel tasarlanmış yabancı yatırım araçlarının ve diğer araçların alım satımını Türkiye Varlık Fonu adına gerçekleştiriyor.

KURUMLARIN VARLIK FONU'NA DEVRİ NE ANLAMA GELİYOR?

KURULUŞ SERMAYESİ NE KADAR?

Şirketin 50 milyon lira olan kuruluş sermayesi, Özelleştirme Fonu'ndan karşılandı. Tamamı ödenmiş olan bu sermayeyi temsil eden paylar Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ait ve şirketin hisse senetleri nama yazılı.

Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi ile bağlı şirket veya iştirakleri ile fon ve bünyesinde kurulacak alt fonları kapsayan 3 yıllık stratejik yatırım planı yönetim kurulu tarafından hazırlandı ve Bakanlar Kurulu'nun onayıyla yürürlüğe girdi.

FONUN KAYNAĞI NE?

Türkiye Varlık Fonu'nun kaynakları, Özelleştirme Yüksek Kurulunca özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve fona devrine karar verilen kuruluş ve varlıklarla Özelleştirme Fonu'ndan fona aktarılmasına karar verilen nakit fazlasından oluşuyor. Gerçekleştirilen faaliyetler neticesinde elde edilen, tescile tabi olabilen diğer her türlü değer, ilgili siciline veya kütüğüne Türkiye Varlık Fonu adına tescil edildi.

KİM DENETLİYOR?

Şirket ve şirket tarafından kurulacak diğer şirketler, Türkiye Varlık Fonu ve kurulacak alt fonlar bağımsız denetime tabi ve şirket, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında kurumsal yönetim düzenlemelerine uyuyor.

Türkiye Varlık Fonu'nun mal varlığı ile şirkete yönetilmek üzere devredilen varlık ve haklar şirketin mal varlığından ayrıldı.

FONUN YÖNETİM KURULU'NDA KİMLER VAR?

Türkiye Sicil Gazetesi'ndeki bilgiye göre, Türkiye Varlık Fonu Yönetim Kurulu Üyeliklerine ise Yiğit Bulut, Kerem Alkin, Himmet Karadağ ve Oral Erdoğan atandı.

Varlık Fonu Yönetim Kurulu Başkanlığı'na ise Mehmet Bostan atanmıştı.

EN BÜYÜK VARLIK FONLARI (milyar dolar)

1-Norveç: 885
2-Çin: 814
3-BAE: 792
4-Kuveyt: 592
5-S. Arabistan: 576

"KAMU VARLIKLARI SATILMAK İÇİN FONA DEVREDİLMEDİ"

Türkiye Varlık Fonu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Bostan, Varlık Fonu’yla ilgili merak edilenleri anlattı.