Petrolün dalgalı seyri ekonomileri tehdit ediyor

Dünya genelinde en yaygın kullanılan Brent türü ham petrolün varil fiyatı 26 Aralık'ta 49,93 dolara kadar geriledi. Geçen hafta perşembe günü ise 67 dolara kadar yükseldi. Böylece petrolün varil fiyatı söz konusu dönemde yüzde 34 arttı.

Petrol fiyatlarının artması Suudi Arabistan, Rusya, Irak ve Kuveyt gibi ekonomileri petrol ihracatına bağlı ülkelere olumlu katkı yaparken, Japonya, Avrupa Birliği üyeleri ve Türkiye gibi petrol ithal eden ülkelerin ekonomilerini olumsuz etkiliyor.

Geçen yılın ilk üç çeyreğinde artan Brent petrolün varil fiyatı, ABD'nin İran üzerindeki yaptırımlarının yeniden yürürlüğe gireceği endişesiyle ekim ayının başında 86 doları geçmişti.

Washington hükümetinin İran ve Venezuela üzerindeki yaptırımları, küresel petrol arzında düşüşe yol açtı ve fiyatlar yükseldi.

Yaptırımlar nedeniyle, geçen yıl 3,85 milyon varil olan İran'ın günlük ortalama petrol üretiminin bu yıl 2,65 milyon varile gerileyeceği tahmin ediliyor.

Ayrıca bu dönemde Venezuela'nın günlük ortalama petrol üretiminin 1,31 milyon varilden 750 bin varile düşeceği öngörülüyor.

Her iki ülkedeki toplam günlük ortalama 1,76 milyon varillik azalış beklentisi, fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturuyor.

OPEC VE RUSYA'NIN ÜRETİM KESİNTİLERİ

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı ülkelerin küresel petrol piyasasında arz-talep dengesini sağlamak amacıyla yaptığı petrol üretim kesintisi anlaşması da petrol fiyatlarında yükselişe neden oldu.

Suudi Arabistan liderliğindeki OPEC ve Rusya önderliğindeki OPEC dışı ülkeler, 7 Aralık'ta Avusturya'nın başkenti Viyana'da yaptıkları toplantıda, 2019'un ilk 6 ayında toplam petrol üretimlerini günlük ortalama 1,2 milyon varil azaltma kararı almıştı.

OPEC ve kartel dışındaki ülkelerin üretim kesinti anlaşmasının bu yılın ikinci yarısına uzatılması durumunda, petrol fiyatlarındaki yükselişin devam etmesi bekleniyor.

Öte yandan, dünyanın en büyük ham petrol üreticisi konumuna ulaşan ABD'de petrol üretiminin artmaya devam etmesinin fiyatlardaki yükselişi engelleyeceği tahmin ediliyor.

ABD'nin ham petrol üretimi 16-22 Şubat haftasında günlük ortalama 12,1 milyon varile tırmanarak yeni bir rekor kırmıştı.